Sầu riêng bị khô bông do đâu và Cách xử lý để vụ bội thu

Sầu riêng bị khô bông là một trong những nguyên nhân chính làm ảnh hưởng rất lớn đến năng suất của cả mùa vụ. Bông sầu riêng bị khô có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như do: do điều kiện thời tiết bất thường, có sương muối, sự canh tranh các chất dinh dưỡng khiến cây bị suy yếu, bông bị héo úa khô và rụng dần đi. Khi bông sầu riêng có dấu hiệu bị khô thì bề mặt hoa hơi bị nhăn, nụ hoa bị méo, rỗng ruột,…

Trong nội dung dưới đây, Sinh Học AQ sẽ hướng dẫn quý bà con cách nhận diện chính xác triệu chứng sầu riêng bị khô bông, đồng thời cung cấp phác đồ điều trị dứt điểm bằng các loại thuốc sinh học hiệu quả nhất hiện nay.

Tìm hiểu về tình trạng sầu riêng bị khô bông

Hiện tượng khô bông trên cây sầu riêng đang là tác nhân chính gây ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất và chất lượng thương phẩm của mùa vụ. Biểu hiện đặc trưng là hoa bị héo úa, teo tóp và rụng sớm, dẫn đến tỷ lệ đậu quả thấp, trái méo mó, không đạt chuẩn. Nguyên nhân của tình trạng này thường xuất phát từ sự cộng hưởng của nhiều yếu tố như: áp lực nấm bệnh, sốc thời tiết, mất cân bằng dinh dưỡng (thừa/thiếu chất) hoặc kỹ thuật canh tác chưa phù hợp. Vì vậy, việc chủ động nhận diện nguyên nhân và can thiệp kịp thời là yêu cầu tiên quyết để đảm bảo mùa màng bội thu cho bà con nông dân.

Top 6 nguyên nhân khiến sầu riêng bị khô bông phổ biến nhất

Việc xác định chính xác lý do bông sầu riêng bị khô sẽ giúp bà con có cái nhìn tổng quan về loại bệnh này cũng như có cách xử lý dứt điểm. Dưới đây là những nguyên nhân sầu riêng bị khô bông mà nhà vườn thường hay gặp phải: 

Do cây bị sốc nước và chế độ tưới tiêu không hợp lý

➡️ Cây sầu riêng bị sốc nước và nhà vườn không có chế độ tưới tiêu không hợp lý là nguyên nhân hàng đầu khiến bông sầu riêng bị khô. Trong giai đoạn làm bông, bà con thường xiết nước (cắt nước) để kích thích ra hoa.

➡️ Tuy nhiên, khi mắt cua đã ra dài khoảng 2-3cm, nếu bà con tưới lại quá dồn dập, tưới quá đẫm ngay lập tức sẽ khiến cây bị sốc nước. Hậu quả là mắt cua bị đen đầu và khô lại (thường gọi là nín bông). Ngược lại, nếu để cây quá khô hạn trong thời gian dài mà không tưới nhử, bông cũng sẽ bị teo tóp do thiếu nước nuôi dưỡng.

Do nấm bệnh

➡️ Loại nấm bệnh có tên khoa học là Colletotrichum gloeosporioides là một trong những nguyên nhân chính khiến bông sầu riêng bị khô và rụng sớm, loại nấm bệnh này sẽ gây bệnh thán thư trên bông sầu.

➡️ Khi bị nấm bệnh tấn công thì bông sẽ bị nấm, thiếu dưỡng chất, làm bông bị khô lại.

➡️ Bà con cần đặc biệt lưu ý, mưa lớn là điều kiện lý tưởng để loại nấm này sinh sôi. Bào tử nấm không chỉ bay theo gió đi xa mà còn tồn lưu trong đất, chực chờ cơ hội tấn công và lây nhiễm chéo cho cả vườn.

Do bông bị thiếu dinh dưỡng

➡️ Trong giai đoạn ra hoa, nếu không được bổ sung đầy đủ dưỡng chất, bông sẽ trở nên yếu ớt, thiếu sức sống, dẫn đến tình trạng khô héo và rụng hàng loạt.

• Thiếu Bo: Hạt phấn yếu, hoa không thụ phấn được, dẫn đến khô và rụng.
• Thiếu Canxi: Cuống hoa yếu, mỏng manh, dễ bị tầng rời tấn công làm khô cuống và rụng hoa.

