Chăm sóc sầu riêng mùa mưa để cây khỏe giữ trái chắc

Chăm sóc sầu riêng mùa mưa là một trong những thử thách lớn nhất đối với bà con nông dân. Mưa dầm dề không chỉ mang đến nguồn nước quý giá mà còn tiềm ẩn vô vàn nguy cơ như ngập úng, nấm bệnh tấn công, trái non rụng hàng loạt, gây tổn thất lớn đến năng suất thu hoạch cũng như hiệu quả kinh tế của vụ mùa. Ở bài viết này, Sinh Học AQ sẽ chia sẻ chi tiết và dễ hiểu nhất những bí quyết mà bất kỳ bà con nào cũng có thể thực hiện để giúp cây sầu riêng vượt qua mùa mưa một cách an toàn và vững vàng nhất, mời quý bà con cùng theo dõi.

Những thách thức lớn khi thực hiện chăm sóc sầu riêng mùa mưa

Chăm sóc sầu riêng mùa mưa là thách thức lớn với nhà vườn do mưa kéo dài gây úng nước, thối rễ, nấm bệnh lan nhanh và rụng trái hàng loạt. Nếu không chủ động xử lý, cây suy yếu, năng suất giảm mạnh, thậm chí mất trắng vụ.

Tuy nhiên, nếu áp dụng đúng kỹ thuật thoát nước, phòng bệnh và nuôi trái, bà con hoàn toàn có thể bảo vệ vườn sầu riêng khỏe mạnh, phát triển ổn định trong suốt mùa mưa. Dưới đây là 4 lý do cốt lõi giải thích tại sao bà con cần phải đặc biệt quan tâm đến việc chăm sóc sầu riêng trong mùa mưa:

Mưa nhiều dẫn đến đến nguy cơ bị ngập úng và thối rễ

Sầu riêng là loại cây ăn trái rất mẫn cảm với việc ứ đọng nước trong vườn:

• Nước ngập lâu ngày khiến rễ bị thiếu oxy, các mao mạch rễ sẽ bị ngộp, không hấp thụ được oxy, khiến cây suy yếu nhanh chóng.
• Rễ bị thiếu oxy sẽ chuyển sang hô hấp yếm khí, tạo ra chất độc và bị thối nhũn, cây sầu riêng sẽ nhanh chóng bị suy yếu, vàng lá, rụng trái hàng loạt và chết dần đi.
• Một nguy cơ khác là hiện tượng téc gió, xảy ra khi đất ẩm quá mức khiến rễ không bám chắc, cộng thêm tán lá nặng khiến gió dễ làm cây nghiêng, đổ. Đồng thời, trong điều kiện ẩm và thiếu canxi, cuống trái trở nên mềm yếu, rất dễ bị rụng khi gặp gió mạnh hay sau mưa lớn.

Sự bùng phát của nấm bệnh vào mùa mưa

Môi trường ẩm ướt là nguyên nhân gián tiếp tạo điều kiện cho nấm bệnh có cơ hội phát triển, chúng thường tấn công qua các vết thương trên lá, tồn tại chủ yếu trong đất hoặc lây từ cây này sang cây khác nhờ vào gió, nước mưa:

• Bệnh xì mủ, thối rễ: Các loại nấm như Phytophthora phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt. Chúng tấn công cổ rễ, thân cây gây ra bệnh xì mủ, nếu không xử lý kịp thời có thể làm chết cây hàng loạt.
• Nấm hồng, thán thư: Các bệnh này tấn công cành, lá, làm rụng lá, khô cành, ảnh hưởng đến khả năng quang hợp và nuôi trái.
• Đất trồng ẩm ướt cũng là điều kiện thuận lợi để các loại tuyến trùng rễ xuất hiện và tấn công vào bộ rễ của cây sầu riêng.

Mưa lớn sẽ rửa trôi các dưỡng chất 

Mưa lớn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng hấp thụ và giữ lại dinh dưỡng trong đất trồng:

• Rửa trôi: Các chất dinh dưỡng hòa tan như Đạm (N), Kali (K) rất dễ bị nước mưa cuốn trôi ra khỏi tầng đất mặt, làm cây thiếu hụt dinh dưỡng.
• Kém hấp thu: Khi đất ngập nước, bộ rễ bị tổn thương và hoạt động kém hiệu quả, làm cây không thể hút đủ dinh dưỡng và nước, dẫn đến tình trạng suy kiệt dù đã bón phân.

