Hướng dẫn cách trồng su hào củ to, không nứt và chắc thịt

Cách trồng su hào không quá phức tạp nhưng đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc đúng cách để cây phát triển khỏe mạnh, cho củ to tròn, giòn ngọt. Từ việc chọn giống, chuẩn bị đất, gieo trồng đến tưới nước, bón phân và phòng trừ sâu bệnh, mỗi bước đều cần thực hiện cẩn thận để đảm bảo năng suất cao. Những nội dung trong bài viết này, Sinh Học AQ sẽ hướng dẫn chi tiết từng giai đoạn, giúp bạn dễ dàng tiến hành cách trồng và chăm sóc cây su hào tại nhà hoặc trên diện tích lớn, mang lại vụ mùa bội thu với chất lượng an toàn và tươi ngon.

Tìm hiểu chung về cách trồng su hào

Cách trồng su hào đúng kỹ thuật sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, hạn chế sâu bệnh và cho năng suất cao.  Để đạt được điều này, người trồng cần chú ý từ khâu chọn giống, làm đất, gieo trồng đến chăm sóc, bón phân và phòng trừ dịch hại. Mỗi bước đều ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng củ su hào sau thu hoạch.

Đặc điểm hình dáng của cây su hào

Cây su hào với tên khoa học là Brassica oleracea var. gongylodes thuộc họ nhà cải (Brassicaceae). Đây là một loại rau củ ôn đới, thích hợp trồng vào mùa lạnh, có giá trị dinh dưỡng cao, nhiều chất tốt cho sức khỏe.

▶️ Thân củ: Phình to ngay trên mặt đất, có hình tròn hoặc hơi dẹt, màu xanh nhạt hoặc tím tùy theo giống. Củ chính là phần thân phình ra, giòn và mọng nước.

▶️ Lá: Mọc từ phần thân củ, có cuống dài, phiến lá xanh đậm, mép lá có răng cưa nhẹ. Lá có thể có lớp phấn mỏng trên bề mặt.

▶️ Rễ: Là rễ chùm phát triển từ phần dưới của củ, bám chắc vào đất giúp cây đứng vững.

▶️ Hoa: Khi trưởng thành, cây su hào có thể ra hoa nhỏ, màu vàng nhạt, mọc thành chùm, đặc trưng của họ Cải.

▶️ Hạt: Nhỏ, tròn, màu nâu đen, được sử dụng để nhân giống.

Công dụng của cây su hào

✅ Cây su hào không chỉ là loại rau phổ biến trong bữa cơm hàng ngày, mà con được lựa chọn bởi củ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, ứng dụng trong đời sống. Một số công dụng chính của củ su hào như sau:

✅ Su hào chứa nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng như vitamin C, vitamin B6, kali, canxi, magie, và chất xơ, giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng.

✅ Hàm lượng chất xơ cao trong su hào giúp cải thiện hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn đường ruột.

✅ Giúp tăng cường sức đề kháng, chống lại các bệnh cảm cúm, viêm nhiễm và thúc đẩy quá trình làm lành vết thương. chứa chất chống oxy hóa và kali, giúp ổn định huyết áp, giảm cholesterol xấu, từ đó bảo vệ tim mạch và giảm nguy cơ đột quỵ.

✅ Chứa hàm lượng calo ít, giàu chất xơ nên hỗ trợ quá trình giảm cân rất hiệu quả. Ổn định chỉ số đường huyết, ngăn chặn ung thư đặc biệt là ung thư vú và ung thư đường ruột.

✅ Giàu vitamin C và chất chống oxy hóa giúp da trở nên căng đẹp, tươi sáng da.

Loại đất phù hợp để thực hiện cách trồng cây su hào

Lựa chọn đất trồng su hào cần đảm bảo các yêu cầu như sau: Giàu dinh dưỡng, giàu mùn, khả năng thoát nước và giữ ẩm tốt, đã hoàn toàn sạch mầm bệnh, độ pH từ 5,5 – 6,5. Cây su hà sẽ sinh trưởng và phát triển tốt trên các loại đất thịt nhẹ, đất cát pha và đất phù sa màu mỡ.

