Cách xử lý lúa ma hiệu quả, giúp bảo vệ sản lượng thu hoạch
Kích thước chữ
Cách xử lý lúa ma là việc làm quan trọng trong việc bảo vệ năng suất và chất lượng của hạt lúa. Bởi nếu không phát hiện và có cách xử lý hiệu thì có thể gây thất thu năng suất lên đến 30 – 40%.
Vậy làm cách nào để nhận biết được cây lúa ma và cách phòng trừ hiệu quả đây? AQ Bice kính mời quý bà con cùng đón đọc bài viết hôm nay để có thêm kinh nghiệm trong việc chăm sóc và quản lý cây lúa ma trên ruộng nhà mình nhé.
Tìm hiểu về cách xử lý lúa ma triệt để trên đồng ruộng

Cây lúa ma hay còn được gọi là lúa cỏ, la hoang, lúa dại, chúng có tên khoa học là Oryza Sativa. Chúng được xem là một loại dịch hại nghiêm trọng tại các khu vực canh tác lúa nước. Lúa ma có khả năng lưu tồn trên đất trồng lúa trong thời gian dài, có nguy cơ lây nhiễm trên diện rộng.
Lúa ma không có các đặc điểm về năng suất, chất lượng, chúng có thời gian sinh trưởng ngắn, chín sớm, hạt dễ rụng nên có khả năng lây lan rất nhanh, gây ảnh hưởng đến năng suất, có thể gây mất trắng mùa vụ.
Đặc điểm nhận biết cây lúa ma
- Thoạt nhìn thì cây lúa ma có những đặc điểm rất giống với cây lúa thường.
- Giai đoạn đầu thì cây lúa ma sinh trưởng rất nhanh, lúa lúa ma dài, hơi hẹp bề ngang hơn cây lúa thường.
- Lúa ma trổ bông sớm hơn lúa thường 5 – 7 ngày, thời gian trổ kéo dài, hạt chín không đều, hạt có râu dài hoặc không có râu.
- Hạt thon dài hoặc có hình bầu dục màu vàng sẫm, có dạng hạt mỏ tím, tỷ lệ lép rất cao.
Nguyên nhân khiến cây lúa ma phát triển mạnh
- Do bà con sử dụng những giống lúa không đạt tiêu chuẩn chất lượng, hạt giống có thể bị lẫn với lúa ma.
- Việc để người dân tự để giống lúa, nhất là khi sử dụng loại giống ở vùng đã bị nhiễm lúa ma để gieo cấy mà không qua sự sàng lọc và kiểm soát.
- Do thời gian chuyển vụ ngắn nên hạt lúa ma còn tồn đọng trên đồng ruộng từ những mùa vụ trước chưa được xử lý triệt để.
- Hạt lúa ma có thể di chuyển, phát tán nhanh nhờ vào gió, nước, côn trùng, dụng cụ, máy móc canh tác,… từ ruộng này sang ruộng khác, từ khu vực này sang khu vực khác.
Điều kiện môi trường thuận lợi để cây lúa ma phát triển
- Cây lúa ma là loại thực vật ưa ấm nên chúng sẽ phát triển mạnh nhất ở nhiệt độ từ 20 – 30 độ C.
- Chúng thường mọc xen kẽ với cây lúa để sinh trưởng và phát triển bởi nơi đây có lượng ánh nắng vừa đủ, thích hợp cho chúng nhất.
- Chúng thường mọc nhiều ở những ruộng lúa nước có nước bao phủ suốt thời kỳ sinh trưởng, những ruộng lúa có độ ẩm cao.
- Cây lúa ma sẽ phát triển ở những ruộng lúa được bón dư thừa lượng phân đạm .
- Ngoài ra, còn có những yếu tố khác khiến cây lúa ma phát triển mạnh đó là: do chế độ canh tác của bà con nông dân, do gió, nước, bám vào động vật,,..
Lúa ma thường xuất hiện trên đồng ruộng vào thời điểm nào?

Lúa ma có thể xuất hiện và tồn tại trên đồng ruộng trong tất cả các vụ trồng lúa trong năm. Tuy nhiên, nó thường phát sinh và gây hại nặng nề nhất vào các thời điểm quan trọng sau:
Thời điểm xuất hiện (Giai đoạn đầu vụ)
Lúa ma thường nảy mầm và xuất hiện rất sớm, gần như đồng thời hoặc sớm hơn lúa trồng (đặc biệt trong canh tác gieo sạ, gieo vãi).
