Hướng dẫn cách trồng bí đỏ nhiều trái, ít bị sâu bệnh

Cách trồng bí đỏ không quá phức tạp nhưng đòi hỏi đúng kỹ thuật từ khâu chọn giống, làm đất đến chăm sóc cây sau khi nảy mầm. Bí đỏ là loại cây dễ thích nghi, cho quả to, dinh dưỡng cao và thường được trồng quanh năm tại nhiều vùng. Chỉ cần chú ý đến đất tơi xốp, đủ nắng và tưới nước hợp lý, bạn hoàn toàn có thể trồng bí đỏ tại vườn nhà hoặc trên diện tích canh tác lớn để thu quả đều, sai và chất lượng. Bài viết dưới đây AQ Bice sẽ hướng dẫn quý bà con cách trồng và chăm sóc cây bí đỏ  giúp cho giàn bí lớn nhanh, ra trái to.

Tìm hiểu tổng quan về cách trồng bí đỏ

Cách trồng bí đỏ được thiện không quá đòi hỏi kỹ thuật phức tập, phù hợp với cả người mới bắt đầu làm vườn. Cây bí đỏ sinh trưởng nhanh, chỉ sau 3 – 4 tháng đã có thể cho thu hoạch. Bí đỏ có thể trồng ở sân vườn, ruộng nương, thậm chí là sân thượng nếu có giàn leo hợp lý. Ưu điểm lớn của cây là quả to, thịt dày, giàu dinh dưỡng; ngoài ra, lá non và hạt bí cũng có thể tận dụng làm thực phẩm hoặc chế biến dược liệu, mang lại giá trị sử dụng toàn diện.

Đặc điểm hình dáng của cây bí đỏ

▶️ Cây bí đỏ (tên khoa học Cucurbita pepo) là loại dây leo thân mềm, thường bò lan trên mặt đất hoặc leo giàn. Thân cây có tiết diện tròn, màu xanh nhạt, có nhiều lông tơ mềm và các tua cuốn ở nách lá giúp cây bám chắc vào giá thể.

▶️ Lá bí đỏ khá lớn, hình tim hoặc gần tròn, mép có khía răng cưa nhẹ, mặt trên lá xanh đậm, mặt dưới hơi nhám, có gân nổi rõ.

▶️ Cây có hoa đơn tính, tức là mỗi hoa chỉ mang cơ quan đực hoặc cơ quan cái. Hoa đực mọc thành chùm ở nách lá, còn hoa cái thường mọc đơn lẻ, phía dưới bầu hoa phình to đây chính là phần phát triển thành quả sau này. Hoa có màu vàng tươi, cánh mỏng, dễ rụng.

▶️ Quả bí đỏ có nhiều hình dạng phong phú như: tròn, bầu dục, dẹt, hình hồ lô hoặc thuôn dài tùy theo giống. Khi còn non, vỏ quả có màu xanh hoặc xanh lốm đốm trắng; khi già, quả chuyển sang màu vàng cam, da cứng, có thể trơn hoặc hơi sần sùi. Bên trong là ruột đặc, có màu vàng cam đậm, chứa nhiều hạt to, màu trắng ngà, hình dẹt và có lớp vỏ cứng bên ngoài. Hạt bí đỏ không chỉ có thể trồng được mà còn có giá trị dinh dưỡng cao.

Công dụng của bí đỏ

Bí đỏ có công dụng rất đa dạng, không chỉ trong ẩm thực mà còn trong y học và làm đẹp. Dưới đây là một số công dụng tiêu biểu:

✅ Bí đỏ chứa nhiều vitamin A, C, E, các khoáng chất như kali, magie và chất xơ. Nhờ đó, ăn bí đỏ giúp tăng cường thị lực, cải thiện hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ tim mạch, có tác dụng chống oxy hóa mạnh, làm chậm quá trình lão hóa.

✅ Là thực phẩm được khuyến khích cho trẻ em và phụ nữ sau sinh nhờ khả năng tăng cường trí nhớ và hỗ trợ tiết sữa. Các món cháo, súp từ bí đỏ vừa dễ tiêu, vừa cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể.

✅ Bí đỏ chứa hoạt chất có khả năng làm tê liệt hệ thần kinh của ký sinh trùng, giúp tẩy giun sán hiệu quả.