Điều kiện sinh trưởng của cây su hào

Để đảm bảo sự sinh trưởng tốt nhất cho cây su hào sau khi trồng, cần duy trì các điều kiện sinh trưởng như sau nhằm giúp cây phát triển khỏe mạnh, năng suất vượt trội:

▶️ Khí hậu: Su hào thích hợp với khí hậu ôn đới và cận ôn đới. Miền Bắc Việt Nam và các vùng cao nguyên có mùa đông lạnh là điều kiện lý tưởng để trồng loại cây này.

▶️ Nhiệt độ: Nhiệt độ lý tưởng để su hào sinh trưởng là 15 – 25°C. Nếu nhiệt độ quá cao (>30°C), cây dễ bị còi cọc, chậm phát triển. Ngược lại, khi nhiệt độ xuống dưới 10°C, cây có thể bị ảnh hưởng bởi sương giá.

▶️ Ánh sáng: Su hào cần ánh sáng đầy đủ nhưng không quá gay gắt, ít nhất mỗi ngày cần tiếp xúc với ánh mặt trời từ 6 – 8 tiếng, tránh trồng ở nơi có bóng râm vì củ sau thu hoạch sẽ nhỏ. Nếu trồng trong điều kiện nắng gắt, cần che chắn để tránh cây bị héo.

▶️ Độ ẩm: Cây su hào ưa độ ẩm cao, khoảng 75 – 85%. Độ ẩm đất thích hợp là 60 – 70%, tránh để đất quá khô hoặc ngập úng.

▶️ Đất trồng: Su hào phát triển tốt trên đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Độ pH thích hợp trong khoảng 6,0 – 6,5.

Thời vụ để thực hiện cách trồng su hào

Su hào là loại rau ưa lạnh, thích hợp trồng vào mùa thu – đông và có thể chia thành ba vụ chính: vụ sớm, chính vụ và vụ muộn. Việc lựa chọn thời điểm để thực hiện cách trồng su hào phù hợp giúp cây sinh trưởng tốt, cho năng suất cao và hạn chế sâu bệnh.

Các vụ mùa để trồng củ su hào

▶️ Vụ sớm (Tháng 7 – Tháng 9): Su hào vụ sớm được trồng vào cuối hè – đầu thu, khi thời tiết vẫn còn nóng, khiến cây dễ còi cọc và chậm phát triển. Người trồng cần che chắn và tưới nước đầy đủ để duy trì độ ẩm. Mặc dù năng suất không cao bằng chính vụ, nhưng do nguồn cung ít, su hào vụ sớm thường bán được giá cao.

▶️ Vụ chính (Tháng 9 – Tháng 11): Đây là thời điểm trồng su hào tốt nhất nhờ thời tiết mát mẻ, giúp cây sinh trưởng nhanh, ít sâu bệnh, cho củ to và chất lượng giòn ngọt. Su hào chính vụ có năng suất cao, ít rủi ro và được tiêu thụ mạnh, mang lại lợi nhuận ổn định.

▶️ Vụ muộn (Tháng 11 – Tháng 12): Trồng vào những tháng lạnh nhất, su hào vụ muộn phát triển chậm và dễ bị ảnh hưởng bởi rét đậm. Cần giữ ấm bằng cách phủ rơm rạ hoặc che chắn. Tuy nhiên, do nguồn cung giảm vào cuối mùa, giá bán thường cao, giúp tăng lợi nhuận cho người trồng.

Thời điểm chính để tiến hành cách trồng cây su hào tại nhà

Từng vùng miền sẽ có thời điểm thực hiện cách trồng củ su hào thích hợp. Bởi ở ba miền nước ta có khí hậu, thời tiết khác nhau, vậy nên để đảm bảo năng suất, chất lượng của củ bà con cần lựa chọn thời vụ trồng hợp với từng miền khác nhau.

▶️ Miền Bắc: Cả ba vụ trong năm đều có thể trồng được su hào, nhưng vụ chính cho ra năng suất cao là vào tháng 9 – tháng 11. Vào vụ sớm cần chống nóng, vụ muộn cần chống rét đậm.

▶️ Miền Trung: Ở vùng Bắc Trung Bộ, có thể trồng su hào tương tự miền Bắc. Nam Trung Bộ nóng hơn, thích hợp nhất với vụ chính (tháng 10 – tháng 12) và cần che chắn khi nắng gắt.