Mùa mưa là giai đoạn sinh trưởng quan trọng

Mặc dù mùa mưa mang đến nhiều rủi ro về quá trình phát triển của cây sầu riêng nhưng mùa mưa cũng chính là giai đoạn sinh trưởng quan trọng của cây sầu riêng:

• Mùa mưa giúp cây sầu riêng tạo đọt mới: Lượng nước dồi dào sau những cơn mưa giúp cây bật chồi, ra đọt mới mạnh mẽ. Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp cơi đọt này khỏe, lá xanh dày, tạo tiền đề cho việc ra hoa và nuôi trái ở mùa sau.
• Giúp nuôi dưỡng trái: Nếu sầu riêng đang trong giai đoạn nuôi trái, việc quản lý nước và dinh dưỡng mùa mưa ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cơm sầu riêng (chất lượng, độ béo, múi lép).

Cách chăm sóc sầu riêng mùa mưa chi tiết từng bước

Dưới đây là những cách chăm sóc sầu riêng mùa mưa hiệu quả, được đúc kết từ kinh nghiệm thực tế và kỹ thuật nông nghiệp hiện đại. Áp dụng đúng cách sẽ giúp nhà vườn bảo vệ bộ rễ, hạn chế bệnh hại, giữ trái chắc cuống và nâng cao năng suất dù thời tiết bất lợi.

Biện pháp thoát nước và bảo vệ bộ rễ sầu riêng

Cách chăm sóc sầu riêng trong mùa mưa bà con cần thực hiện đó là áp dụng các phương giúp hạn chế rễ bị ngợp, bảo vệ bộ rễ, tránh ứ đọng nước trong đất. Muốn cây khỏe mạnh, hạn chế nhiễm các loại bệnh cần bảo vệ bộ rễ, thoát nước kịp thời.

✅ Bà con nên đào mương xung quanh gốc và giữa các hàng cây, đồng thời dọn sạch cỏ sát mặt đất để tăng khả năng thoát nước sau mưa lớn. Tuyệt đối không phủ bạt kín quanh gốc, vì điều này làm giữ nước, khiến rễ bị úng và thiếu oxy.

✅ Khi đào mương thì mương chính và mương phụ có độ dốc khoảng 2-3%(góc khoảng 1-2 độ) để nước có thể dễ dàng chảy ra, không bị đọng lại trong vườn. Mương chính rộng khoảng 50-70cm, sâu khoảng 40-50cm; mương phụ thì nhỏ hơn để dẫn nước ra khu vực thoát nước chính.

✅ Tiến hành đắp mô đất cao quanh gốc, giúp gốc cây cao hơn mặt vườn và hạn chế nước ứ đọng. Thường xuyên kiểm tra, dọn dẹp mương để tránh tình trạng mương bị tắc nghẽn do lá cây hoặc đất đá.

✅ Đồng thời, che chắn nhẹ phần tán lá (bằng lưới hay cây trồng xen) ở gốc cây sầu riêng sẽ làm giảm lượng nước mưa dội trực tiếp xuống gốc, giúp giữ cho bộ rễ thông thoáng, hạn chế tổn thương do ẩm ướt kéo dài.

Cách tỉa cành để chồi phát triển, vườn thông thoáng hơn

✅ Sau những đợt mưa to, gió lớn thì vườn sầu riêng rất dễ bị tổn thương, nên việc tỉa cành, thu dọn vườn, những cành cây gãy đổ, gia cố cây đứng vững, đắp bù đất sẽ giúp cây được phục hồi nhanh chóng, hạn chế phát sinh nấm bệnh.

✅ Sau mùa mưa, bà con cần cắt bỏ những cành gãy, các chồi non bị hư hại hoặc không cần thiết để giảm tỷ lệ thoát thoát dinh dưỡng trên cây.

✅ Nếu bà con thấy cây có dấu hiệu bị lay gốc hoặc đổ nghiêng do gió mạnh thì cần chống đỡ hoặc buộc lại chắc chắn để tránh cây bị gãy đổ, gây ảnh hưởng đến bộ rễ.

✅ Cần loại bỏ những hết rụng ra khỏi vườn để hạn chế nấm bệnh lây lan và tạo môi trường thông thoáng cho cây.

✅ Bổ sung thêm các loại đất tơi sạch, để đắp lại cho gốc cây để bảo vệ bộ rễ, tránh để gốc bị xói mòn sau màu mưa.

Bổ sung phân bón cho cây sầu riêng vào mùa mưa

✅ Bón phân cho cây sầu riêng đúng cách vào mùa mưa sẽ giúp cây phát triển ổn định, hạn chế tình trạng rửa trôi và bị thiếu hụt chất dinh dưỡng.

✅ Khi bón bà con cần bón đúng liều lượng để cây được hấp thụ tốt hơn, tránh bón thừa sẽ dễ khiến cho cây bị stress, cháy lá,…

✅ Nên ưu tiên bón phân vào những ngày tạnh ráo để tránh phân bị rửa trôi do nước mưa.

Nên tham khảo ý kiến của các kỹ sư sinh học và sử dụng các loại phân bón hữu cơ, chế phẩm sinh học để cây sầu riêng được khỏe mạnh, giữ trái tốt.