➡️ Đặc biệt, nếu nhận thấy lượng bông bị khô chiếm hơn 10%, bà con cần có biện pháp can thiệp nhanh chóng. Việc chần chừ lúc này có thể khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn, dẫn đến hiện tượng rụng hoa mất kiểm soát.

Do sương muối và thời tiết không thuận lợi

➡️ Vào những tháng cuối năm hoặc đầu năm, đặc biệt ở khu vực Tây Nguyên, tình trạng sương muối hoặc sương mù dày đặc vào sáng sớm là “kẻ thù” của hoa sầu riêng.

➡️ Sương muối lạnh làm đông cứng các tế bào non của hoa, gây ra hiện tượng cháy cánh hoa, khô nhụy. Nếu gặp mưa trái mùa vào ban đêm mà sáng hôm sau trời nắng gắt, hiện tượng “sốc nhiệt” cũng sẽ làm khô bông sầu riêng hàng loạt.

Do số lượng bông nhiều

➡️ Cạnh tranh dinh dưỡng: Khi mật độ hoa trên một chùm quá dày đặc, nguồn dưỡng chất nuôi cây bị phân tán. Cây buộc phải thực hiện cơ chế đào thải tự nhiên, khiến những bông yếu thế bị thiếu hụt dinh dưỡng và khô dần.

➡️ Đặc điểm bông rụng: Đa phần là những bông còi cọc, kích thước nhỏ hoặc mọc ở vị trí bị chèn ép. Do lép vế trong cuộc chiến giành dinh dưỡng với các bông to khỏe, chúng sẽ bị khô đen cuống và rụng đi (hay còn gọi là rụng sinh lý)

Do sâu ăn bông

➡️ Sâu ăn bông cũng là một trong những nguyên nhân chính làm cho bông sầu riêng bị khô cứng, đen và rụng đi. Loài côn trùng gây hại này thường phát triển và đẻ trứng trên các chùm bông, lúc này những con sâu non sẽ nở ra và ăn cuống bông.

➡️ Chúng đục vào bên trong bông sầu riêng và hút hết các dưỡng chất làm cho bông sầu riêng bị khô, gãy rụng và không nở được.

➡️ Sâu còn ăn hết cánh bông, các nhị đực và nhụy làm cho bông bị hư nặng, rụng toàn bộ và không thể thụ phấn.

Tình trạng sầu riêng bị khô bông thường xảy ra vào thời điểm nào?

Tình trạng sầu riêng bị khô bông thường không xảy ra ngẫu nhiên mà tập trung vào 3 thời điểm nhạy cảm nhất trong quá trình phát triển của hoa.

Giai đoạn mắt cua (Vừa mới nhú)

Đây là thời điểm bông sầu riêng dễ bị “tổn thương” và khô đen nhất (hay còn gọi là chai mắt cua, đen mắt cua).

Thời điểm cụ thể: Khi mắt cua vừa nhú ra khoảng 1-2 ngày hoặc dài tầm 2-3cm.

Lý do:

• Do bà con tưới nước lại quá sớm hoặc quá đẫm khi mắt cua chưa sáng hẳn.
• Cây gặp sương muối vào buổi sáng sớm hoặc gió bấc lạnh làm mắt cua bị “bỏng lạnh”, đen đầu và khô lại.
• Mưa trái mùa sẽ chứa axit hoặc làm độ ẩm tăng cao đột ngột khiến mắt cua bị thối.

Giai đoạn bông xổ nhụy

Đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng, quyết định sự đậu trái.

Thời điểm cụ thể: Lúc hoa đang nở rộ để thụ phấn (thường diễn ra vào ban đêm).

Lý do:

• Mưa đêm: Nếu gặp mưa vào thời điểm này, hạt phấn sẽ bị trôi hoặc bết dính, không thể thụ phấn được, dẫn đến hoa bị hư và rụng.
• Nấm bệnh tấn công: Độ ẩm cao lúc xổ nhụy là điều kiện lý tưởng cho nấm thán thư (Colletotrichum) tấn công làm đen hoa, thối nhụy.