✅ Vitamin E và carotenoid trong bí đỏ có tác dụng dưỡng da, làm sáng da và giảm tình trạng da khô. Bí đỏ xay nhuyễn còn được dùng làm mặt nạ dưỡng da tự nhiên.

✅ Thân, lá và vỏ bí đỏ có thể tận dụng làm thức ăn cho gia súc hoặc ủ phân hữu cơ. Điều này giúp tận dụng triệt để toàn bộ cây sau thu hoạch.

Nhu cầu dinh dưỡng của cây bí đỏ

• Cây bí đỏ thích hợp với khí hậu nhiệt đới và á nhiệt đới. Nhiệt độ lý tưởng để cây sinh trưởng là từ 20 – 30°C. Nhiệt độ dưới 15°C sẽ làm chậm sự phát triển, còn trên 35°C dễ khiến cây rụng hoa và đậu trái kém.
• Bí đỏ ưa nắng, cần ánh sáng trực tiếp từ 6 – 8 giờ mỗi ngày để quang hợp mạnh, phát triển lá và tích lũy dưỡng chất vào quả. Thiếu ánh sáng cây sẽ yếu, dễ nhiễm bệnh và cho trái nhỏ.
• Cây ưa ẩm trung bình, độ ẩm không khí phù hợp từ 60 – 80%. Độ ẩm quá cao dễ gây nấm bệnh ở thân và lá, trong khi độ ẩm quá thấp sẽ làm cây héo nhanh, ảnh hưởng đến năng suất.
• Bí đỏ phát triển tốt trên đất tơi xốp, giàu mùn, thoát nước tốt, pH từ 6.0 – 6.8. Các loại đất thịt nhẹ, đất phù sa hoặc đất cát pha đều phù hợp. Tránh trồng trên đất sét nặng hoặc nơi bị ngập úng thường xuyên.
• Cây bí đỏ cần nước nhiều ở giai đoạn ra hoa, đậu trái và nuôi quả. Tưới đều vào sáng sớm hoặc chiều mát, khoảng 2 – 3 lần/tuần, tùy thời tiết. Tránh tưới đọng gốc gây úng rễ. Khi quả bắt đầu lớn, duy trì độ ẩm ổn định sẽ giúp quả to và chắc.

Thời gian thích hợp để thực hiện cách trồng bí đỏ là khi nào?

Cây bí đỏ có thể trồng và thu hoạch quả quanh năm, chúng chỉ cần được chăm sóc phù hợp sẽ cho ra năng suất cao. Tuy nhiên, thời gian trồng cây bí đỏ hiệu quả nhất giúp bà con tiết kiệm thời gian chăm sóc là 2 vụ:

• Vụ Đông: Thường được gieo hạt vào tháng 9 – tháng 10.
• Vụ Xuân hè: Bắt đầu gieo hạt từ tháng 1 – tháng 2.

Cần chuẩn bị gì để thực hiện cách trồng bí đỏ thuận lợi, đạt thành công?

Dưới đây là một số thao tác chuẩn bị để trồng cây bí đỏ dành cho bà con nông dân. Đây là những bước đầu cơ bản trong mọi quá trình canh tác cây trồng tại Việt Nam. Hãy cùng tìm hiểu các bước chuẩn bị dưới đây nhé!

Cách làm đất trồng bí đỏ

➡️ Đất trồng cây bí đỏ rất dễ để lựa chọn vì chúng có khả năng thích nghi rất tốt với nhiều loại đất khác nhau. Nhưng bà con cần phải đảm bảo đất luôn được tơi xốp, có khả năng thoát nước cao.

➡️ Phạm vi pH phù hợp để trồng cây bí đỏ là từ mức 5,5 đến 7,5 và được đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Vì vậy, bà con có thể thực hiện bón phân cải tạo đất trước khi trồng.

Chọn giống bí đỏ trước khi tiến hành cách trồng cây bí đỏ

Việc lựa chọn giống bí đỏ phù hợp sẽ quyết định năng suất và chất lượng cây trồng. Hiện nay, một số giống phổ biến gồm:

➡️ Bí đỏ hồ lô là giống có quả nhỏ hình dáng đẹp, thịt dẻo ngọt, thích hợp để làm cảnh hoặc trồng sân vườn.

➡️ Bí đỏ dây dài là giống truyền thống với dây khỏe, cho quả to, năng suất cao, thích hợp cho canh tác quy mô lớn.

➡️ Bí đỏ F1 là giống lai có thời gian thu hoạch ngắn, kháng bệnh tốt, phù hợp trồng thương mại.