✅ Bio Soil + VI HAF là sản phẩm được nhiều bà con sử dụng ở giai đoạn này. Bio Soil giúp bổ sung các dưỡng chất cho cây, cải tạo độ pH thích hợp, cân bằng các hệ vi sinh có lợi trong đất. Vi HAF giúp kích cây ra rễ mới nhanh chóng, bảo vệ bộ rễ được khỏe mạnh trước các loại nấm bệnh trong đất.

Tiến hành thúc cơi đọt cho cây sầu riêng trong mùa mưa

✅ Mùa mưa là thời điểm cây sầu riêng bùng nổ sinh trưởng, thúc đẩy quá trình ra cơi đọt mới diễn ra nhanh chóng. Đây là cơ hội vàng để cây tích lũy vật chất, nếu bà con lơ là, không chăm sóc sầu riêng mùa mưa một cách kỹ lưỡng, thì những cơi đọt sẽ trở nên yếu ớt, lá mỏng manh và lập tức trở thành mục tiêu cho các loại sâu bệnh hại tấn công và tàn phá.

✅ Để đảm bảo quá trình ra cơi đọt diễn ra suôn sẻ, tạo điều kiện cho đọt non phát triển mạnh mẽ và tích lũy đủ dưỡng chất, nhiều bà con nhà vườn đã sử dụng sản phẩm thuốc cơi đọt sầu riêng Nutri của nhà AQ để:

✅ Bổ sung các dưỡng chất để nuôi dưỡng đọt non được khỏe mạnh, kích thích quá trình sinh trưởng và phát triển, cây sẽ để nhiều nhanh, ra nhiều rễ tơ.

✅ Giúp bảo vệ bộ rễ khỏi các loại nấm bệnh gây hại nặng, cây dễ đi đọt, bật chồi, chồi ra mập.

Phòng trừ nấm bệnh tấn công sầu riêng vào mùa mưa

✅ Để hạn chế những thiệt hại do nấm bệnh gây ra vào mùa mưa, bà con chủ động phun phòng nấm định kỳ như thuốc sinh học Phy Fusaco để điều trị nấm Phytophthora, bệnh thán thư, thối trái… một cách an toàn, đặc biệt trước và sau các đợt mưa lớn.

✅ Kết hợp luân phiên với các loại thuốc sinh học, thảo mộc để giảm thiểu dư lượng, đồng thời bảo vệ hệ vi sinh có lợi trong đất.

✅ Về mặt canh tác, cần quản lý tán cây thông thoáng, cắt tỉa cành già, cành sâu bệnh và những cành khuất sáng để hạn chế độ ẩm ứ đọng bên trong tán vì đây chính là môi trường lý tưởng cho nấm lan rộng.

Bảo vệ cây sầu riêng khỏi tuyến trùng vào mùa mưa

✅ Mùa mưa không chỉ mang đến nỗi lo ngập úng hay nấm bệnh, mà còn là thời điểm tuyến trùng gây hại hoạt động mạnh mẽ nhất dưới lòng đất.

✅ Những sinh vật nhỏ bé này sẽ chích hút, làm tổn thương rễ sầu riêng, tạo ra các vết thương hở, khiến bộ rễ trở nên suy yếu và dễ dàng bị nấm bệnh Phytophthora tấn công, dẫn đến thối rễ, xì mủ.

✅ Do đó, việc bảo vệ cây khỏi tuyến trùng trong mùa mưa là một bước phòng vệ cực kỳ quan trọng. Để giải quyết triệt để mối lo này, nhiều bà con nhà vườn đã lựa chọn sử dụng thuốc trị tuyến trùng Padave Cha.

✅ Padave Cha giúp tiêu diệt tận gốc và kiểm soát tốt mật độ tuyến trùng gây hại rễ trong đất một cách hiệu quả. Sản phẩm sẽ bảo vệ bộ rễ cây sầu riêng khỏi tuyến trùng, rễ ra khỏe, cây sinh trưởng tốt, hấp thụ nhiều dưỡng chất hơn.

Chăm sóc trái sầu riêng vào mùa mưa

✅ Tại nhiều khu vực, đặc biệt các tỉnh ở Tây Nguyên, đây chính là thời điểm trái sầu riêng đang trong quá trình nuôi dưỡng, vì thế việc chăm sóc sầu riêng mùa mưa cần được thực hiện kỹ lưỡng để hạn chế rụng trái, trái phát triển đồng đều.

✅ Bà con nên tỉa bỏ những trái bị sâu, méo mó hoặc phát triển kém để tập trung dinh dưỡng nuôi các trái còn lại. Việc giữ số lượng trái vừa phải trên mỗi cành cũng giúp cây giảm tải, tránh gãy nhánh trong điều kiện thời tiết bất lợi.

