Phát hiện và xử lý triệt để bệnh thối rễ cà phê

Bệnh thối rễ cà phê là một trong những loại bệnh hại nguy hiểm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh trưởng và phát triển của cây, khiến vườn cà phê có thể chết hàng loạt. Mỗi năm ở các khu vực trồng cà phê thì sẽ có hàng trăm hecta vườn bị tình trạng vàng lá thối rễ, gây ra thiệt hại kinh tế rất lớn cho bà con nông dân. Chính vì vậy, bà con cần tìm hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu, tác hại của bệnh để có biện pháp áp dụng và xử lý triệt để loại bệnh hại này nhé.

Tìm hiểu về bệnh thối rễ cà phê

Bệnh thối rễ cà phê là bệnh khá nguy hiểm, khiến nhiều hộ nhà vườn phải lo lắng và gặp nhiều khó khăn trong quá trình chăm sóc và điều trị. Bị nhiễm bệnh nặng cây bị rụng lá hàng loạt, cây cối kém phát triển, khó hấp thụ dinh dưỡng để duy trì sự sống của cây, từ đó vườn cà phê có thể bị chết.

Nguyên nhân gây ra bệnh thối rễ cà phê

Cà phê bị vàng lá thối rễ do nhiều nguyên nhân gây ra ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, chất lượng nông sản của loại cây công nghiệp này, dưới đây là một só nguyên nhân chính như sau: 

▶️ Bệnh do các loài nấm bệnh có tên là Fusarium spp. và Rhizoctonia solani tấn công bộ rễ và gây ra bệnh. Ngoài ra còn do một loại tuyến trùng có tên là Pratylenchus và Meloidogyne spp cũng là lý do gây ra bệnh trên cây cà phê.

▶️ Điều kiện thời tiết mưa ẩm, độ ẩm cao sẽ là môi trường lý tưởng để nấm bệnh, tuyến trùng sinh sôi và gây bệnh mạnh. Bệnh thường sẽ phát sinh vào thời điểm cuối mùa khô và đầu mùa mưa.

▶️ Khi bà con tiến hành việc xới xào có thể vô tình gây ra các vết thương trên rễ, đứt rễ, tưới tràn sẽ di chuyển các nấm, tuyến trùng đi theo từ đó xâm nhập và gây bệnh ở cây.

▶️ Nhổ bỏ cây cũ hoặc các tàn dư thực vật trong vườn không kỹ, đất vẫn còn mầm bệnh, nguy cơ cao khi trồng cây mới vào sẽ rất dễ bị nhiễm nấm bệnh, tuyến trùng tấn công trở lại.

Dấu hiệu nhận biết bệnh thối rễ cà phê

Một số biểu hiện của bệnh dưới đây sẽ giúp bà con nhận ra các triệu chứng bệnh từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp:

➡️ Bệnh thường tấn công ở những vùng kém sinh trưởng, phát triển yếu, cây cối già cõi, xơ xác, không ra quả nhiều năm.

➡️ Trên lá bắt đầu chuyển dần sang màu vàng, có dấu hiệu rất rõ ràng khi vào đầu mùa khô, ngừng mưa và chưa cung cấp nước. Cành khô teo, dễ gãy, cây mất sức sống, còi cọc.

➡️ Khi nhổ cây lên, sẽ phát hiện rễ cây bị thối đen, cây bị nặng sẽ bị xâm nhập cả phần rễ cọc, cũng thối và đứt ngang. Do bộ rễ cây bị phá hủy nên cây cà phê dễ bị nghiêng ngả khi có gió to, rễ cây dần bị mục và không hấp thu được các dưỡng chất, dần dần thì cây bị chết đi, rất khó để phục hồi.

➡️ Nếu bị tuyến trùng xâm nhập rễ cây sẽ xuất hiện các nốt sưng với nhiều hình dạng khác nhau, mọc xung quanh bộ rễ.

Tác hại của bệnh thối rễ cà phê

❌ Nấm bệnh và tuyến trùng xâm nhập và gây hại vào bộ rễ khiến cây sinh trưởng yếu, không hấp thụ chất dinh dưỡng nên cây còi cọc, ra hoa ít, tỷ lệ đậu trái thấp hoặc rụng sớm.

❌ Cây có xu hướng bị nghiêng nếu có gió to do rễ cây bị mục dần và đứt, không thể bám sâu vào lòng đất.