Vào 2 thời điểm này, bà con hãy thường xuyên thăm vườn. Nếu thấy có sương muối hoặc mưa đêm, sáng hôm sau cần phun nước rửa bông ngay lập tức để rửa trôi axit và sương muối, cứu bông kịp thời.

Triệu chứng ban đầu khi cây sầu riêng bị khô bông

Biểu hiện bên ngoài: Bông mất độ bóng, vỏ ngoài nhăn nheo, màu sắc chuyển nâu xám, kém tươi. Khi bóp nhẹ thấy bông bị xốp và rỗng ruột.

Biểu hiện bên trong: Nhụy cái bị cong, khô đen ở đầu và lan dần sang chùm nhị đực. Xuất hiện các vết nấm bệnh màu nâu, lõm vào trong trên bề mặt bông.

Tác hại khi không xử lý nhanh tình trạng sầu riêng bị khô bông

• Bông khô làm gián đoạn quá trình thụ phấn, khiến tỷ lệ đậu trái cực thấp. Những trái đậu được cũng thường còi cọc, méo mó, phẩm chất kém (cơm nhão, nhạt), dẫn đến sầu riêng bị mất giá khi bán ra thị trường.
• Những chùm bông khô, hoại tử chính là môi trường lý tưởng cho nấm bệnh và sâu hại trú ngụ.
• Tình trạng khô bông kéo dài khiến cây bị mất sức (suy cây), cành nhánh trở nên giòn, dễ gãy và rụng lá. Lúc này, sức đề kháng của cây giảm sút nghiêm trọng, không còn khả năng chống chịu trước nắng hạn hay mưa bão.

Biện pháp canh tác phòng ngừa bệnh sầu riêng bị khô bông

✅ Bà con cần vệ sinh vườn sầu riêng sạch sẽ, tẩy sạch rong rêu, để hạn chế nấm bệnh phát sinh và gây hại đến cây.

✅ Nên thực hiện loại bỏ các bông nằm ở đầu cành, vì đây là những bông ít khả năng đậu quả nhất.

✅ Bà con cần dọn vườn cho thông thoáng bằng cách tỉa bớt các cành mọc vượt, cành rậm rạp. Đồng thời, đừng tiếc mà hãy lặt bỏ ngay những mắt cua ra sớm ở ngoài đầu cành. Những bông này giữ lại chỉ làm cây thêm mất sức, tiêu hao phân thuốc vô ích. Bỏ chúng đi sẽ giúp cây tập trung dinh dưỡng để nuôi những chùm bông chính to khỏe, dễ đậu trái hơn.

✅ Thực hiện tưới nước đầy đủ cho cây để giữ độ ẩm cho đất trồng, nên tưới ít nước nhưng cần thường xuyên (đặc biệt là vào giai đoạn khoảng 7-10 ngày sau khi mắt cua ra hoa). Không nên tưới ngập đất vì sẽ gây thối rễ và làm cho bông rụng nhanh hơn. Để tránh cây bị sốc nước dẫn đến nguyên nhân sầu riêng bị khô bông, bà con cần tuân thủ nguyên tắc tưới nhử:

• Khi mắt cua vừa sáng: Bắt đầu tưới lại nhưng chỉ tưới sương nhẹ trên mặt đất (khoảng 20-30% lượng nước bình thường).
• Tăng dần lượng nước qua từng lần tưới (cách nhau 2-3 ngày) để rễ cây thích nghi từ từ.
• Duy trì độ ẩm đất ổn định, không để đất quá khô nứt nẻ rồi mới tưới đẫm.

✅ Thường xuyên thăm vườn để phát hiện sớm bọ trĩ và nhện đỏ. Phun phòng trừ bằng các loại thuốc sinh học để không làm nóng bông. Lưu ý tránh phun thuốc vào lúc hoa đang xổ nhụy rộ để không ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn.

✅ Khi xuất hiện triệu chứng khô bông ở cây sầu riêng thì bà con cần sử dụng các loại thuốc sinh học có tính mát để tránh gây ảnh hưởng xấu đến quá trình ra hoa và đậu quả trên cây sầu riêng.