✅ Trong giai đoạn cây ra trái, không bón quá nhiều phân đạm vào mùa mưa, vì điều này khiến trái phát triển nhanh nhưng cuống mềm, dễ rụng khi gặp gió lớn hoặc mưa kéo dài. Thay vào đó, nên phun bổ sung Canxi, Bo và Kali để tăng độ cứng cuống, giúp trái chắc hơn và bám cây lâu hơn.

✅ Cần duy trì độ ẩm vừa phải cho đất, không để đất ngấm quá nhiều nước mưa, ứ đọng khiến cây có thể gặp tình trạng sốc nước và rụng trái hàng loạt

🚨 Chú ý: Vào giai đoạn sắp thu hoạch sầu riêng vào mùa mưa bà con tuyệt đối không sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, để đảm bảo chất lượng trái, tránh dư lượng các chất không tốt có trong trái chỉ nên áp dụng các phương pháp canh tác được đề cập các phần trên như: Cắt tỉa, đắp mô, đào rãnh mương thoát nước, vệ sinh vườn,…

So sánh sự khác nhau giữa cách chăm sóc sầu riêng mùa mưa và mùa khô

Một số kỹ thuật canh tác hiện đại để chăm sóc sầu riêng mùa mưa

Để thích ứng hiệu quả với điều kiện mưa nhiều, bà con có thể áp dụng một số kỹ thuật canh tác thông minh, hiện đại giúp giảm rủi ro và tăng hiệu quả chăm sóc sầu riêng mùa mưa.

✅ Nếu quy mô vườn không quá lớn hoặc vườn khá nhạy cảm, bà con nên đầu tư lắp đặt mái che bán phần hoặc lưới chống mưa nhằm giúp hạn chế nước mưa dội trực tiếp vào gốc, đồng thời giảm nguy cơ bệnh do ẩm độ cao gây ra.

✅ Ứng dụng công nghệ vào sản xuất như lắp đặt cảm biến đo ẩm độ và thiết bị dự báo mưa tự động sẽ giúp bà con điều chỉnh thời điểm tưới tiêu, bón phân một cách chính xác, tránh lãng phí và hạn chế cây bị “sốc nước”.

✅ Ưu tiên chọn giống gốc ghép có khả năng chịu úng tốt nếu trồng ở vùng trũng thấp, giúp cây phát triển ổn định trong điều kiện đất ẩm kéo dài.

✅ Kết hợp trồng xen cây chắn gió như chuối, hoặc cây hút nước như cỏ vetiver quanh vườn cũng là giải pháp tự nhiên giúp bảo vệ sầu riêng trước gió bão và hỗ trợ điều hòa độ ẩm đất hiệu quả.

Lưu ý khi xử lý ra hoa và đậu trái sầu riêng trong mùa mưa

➡️ Việc xử lý ra hoa và đậu trái trong mùa mưa cần hết sức thận trọng, bởi thời tiết ẩm ướt kéo dài có thể làm bông hoa dễ bị thối, nấm tấn công, dẫn đến tỷ lệ đậu trái rất thấp. Do đó, không nên kích hoa trong thời điểm mưa nhiều liên tục hoặc dự báo thời tiết xấu.

➡️ Trường hợp bắt buộc phải ra hoa trong mùa mưa (do chu kỳ cây hoặc yêu cầu thị trường), bà con nên tăng cường che chắn bằng lưới mưa hoặc mái che bán phần, đồng thời quản lý độ ẩm đất và tán cây thật tốt để giảm điều kiện phát triển của nấm bệnh.

➡️ Khi cây ra hoa, có thể hỗ trợ đậu trái bằng cách phun phân bón lá chứa Bo, Kali (như KNO₃), Bloom vào thời điểm trước và sau khi nở hoa để tăng khả năng thụ phấn và giúp cuống trái cứng cáp hơn.

➡️ Sau khi đậu trái, cần tiến hành cột trái sớm đúng kỹ thuật và kiểm tra định kỳ, nhất là sau các cơn mưa lớn, để hạn chế rụng trái hoặc gãy nhánh do cuống yếu hoặc dây cột lỏng. Đây là giai đoạn dễ mất mùa nếu không quản lý chặt, nên cần đầu tư kỹ lưỡng để bảo vệ thành quả.

Trên đây là những chia sẻ của Sinh học AQ về các phương pháp chăm sóc sầu riêng mùa mưa để giúp cây luôn khỏe mạnh, hạn chế nấm bệnh xâm nhập trong mùa mưa bão. Hy vọng, qua bài viết này quý bà con có thể nắm vững kiến thức chăm sóc để cây sầu riêng luôn ở trạng thái tốt nhất và đảm bảo năng suất của vụ mùa.