❌ Bệnh thối rễ vàng lá lây lan rất nhanh nên không kịp xử lý có thể khiến cho cả vườn với hàng trăm cây cà phê bị chết hàng loạt, gây thiệt hại rất lớn về kinh tế.

Tổng hợp các biện pháp phòng ngừa bệnh thối rễ cà phê hiệu quả

Cà phê bị thối rễ thường xuất hiện từ rất sớm đặc biệt là trong giai đoạn cây còn ở vườn ươm. Do đó phòng bệnh từ khâu chọn giống và ươm cây cho đến thời kỳ sinh trưởng của cây là cực kỳ quan trọng cụ thể như sau:

Phòng ngừa tuyến trùng từ giai đoạn cây giống (vườn ươm)

✅ Không canh tác trên vùng đất bị tuyến trùng, đảm bảo xử lý đất bằng vôi và phơi ải từ 2 – 3 tuần trước khi trồng cây.

✅ Không lấy đất từ vùng trồng cà phê đã bị bệnh hoặc đất chưa qua xử lý để làm bầu ươm.

✅ Đối với vườn ươm đã sản xuất giống cà phê từ 2 năm trở lên, cần xử lý bầu cây giống với thuốc trị tuyến trùng và trị nấm trước khi canh tác.

Biện pháp kỹ thuật canh tác sau khi trồng

✅ Trồng đúng mật độ: Khoảng cách trồng khuyến cáo: 2,5m x 2,5m hoặc 3m x 3m giúp cây có đủ ánh sáng, không khí lưu thông tốt, bộ rễ phát triển rộng, không chồng chéo, giảm lây lan bệnh đồng thời giảm độ ẩm trong vườn (độ ẩm là yếu tố khiến nấm bệnh thối rễ cây cà phê phát triển mạnh).

✅ Quản lý nước tưới: Không tưới quá nhiều đặc biệt là vào mùa mưa gây ngập úng thối rễ. Nên tưới buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới vào trưa nắng hoặc tối muộn.

✅ Hệ thống thoát nước mưa: Cần có mương dọc luống, rãnh thoát nước giữa các hàng cây. Kiểm tra rãnh định kỳ để tránh tình trạng bị nghẹt hoặc bùn lấp.

✅ Tránh gây tổn thương cho rễ: Khi xới đất, làm cỏ, bón phân sát gốc, cần dùng dụng cụ nhỏ và thao tác nhẹ nhàng. Không cuốc sát gốc gây trầy xước dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm bệnh xâm nhập.

✅ Tỉa cành định kỳ: Loại bỏ cành yếu, cành sâu bệnh, cành khuất tán nhằm tạo không gian thông thoáng, giảm độ ẩm dưới tán, hạn chế nấm bệnh phát triển.

✅ Vệ sinh vườn cây: Thu gom lá rụng, cành khô, vỏ cà phê thối định kỳ nhất là sau mùa mưa. Đối với tình trạng rễ cây cà phê bị thối cần được nhổ bỏ và tiêu hủy xa vườn trồng, không để tồn tại nguồn bệnh trong đất.

Biện pháp cải tạo đất và quản lý khu vực canh tác cà phê

✅ Luân canh cây trồng: Sau 5-7 năm, nên luân canh 1-2 vụ với cây trồng khác như cây họ đậu (đậu xanh, đậu tương) giúp cải tạo đất, tăng đạm tự nhiên. Đảm bảo không trồng liên tục cà phê nhiều năm trên cùng diện tích vì dễ tích tụ tuyến trùng và nấm hại.

✅ Cải tạo đất và pH đất: Bón phân chuồng hoai mục, phân vi sinh, trấu, mùn cưa để cải tạo độ tơi xốp. Điều chỉnh pH lý tưởng ở mức 5.5 – 6.5. Kiểm tra pH đất 1-2 lần/năm để điều chỉnh kịp thời.

✅ Bón phân cân đối: Bón theo từng giai đoạn sinh trưởng, ưu tiên phân hữu cơ như phân chuồng hoai mục, phân trùn quế giúp cải thiện đất và nuôi dưỡng hệ rễ. Kết hợp chế phẩm sinh học chứa nấm Trichoderma, vi khuẩn Bacillus spp. giúp cải tạo hệ sinh thái đất, ức chế nấm hại.