➡️ Bí đỏ Nhật là giống có thịt vàng cam, vị ngọt bùi, thường được dùng trong các món cao cấp hoặc xuất khẩu.

➡️ Nếu bà con muốn trồng lấy quả, nên chọn giống F1 hoặc dây dài. Nếu trồng để lấy đọt non ăn rau thì chọn giống có dây khỏe như bí truyền thống. Còn với mục đích làm cảnh hoặc trồng sân thượng, bí đỏ hồ lô sẽ là lựa chọn lý tưởng nhờ hình dáng độc đáo.

Xử lý hạt giống bí đỏ nảy mầm trước khi gieo trồng

➡️ Để hạt bí đỏ nhanh nảy mầm, bà con nên ngâm hạt trong nước ấm với tỷ lệ 2 nước sôi : 3 nước lạnh, khoảng 50°C) trong 4 – 6 tiếng. Sau khi ngâm, tiếp tục ủ hạt trong khăn ẩm hoặc giấy ướt, đặt nơi ấm áp trong khoảng 1 – 2 ngày cho đến khi hạt nứt nanh thì đem gieo. Bà con có thể gieo hạt theo hai cách: Gieo vào bầu hoặc gieo trực tiếp ra đất.

➡️ Với phương pháp gieo bầu, nên chuẩn bị bầu đất bằng hỗn hợp đất tơi xốp, phân trùn quế và trấu (tỷ lệ 6:3:1), gieo 1 – 2 hạt mỗi bầu và đặt nơi có ánh sáng nhẹ. Khi cây có 2 – 3 lá thật, tiến hành trồng ra luống.

➡️ Nếu gieo trực tiếp ngoài ruộng, cần làm đất kỹ, dọn cỏ sạch và gieo 1 – 2 hạt/hốc, lấp nhẹ đất rồi phủ rơm giữ ẩm. Thời điểm tốt nhất để chuyển cây ra đất là khi cây đạt 10 – 15 ngày tuổi, nên thực hiện vào buổi chiều mát để cây hồi phục nhanh.

Mật độ tiến hành cách trồng bí đỏ lấy quả

➡️ Mật độ để tiến hành cách trồng bí đỏ nhiều trái cần được bố trí hợp lý để cây phát triển khỏe, ra quả sai và hạn chế sâu bệnh. Thông thường, mỗi hốc có khoảng cách từ 1,5 đến 2 mét, các hàng cách nhau khoảng 3 đến 3,5 mét.

➡️ Với cách sắp xếp này, một hecta có thể trồng từ 1000 đến 1200 cây, tùy thuộc vào giống và điều kiện đất. Mỗi hốc nên gieo từ 1 đến 2 hạt, sau đó tỉa bớt, giữ lại cây khỏe nhất. Với những giống bí đỏ dây dài, khoảng cách nên giãn ra hơn để dây leo không chồng chéo.

➡️ Nếu trồng theo dạng giàn đứng, có thể giảm khoảng cách hàng xuống còn 2 – 2,5 mét. Mật độ trồng đúng không chỉ giúp cây phát triển đồng đều mà còn tạo điều kiện để quả to, chất lượng và dễ chăm sóc.

Hướng dẫn cách trồng bí đỏ đúng kỹ thuật, nhanh lớn

Bước 1: Chuẩn bị đất vào chậu trồng và cho thêm phân hữu cơ hoặc xơ dừa để tạo độ xốp và nguồn dinh dưỡng nuôi cây.

Bước 2: San phẳng bề mặt đất và bổ sung thêm nước để tạo độ ẩm.

Bước 3: Tạo lỗ sâu khoảng 1cm và gieo hạt hoặc cây con vào. Khoảng cách trồng phù hợp nhất cần cách nhau từ 50 – 80cm cho cây bí phát triển thoải mái.

Bước 4: Đặt cây ở những nơi tiếp xúc với ánh sáng vừa đủ để kích thích cây nảy mầm nhanh.

Bước 5: Phòng ngừa kiến xung quanh vườn bí đỏ.

Bước 6: Chăm sóc cây bí đỏ theo từng giai đoạn cho đến khi thu hoạch.