Tổng hợp các loại thuốc sinh học để phòng trừ dứt điểm sầu riêng bị khô bông

Bên cạnh các biện pháp canh tác, chăm sóc vườn thì để xử lý dứt điểm tình trạng bông sầu riêng bị khô, bà con nên kết hợp sử dụng với các chế phẩm sinh học có tính mát, để giảm thiểu những ảnh hưởng cho bông. Dưới đây, chúng tôi chia sẻ đến quý bà con 2 sản phẩm sinh học giúp xử lý nhanh tình trạng khô bông ở cây sầu riêng.

Phy FusaCo – Giúp xử lý dứt điểm tình trạng khô bông ở cây sầu riêng

✅ Như đã đề cập bên trên thì nguyên nhân chính khiến bông bị khô, thế nên bà con cần sử dụng các loại chế phẩm sinh học để trị dứt điểm nấm gây bệnh khô bông ở cây sầu riêng.

✅ Phy FusaCo được điều chế ra với các vi sinh vật có lợi như: Chaetomium spp, Trichoderma spp, Bacillus subtilis: 1,5×10^8 CFU/ml nên có công dụng rất tốt trong việc xử lý dứt điểm các loại nấm bệnh gây khô bông sầu riêng.

✅ Ngoài ra, Phy FusaCo còn hỗ trợ tăng tính tính kháng khuẩn cho cây sầu riêng, giúp cây có sức chống chịu tốt trước điều kiện thời tiết bất lợi cũng như các loại côn trùng gây hại.

✅ Cách dùng Phy FusaCo: Hòa lẫn 250ml dung dịch thuốc với 400 – 600 lít nước sạch, phun kỹ lên toàn thân cây sầu riêng hoặc tưới trực tiếp vào gốc cây, liều lượng phun thuốc cách nhau từ 5 – 7 ngày/lần.

Kfruit – Hỗ trợ nuôi dưỡng bông, hạn chế tình trạng khô bông sầu riêng

✅ Kfruit là loại thuốc có tính mát, giúp hỗ trợ nuôi dưỡng bông sầu riêng được khỏe mạnh, hạn chế tình trạng khô bông, thui bông.

✅ Sản phẩm được điều chế ra với các thành phần chính như: Kẽm (Zn): 1.000 mg/l, Bo (B): 3.500 mg/l, pHH2O: 6 với tỷ trọng: 1.1 nên có công dụng rất tốt trong việc hỗ trợ nuôi dưỡng bông, kích thích quá trình thụ phấn giúp tăng tỷ lệ đậu trái.

✅ Ngoài ra, Kfruit còn giúp giảm tình trạng rụng hoa và trái non, hỗ trợ tăng dưỡng chất cho hoa khỏe mạnh, nuôi dưỡng trái, nuôi hạt. Bổ sung chất dinh dưỡng để kích thích cây sầu riêng phát triển các đọt non và có sức chống chịu tốt trước thời tiết khắc nghiệt.

✅ Cách dùng Kfruit : Hòa lẫn 500ml dung dịch thuốc với 200 – 400 lít nước sạch, phun đều lên trên tán lá cây sầu riêng hoặc tưới dưới đẫm dưới gốc cây, nên sử dụng vào giai đoạn hoa nở rộ, đã có vài quả non.

Những điều bà con cần lưu ý khi sử dụng thuốc trị sầu riêng bị khô bông

▶️ Để thuốc phát huy hết công dụng thì bà con cần sử dụng thuốc đúng liều lượng, đúng cách theo sự hướng dẫn của các kỹ sư nông nghiệp.

▶️ Tuyệt đối không nên bón quá nhiều, quá liều lượng bởi sẽ gây ảnh hưởng lớn đến bộ rễ cây, sẽ gây tình trạng khô bông trở nên nghiêm trọng hơn.

▶️ Không nên phối trộn thuốc với nhiều loại phân bón khác mà không có ý kiến của các kỹ sư nông nghiệp, bởi sẽ ảnh hại đến sức đề kháng của cây trồng.

Kết thúc bài viết, Sinh Học AQ hy vọng với những chia sẻ của chúng tôi quý bà con sẽ có thêm kinh nghiệm trong việc xử lý hiệu quả tình trạng sầu riêng bị khô bông. Nếu bà con cần các kỹ sư nông nghiệp tư vấn kỹ hơn về các sản phẩm sinh học, vui lòng liên hệ trực tiếp đến số Hotline: 0932 690 312 – 028 8889 7322 để được giải đáp mọi thắc mắc nhé.