Bộ sản phẩm đặc trị bệnh thối rễ cà phê từ Sinh Học AQ

Bệnh thối rễ tơ cà phê do hai nguyên nhân chính là tuyến trùng Pratylenchus, Meloidogyne sp. kết hợp với nấm bệnh Fusarium solani. Các tác nhân này có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc cùng lúc dẫn đến nguy cơ mất mùa cho vườn cây. Dưới đây, chúng tôi chia sẻ đến quý bà con bộ đôi sản phẩm đặc trị tận gốc bệnh thối rễ cà phê giúp tiêu diệt mầm bệnh hiệu quả và an toàn cho bà con an tâm canh tác như sau:

Xử lý tuyến trùng gây bệnh thối rễ cà phê với Padave Cha

✅ Thành phần chính của thuốc đặc trị tuyến trùng rễ cây cà phê Padave Cha gồm: Paecilomyces lilacinus: 10^6 CFU/g, bột Talc vừa đủ, tổ hợp chủng vi sinh vật có lợi đặc hiệu với tuyến trùng (gồm có Verticillium spp, Trichoderma spp, Chaetomium spp, Actinomycetes sp, Bacillus subtilis, Rhodopseudomonas sp, Saccharomyces cerevisiae).

✅ Công dụng của thuốc đặc trị tuyến trùng rễ Padave Cha: Giúp nhanh chóng diệt trừ tuyến trùng nội sinh, ngoại sinh. Kích cây cho ra rễ mới, đồng thời bảo vệ bộ rễ, nâng pH và hỗ trợ phát triển hệ vi sinh vật có lợi hiệu quả lâu dài, an toàn.

✅ Hướng dẫn sử dụng thuốc đặc trị tuyến trùng rễ ở vườn cà phê Padave Cha:

• Phun trị tuyến trùng gây thối rễ cà phê: Sử dụng 1kg Padave Cha bà con pha với 400 lít nước, sau đó tưới trực tiếp ở vị trí vùng gốc dưới tán cây. Áp dụng định kỳ từ 2-3 lần để tiêu diệt tuyến trùng ở vườn cà phê.
• Phun phòng tuyến trùng gây thối rễ cà phê: Sử dụng 1kg Padave Cha bà con pha với 800 lít nước, tưới trực tiếp vùng gốc dưới tán cây. Thực hiện phun thuốc định kỳ 3 lần mỗi năm để diệt trừ và phòng tuyến trùng dứt điểm.

Xử lý nấm bệnh thối rễ vàng lá ở vườn cà phê do nấm tấn công với Be Green

✅ Thuốc trị vàng lá thối rễ Be Green bao gồm những thành phần sau: Chaetomium 1.5×10^5 CFU/g, Trichoderma spp 1.5×10^4 CFU/g, Paecilomyces sp 1.5×10^4 CFU/g và nhiều vi sinh phân giải lân, kali…Nhiều dinh dưỡng hữu cơ lên men cô đặc, các loại amino axit, axit fulvic.

✅ Công dụng của thuốc trị vàng lá thối rễ Be Green: Giúp bà con phòng trị dứt điểm các loại nấm gây bệnh vàng lá, lở cổ rễ như nấm Fusarium solani, Phytophthora, Rhizoctonia solani… Từ đó phục hồi và bảo vệ bộ rễ trước sự tấn công của nấm, khuẩn và tuyến trùng hại rễ.

✅ Hướng dẫn sử dụng thuốc đặc thối rễ cây cà phê do nấm Be Green:

• Phun trị bệnh vàng lá thối rễ cây cà phê: Pha 500g Be Green hòa tan 400 lít nước sạch, thực hiện phun tưới trực tiếp vùng đất dưới tán cây cà phê xử lý 5 – 10 ngày/lần sau đó sử dụng như phòng bệnh.
• Phun phòng bệnh vàng lá thối rễ cây cà phê: Pha 500g Be Green hòa tan với 800 lít nước sạch, tưới định kỳ 3 – 4 lần/vụ để phòng bệnh hiệu quả.

Bệnh thối rễ cà phê nếu không được điều trị sớm sẽ gây ra nhiều tác hại cho vườn cà phê. Bài viết trên, AQ đã chia sẻ những thông tin cần thiết về loại bệnh này cho quý bà con có thể nắm bắt rõ về nguyên nhân, những dấu hiệu nhận biết để hiểu rõ cách thức tấn công của loại bệnh này. Hãy áp dụng các cách phòng trừ trên để giúp vườn cà phê được khỏe mạnh và cho ra năng suất tốt nhé.