▶️ Thời kỳ lúa non: Lúa ma nảy mầm từ hạt giống còn sót lại trong đất từ vụ trước.
▶️ Đặc điểm nhận biết khó khăn: Trong giai đoạn đầu, cây lúa ma rất giống lúa thường, khiến bà con khó phát hiện và tiêu diệt bằng biện pháp thủ công. Thường sau khoảng 40 ngày tuổi, sự khác biệt về chiều cao, màu lá mới trở nên rõ rệt hơn.
▶️ Lúa ma: Thường cao hơn, thân mảnh, lá dài và có màu xanh đậm hơn hoặc vàng hơn (tùy dạng). Thân cây có thể kéo dài hơn do hạt nằm sâu trong đất.
Thời điểm gây hại nặng nhất (Giai đoạn lúa trổ)
Đây là giai đoạn lúa ma gây ra tác hại lớn nhất và cũng là lúc bà con cần xử lý triệt để.
▶️ Lúa ma có đặc tính trổ bông sớm hơn lúa trồng khoảng 5 – 7 ngày.
▶️ Đặc điểm nguy hiểm nhất là hạt lúa ma rất dễ rụng (rụng ngay cả khi có gió thoảng qua) khi vừa chín, khiến hạt giống rơi xuống ruộng, tích lũy trong đất và lây lan cho các vụ sau. Việc trổ bông và rụng hạt sớm này là nguyên nhân chính khiến lúa ma tồn tại và tăng dần qua các vụ.
Tác hại khi không sớm xử lý lúa ma gây ra
Bà con cần kịp thời thăm ruộng, quan sát để xử lý cây lúa ma một cách hiệu quả, triệt để bởi những tác hại mà chúng gây ra như sau:
- Cây lúa ma nảy mầm nhanh, có sức sống mạnh mẽ, chúng vươn cao mạnh hơn cây lúa thường, nên chúng cạnh tranh về chất dinh dưỡng, ánh sáng, làm ảnh hưởng đến quá trình quang hợp của cây lúa thường.
- Chúng lấy hết chất dinh dưỡng, ánh sáng, nước của cây lúa trồng nhưng tỷ lệ hạt lép cao, khả năng vô gạo dường như không có, không mang lại hiệu quả năng suất.
- Khi hạt của cây lúa ma rụng thì chúng sẽ nằm sâu ở dưới lòng đất, tồn tại từ rất lâu từ mùa vụ này sang mùa vụ khác, gây khó khăn cho bà con trong quá trình xử lý.
- Cây lúa ma lẫn vào bên bên hạt lúa thường sẽ làm chất lượng gạo bị ảnh hưởng lớn, giảm giá trị xuất khẩu của lúa gạo Việt Nam.
Hướng dẫn cách xử lý lúa ma bằng phương pháp canh tác hiệu quả lâu dài

Lúa ma khi đã xuất hiện trên ruộng lúa rồi thì có khó để tiêu diệt hoàn toàn. Dưới đây, AQ chia sẻ đến quý bà con về những biện pháp giúp quản lý hiệu quả cây lúa ma khi xuất hiện trên đồng ruộng, đã được nhiều nông dân áp dụng trong nhiều vụ:
Chọn những loại lúa giống tốt
- Bà con cần sử dụng những giống lúa tốt, đạt tiêu chuẩn về chất lượng. Tuyệt đối không sử dụng những giống lúa từ vụ trước để làm giống.
- Cần thực hiện xử lý hạt giống trước khi gieo, xử lý bằng công thức 3 sôi, 2 lạnh để loại bỏ bớt những hạt lép, lửng bị lẫn vào lúa giống.
Thực hiện vệ sinh đồng ruộng trước khi vào vụ
- Sau khi kết thúc vụ thu hoạch thì bà con cần tiến hành đưa nước vào để tạo độ ẩm cho đồng ruộng.
- Việc làm này còn có tác dụng nhử hạt lúa ma và các loại cỏ khác nảy mầm. Sau đó, bà con có thể tiến hành cày lật cao để tiêu diệt chúng.
- Trước khi vào vụ mới thì cần cày bừa, làm đất ruộng kỹ.
Thay đổi biện pháp canh tác
- Đối với những đồng ruộng đã từng bị nhiễm lúa ma thù bà con cần chuyển từ phương pháp gieo sạ sang phương pháp ném mạ hoặc cấy.