▶️ Miền Nam: Có khí hậu nóng nên không thuận lợi để trồng su hào, nhưng vẫn có thể gieo vào tháng 10 – tháng 1 nếu che nắng và tưới nước đầy đủ. Riêng Đà Lạt, nhờ khí hậu mát mẻ quanh năm, su hào có thể trồng bất cứ lúc nào.

Các bước chuẩn bị trước khi thực hiện cách trồng su hào

Chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thực hiện cách trồng su hào củ to sẽ giúp cây phát triển khỏe mạnh, hạn chế sâu bệnh và cho năng suất cao. Trong đó, việc lựa chọn giống phù hợp, tìm vị trí trồng và chuẩn bị đất trồng đúng cách là các yếu tố quan trọng hàng đầu.

Lựa chọn hạt giống

✅ Việc chọn giống su hào phù hợp ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng thu hoạch. Mỗi loại đều có đặc điểm riêng về hình dáng, thời gian sinh trưởng và khả năng thích nghi với điều kiện môi trường. Việc chọn đúng giống sẽ giúp người trồng đạt hiệu quả cao hơn trong quá trình canh tác. Hiện nay, các giống su hào phổ biến như:

• Su hào trứng: Củ nhỏ, tròn đều, vỏ xanh mướt, thời gian sinh trưởng ngắn, phù hợp trồng sớm.
• Su hào dọc nhỡ: Kích thước trung bình, củ chắc, phù hợp trồng chính vụ, dễ chăm sóc.
• Su hào bánh xe: Củ to, dẹt, năng suất cao, thích hợp trồng vụ muộn.
• Su hào tím: Vỏ có màu tím bắt mắt, giàu dinh dưỡng, phù hợp trồng trong điều kiện mát lạnh.

✅ Tiêu chí chọn giống: Giống đó phải phù hợp với điều kiện khí hậu tại địa phương, thời gian sinh trưởng mong muốn của bà con là bao lâu. Nếu muốn thu hoạch sớm, chọn trồng su hào trứng. Còn trồng với quy mô lớn ổn định, nên chọn giống su hào dọc nhỡ. Nếu nhắm đến thị trường cao cấp hoặc các nhà hàng, su hào tím có thể mang lại giá trị kinh tế cao hơn.

Xử lý đất trồng

✅ Su hào phát triển tốt trên đất thịt nhẹ, tơi xốp, thoát nước tốt và có độ pH từ 5,5 – 6,5. Đất trồng cần được cày bừa kỹ, làm sạch cỏ dại và phơi ải từ 7 – 10 ngày để tiêu diệt mầm bệnh.

✅ Để cải tạo đất, nên bón lót phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh nhằm bổ sung dinh dưỡng và tăng độ tơi xốp. Ngoài ra, có thể bổ sung vôi bột hoặc dung dịch Bio Siol để khử chua, cân bằng pH, hạn chế nấm bệnh trong đất.

✅ Khi làm đất, cần phối trộn phân lân và kali hoặc thay thế bằng thuốc sinh học Vi Amen để giúp cây phát triển rễ khỏe, tạo tiền đề cho quá trình sinh trưởng và hình thành củ sau này.

Lựa chọn vị trí trồng

✅ Cây su hào là loài cây ưa sáng, nên để có củ to, chắc thịt cần trồng nơi có ánh sáng trực tiếp, không trồng ở nơi có bóng râm.

✅ Cây su hào không quá chiếm diện tích nên có thể trồng được ở thùng xốp, chậu, chai nhựa to vừa miễn đục lỗ thoát nước đầy đủ và di chuyển ở nơi có ánh sáng để cây phát triển khỏe mạnh.

Hướng dẫn kỹ thuật gieo hạt và ươm cây su hào

Trước khi gieo, hạt su hào cần được ngâm và ủ đúng cách để kích thích nảy mầm. Hạt nên ngâm trong nước ấm (2 phần nước sôi + 3 phần nước lạnh, khoảng 50°C) trong 4 – 6 giờ, sau đó vớt ra, rửa sạch và ủ trong khăn ẩm từ 12 – 24 giờ. Khi thấy hạt nứt nanh, có thể tiến hành gieo.