Chăm sóc cây bí đỏ sau khi trồng cho ra trái chuẩn, hạn chế sâu bệnh 

Quá trình chăm sóc cây bí đỏ, bà con cần làm những gì để giúp cây đạt năng suất cao và sinh trưởng khỏe mạnh. Các kỹ thuật canh tác này, bà con không nên bỏ qua mà hãy thường xuyên thực hiện để giúp cây phát triển xanh lá, quả đạt dinh dưỡng cao.

Tưới nước cho cây bí đỏ sau khi trồng

Sau khi thực hiện xong quá trình gieo hạt, bà con tiến hành phun tưới nước cho cây mỗi ngày từ 1 – 2 lần để cây đủ điều kiện phát triển. Đến giai đoạn trưởng thành, bà con có thể chia ra tưới với tần suất từ 2 – 3 ngày/lần. Vì cây bí đỏ không cần tưới quá nhiều nước trong quá trình canh tác cây.

🚨 Lưu ý: Hệ thống thoát nước của vườn cần được đảm bảo hoạt động tốt và cắt giảm lượng nước tưới cho cây vào mùa mưa.

Bón phân bổ sung dinh dưỡng cho cây bí đỏ

Theo từng giai đoạn phát triển của cây, bà con định kỳ sử dụng các loại phân bón hữu cơ hoặc vi sinh hỗ trợ dinh dưỡng cho cây bí đỏ. Với kinh nghiệm trồng nhiều năm, bà con có thể chia ra làm 3 đợt bón phân chính.

Đợt 1: Kể từ 15 ngày sau khi gieo trồng, bà con dùng phân chuồng để bón cho cây ở giai đoạn 1. Nên pha loãng phân và tưới vào gốc sẽ đạt hiệu quả cao hơn.

Bón phân đợt 2: Sau 20 ngày, bà con tiếp tục bón thêm phân chuồng kết hợp cùng các loại phân đạm, lân, kali bón xung quanh gốc.

Đợt bón thứ 3: Cuối cùng là đợt bón cuối cách 10 – 15 ngày sau khi bón đợt 2. Bà con bổ sung thêm phân bón chứa đạm, kali, NPK để cây đủ dinh dưỡng nuôi quả và hoa.

Cắt tỉa cành, lá bí đỏ

Do cây bí đỏ là một loại cây thân leo nên bà con có thể trồng với nhiều cách khác nhau như tạo gian hoặc để thân bò dưới đất. Nhưng để cây đạt hiệu quả trong quá trình canh tác, bà con nên thực hiện cắt tỉa cành thường xuyên.

Kỹ thuật cắt ngọn bí sẽ giúp cây phát triển ra nhiều nhánh và mang về năng suất cao cho bà con nông dân. Thêm vào đó, bà con có thể loại bỏ được các mầm bệnh tiềm ẩn để ngăn chặn sự lây lan.

Phòng ngừa sâu hại trên cây bí đỏ

Trồng cây bí đỏ tại vườn, bà con sẽ khó tránh khỏi các tác nhân sâu hại gây ảnh hưởng đến cây trồng. Một trong số đó có thể kể đến là: sâu vẽ bùa, sâu ăn tạp, bọ trĩ hại cây bí đỏ,… Nên bà con hãy trang bị cho vườn những biện pháp phòng ngừa sâu hại ngay từ đầu.

Hãy tham khảo các chế phẩm sinh học của AQ để có hưởng giải quyết an toàn cho cây trồng. Chế phẩm Mebe Pa sẽ là biện pháp tối ưu nhất dành cho bà con trong công tác phòng ngừa sâu. Cách sử dụng Mebe Pa như sau:

✅ Phòng ngừa sâu tấn công cây bí đỏ: Hòa tan 10g Mebe Pa cùng 20 lít nước vào phu phun cho cây bí đỏ từ 15 – 30 ngày/lần.

✅ Diệt trừ sâu hại cây bí đỏ: Pha 20g Mebe Pa vào 20 lít nước và phun tưới cho cây bí đỏ từ 5 – 10 ngày/lần.

Khép lại bài viết, Công ty thuốc Sinh Học AQ Bice hy vọng rằng với những thông tin được chúng tôi chia sẻ bên trên sẽ giúp bà con có thêm kinh nghiệm trong việc thực hiện cách trồng bí đỏ ngay tại nhà, giúp quả ra to, ít bị sâu bệnh tấn công. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn quý bà con vì đã dành thời gian cho bài viết này và hãy thường xuyên theo dõi website để cập nhật nhanh những tin tức mới nhất về nông nghiệp nhé.