- Thực hiện luân canh cây trồng với những giống cây họ đậu, lạc,…
- Tìm hiểu và sử dụng các loại thuốc BVTV để xử lý lúa chọn, crai tạo lại đất trồng trước khi tiến hành vào mùa vụ.
- Bà con cần giữ được lượng nước trong ruộng lúa sẽ hạn chế được tình trạng lúa ma mọc.
Dùng biện pháp thủ công
- Đối với những ruộng lúa có sự xuất hiện của lúa ma thì bà con cần nhổ bỏ lúa ma bằng tay, bằng dụng cụ cắt cỏ.
- Thường xuyên thăm đồng ruộng để phát hiện kịp thời các loại lúa ma để có biện pháp xử lý hiệu quả, nhanh chóng, tránh để chúng lây lan mạnh trên diện rộng.
Sử dụng biện pháp sinh học
Tìm hiểu và chọn mua những sản phẩm sinh học có công dụng tiêu diệt dứt điểm các loại lúa ma, lúa cỏ trên đồng ruộng mà không làm tổn hại đến sức khỏe và môi trường xung quanh.
Cách xử lý lúa ma bằng sản phẩm sinh học Quản lý lúa lộn
Hiểu được nỗi lo lắng của nhiều bà con nông dân, các kỹ sư nông nghiệp của Trung Tâm Sản Phẩm Sinh Học AQ đã nghiên cứu và điều chế thành công: Sản phẩm Quản lý lúa lộn – Thuốc xử lý cây lúa ma, lúa dại trên đồng ruộng. Theo dõi những thông tin dưới đây để hiểu rõ hơn về sản phẩm Quản lý lúa lộn và cách sử dụng hiệu quả nhé:
Thành phần chính của sản phẩm Quản lý lúa lộn

✅ Chất hữu cơ: 15%
✅ Trichoderma spp: 1×10^6 CFU/g
✅ Độ ẩm: 30%
✅ pHH2O: 5
✅ Trong sản phẩm Quản lý lúa lộn của nhà AQ Bice có chứa hàng tỷ vi sinh vật có lợi như: Aspergillus sp, Actinomycetes sp, Saccharomyces cerevisiae,… với nhiều vi sinh vật, tổ hợp Enzyme phân hủy Xenlulo.
Công dụng của sản phẩm Quản lý lúa lộn
Sản phẩm Quản lý lúa lộn mang đến những công dụng vô cùng tuyệt vời trên đồng ruộng của bà con như:
✅ Giúp xử lý hiệu quả tình trạng cây lúa ma, lúa dại, lúa hai tầng,… xuất hiện trên đồng ruộng.
✅ Hỗ trợ bổ sung chất dinh dưỡng để bộ rễ lúa đẻ nhiều nhánh, bung mạnh.
✅ Bổ sung các vi sinh vật có lợi, giúp hạn chế tình trạng bạc lá lúa, đạo ôn, khô vằn,…
✅ Giúp phân hủy nhanh các gốc rơm rạ còn tồn đọng lại trên ruộng lúa.
Hướng dẫn sử dụng sản phẩm Quản lý lúa lộn
✅ Để xử lý lúa ma bà con cần sử dụng 225g sản phẩm Quản lý lúa lộn dùng cho 1 công (1000m2) hoặc dùng hũ 1,25kg cho 5000m2.
✅ Bước 1: Cần dẫn nước vào ngập mặt ruộng khoảng 5 – 10 cm (bà con không cần cắt, đốt gốc rạ).
✅ Bước 2: Hòa tan sản phẩm với lượng nước vừa đủ, tiến hành phun hoặc rải sản phẩm đều lên bề mặt ruộng, lúc này cần giữ nước trong ruộng khoảng 2 – 3 ngày.
✅ Bước 3: Thực hiện cày xới, giữ nước ruộng khoảng 3 – 5 ngày. Sau đó rút nước đi, thực hiện gieo sạ lúa như bình thường.
Trên đây là những chia sẻ của AQ về dấu hiệu nhận biết cũng như cách xử lý lúa ma trên đồng ruộng hiệu quả. Hy vọng qua bài viết trên, bà con có thêm nhiều thông tin hữu ích về cách chăm sóc và quản lý dịch hại trên đồng ruộng. Kính chúc quý bà con có được một mùa vụ bội thu, năng suất, chất lượng hạt gạo đạt chuẩn.