Có hai phương pháp gieo hạt su hào phổ biến:

✅ Gieo trong khay ươm: Hạt được gieo vào các khay có giá thể tơi xốp, giàu dinh dưỡng như đất trộn mùn hoặc xơ dừa. Mỗi lỗ gieo 1 – 2 hạt, phủ một lớp đất mỏng và tưới ẩm nhẹ nhàng. Phương pháp này giúp cây con phát triển đồng đều, dễ chăm sóc và ít bị tác động bởi sâu bệnh hoặc điều kiện thời tiết bất lợi.

✅ Gieo trực tiếp trên luống: Nếu không sử dụng khay ươm, hạt có thể gieo trực tiếp lên luống đất đã chuẩn bị sẵn. Luống nên được làm tơi xốp, lên cao khoảng 20 – 25 cm để thoát nước tốt. Hạt được gieo theo hàng với khoảng cách thích hợp (hàng cách hàng 10 – 15 cm, hạt cách hạt 3 – 5 cm), sau đó phủ một lớp đất mỏng và giữ ẩm đều.

Khi cây đã phát triển thành 3 – 4 lá thật (sau khoảng 20 – 35 ngày) đã có thể tỉa cây con, trồng sang chậu mới hoặc vườn mới giúp cây có không gian phát triển.

Hướng dẫn cách trồng su hào chi tiết cho người mới bắt đầu

Sau khi đã chuẩn bị xong đất, vị trí trồng cũng như gieo ươm hạt giống thành công, bà con đã có thể tiến hành bắt tay vào thực hiện cách trồng su hào không bị nứt như sau:

✅ Bước 1: Lên luống cao tầm 30cm, đào rãnh trồng rông khoảng 30cm, mặt luống rộng 80 – 90cm.

✅ Bước 2: Bón lót phân hữu cơ hoặc phân chuồng đã ủ hoai mục nhằm cung cấp dinh dưỡng cho cây con mau phát triển.

✅ Bước 3: Trước khi nhổ cây con để trồng, cần tưới đẫm nước, làm mềm đất, việc này giúp hạn chế tình trạng đứt rễ khi nhổ ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng.

✅ Bước 4: San phẳng mặt luống và tiến hành ươm cây con. Chú ý khoảng cách trồng su hào, mỗi cây cách nhau khoảng 30 – 40cm, tuân thủ theo mật độ trồng này, một sào bà con có thể trồng được 2000 – 2500 cây.

Kỹ thuật chăm sóc vườn su hào giúp củ ra to, ít sâu bệnh

Quá trình sau khi áp dụng cách trồng su hào xong, cần chăm sóc hợp lý giúp cây phát triển khỏe mạnh, củ to, giòn, ít sâu bệnh và đạt năng suất cao. Các yếu tố quan trọng giúp chăm sóc sau trồng cho cây su hào như sau.

Tưới nước giữ ẩm

▶️ Su hào cần độ ẩm ổn định để phát triển tốt. Trong 7 – 10 ngày đầu sau trồng, nên tưới nước 2 lần/ngày (sáng sớm và chiều mát) để cây bén rễ nhanh. Khi cây đã ổn định, duy trì tưới 2 – 3 ngày/lần, đảm bảo đất luôn ẩm nhưng không bị úng.

▶️ Vào mùa mưa, cần có rãnh thoát nước tốt để tránh úng rễ. Nếu mưa lớn kéo dài, có thể sử dụng rơm rạ hoặc nilon che phủ để hạn chế nước mưa làm thối củ.

Bón phân

Bón phân hợp lý giúp su hào phát triển nhanh và cho củ to, chắc. Lịch trình bón phân gồm:

▶️ Bón lót: Trước khi trồng, bón phân chuồng hoai mục kết hợp phân lân để cải tạo đất và kích thích rễ phát triển.

▶️ Bón thúc lần 1 (sau trồng 10 – 15 ngày): Dùng đạm và kali pha loãng để tưới, giúp cây phát triển lá.

▶️ Bón thúc lần 2 (sau trồng 25 – 30 ngày): Bổ sung phân hữu cơ, phân kali để thúc đẩy quá trình hình thành củ.

▶️ Bón thúc lần 3 (sau trồng 40 – 45 ngày): Bón thêm phân vi sinh để giúp củ phát triển to, chắc và ngọt hơn.

Trong quá trình bón phân như lịch trình trên, bà con nên ưu tiên sử dụng phân hữu cơ (phân chuồng đã ủ hoai mục) và vi sinh (phân bón sinh học Vi Amen) để cải thiện độ màu mỡ của đất và giảm nguy cơ tồn dư hóa chất trong củ.

Xới đất và vun gốc

▶️ Sau khi trồng khoảng 15 – 20 ngày, cần xới đất nhẹ nhàng quanh gốc để cải thiện độ thoáng khí, giúp rễ phát triển tốt. Khi củ bắt đầu hình thành (25 – 30 ngày sau trồng), tiến hành vun gốc để củ có không gian phát triển tròn đều, tránh bị nứt hoặc méo.

▶️ Vun gốc cũng giúp cây đứng vững hơn, hạn chế đổ ngã khi gặp gió lớn hoặc mưa to.

Phòng trừ sâu bệnh

▶️ Su hào dễ bị tấn công bởi một số loại sâu bệnh, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng củ. Việc nhận diện sớm và áp dụng các biện pháp phòng trừ phù hợp sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh.

▶️ Một vài loài sâu thường tấn công vào cây su hào như: Sâu xám (là loài gặm nhấm chuyên tấn công phần rễ và gốc cây non, xuất hiện vào ban đêm, chúng khiến cây bị héo rũ). Sâu tơ (chủ yếu ăn lá, tạo ra các vết thủng li ti trên bề mặt lá, khiến cây khó quang hợp, thường tấn công vào mùa khô). Rệp xanh (Chuyên bám ở mặt dưới lá, chúng hút nhựa cây, khiến lá cây bị xoăn, cây trở nên còi cọc, tốc độ lây lan nhanh trong điều kiện nóng ẩm).

Cách xử lý:

✅ Sử dụng thiên địch của các loài sâu, côn trùng này đó là ong ký sinh hoặc bọ rùa.

✅ Phun bằng các dung dịch tự pha gồm tỏi, ớt và gừng với nước nhằm giúp xua đuổi sâu, bệnh hiệu quả.

✅ Thường xuyên kiểm tra vườn, bắt sâu bằng tay, loại bỏ lá bị bệnh để tránh lây lan. Sử dụng lưới che để ngăn ngừa sâu hại tấn công.

✅ Để gia tăng khả năng điều trị và phòng ngừa sâu bệnh, bà con nên áp dụng các sản phẩm phun, đặc biệt là các dòng được điều chế an toàn như thuốc sinh học Mebe, giúp tiêu diệt các loài sâu bệnh tấn công mà không gây ô nhiễm môi trường.

Một số lưu khi tiến hành cách trồng su hào

➡️ Quá trình chuẩn bị tách cây con để trồng, trước đó cần cắt nước từ 4 – 5 ngày điều này giúp cây con sau khi trồng sẽ phát triển khỏe mạnh.

➡️ Khi trồng, cần nhẹ nhàng đặt cây vào hố trồng, lấp đất ngang cổ rễ và ấn nhẹ để cố định cây, tránh làm tổn thương rễ. Sau đó, tưới nước nhẹ để giúp cây nhanh bén rễ và phát triển ổn định.

➡️ Trong quá trình canh tác, cần làm cỏ, vun xới nhằm giúp đất trồng luôn ẩm và hạn chế cỏ dại phát triển.

➡️ Muốn củ to, cần bấm ngọn khi cây đã cao khoảng 20 – 25cm sẽ thúc cho cây phát triển các cành nhánh mới, tập trung dinh dưỡng vào củ nhiều hơn.

➡️ Để phòng trừ sâu bệnh cần, tiến hành tưới trực tiếp vào gốc vào buổi sáng sớm. Sử dụng bẫy đèn để thu hút sâu, côn trùng.

➡️ Cần nắm rõ thời gian thu hoạch chính xác, thường từ 50 – 70 ngày sau trồng, lúc này củ đã to tròn, căng mọng, gõ vào nghe thấy âm thanh giòn tan, lá su hào có dấu hiệu già và vàng đi.

Nội dung phía trên, đã được AQ Bio trình bày chi tiết về cách trồng su hào, cũng như chia sẻ một số thông tin về các biện pháp chăm sóc, sử dụng các loại chế phẩm sinh học để cây được phát triển tốt, củ ra to và chắc thịt. Liên hệ ngay với đội ngũ kỹ sư nông nghiệp tại Trung Tâm Sản Phẩm Sinh Học AQ nếu gặp bất kỳ những thắc mắc nào trong quá trình canh tác vườn trồng nhé.