Hướng dẫn cách trồng cây mận Bắc lớn nhanh, trái ra nhiều

Cách trồng cây mận Bắc đòi hỏi sự tỉ mỉ từ khâu chọn giống khỏe mạnh, chuẩn bị đất tơi xốp, thoát nước tốt cho đến kỹ thuật chăm sóc sau khi trồng. Đây là loại cây ăn quả vừa cho bóng mát, vừa mang lại giá trị dinh dưỡng và kinh tế, vì vậy nắm vững kỹ thuật trồng sẽ giúp cây nhanh bén rễ, phát triển ổn định và cho mùa quả sai ngọt, đều đặn qua từng năm. Để hiểu rõ hơn về kỹ thuật trồng và cách chăm sóc cây mận Bắc, hãy theo dõi nội dung trong bài viết dưới đây cùng với AQ Bice nhé.

Tìm hiểu tổng quan về cách trồng cây mận Bắc

Cách trồng cây mận Bắc được nhiều nhà vườn và gia đình quan tâm bởi đây là giống cây ăn quả quen thuộc, cho trái ngọt mát, giòn thơm và mang lại giá trị kinh tế cao. Mận Bắc thích hợp với khí hậu nhiệt đới gió mùa, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh và có thể trồng ở vườn, đồi hoặc thậm chí chậu lớn. Để cây sinh trưởng khỏe mạnh, cho năng suất cao, người trồng cần nắm rõ các bước quan trọng từ khâu chọn giống, chuẩn bị đất, kỹ thuật trồng cho đến chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh.

Đặc điểm của cây mận Bắc

Cây mận Bắc là giống cây ăn quả đặc trưng của các tỉnh miền Bắc Việt Nam, thuộc họ Hoa hồng (Rosaceae), tên khoa học là Prunus salicina, còn được gọi với tên khác như lý tử, mác măn. Loại trái cây này được ưa chuộng khi vào mùa hè, có giá trị kinh tế cao, được mọi người khắp cả nước yêu thích. Không chỉ để ăn tươi, quả mận còn được dùng để chế biến thành siro, mứt, rượu hoặc sấy khô giúp người tiêu dùng lựa chọn đa dạng.

Những công dụng của cây và quả mận Bắc

✅ Trái mận Bắc chứa nhiều vitamin A, C, K cùng các khoáng chất thiết yếu như sắt, kali và chất xơ. Những thành phần này giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ hệ tiêu hóa và làm mát cơ thể trong những ngày hè nóng bức.

✅ Ngoài được dùng để ăn tươi, mận Bắc còn được dùng để chế biến thành nhiều món ngon như ngâm muối, siro mận, rượu mận, mứt hay đem sấy khô giúp tăng giá trị thương phẩm, lựa chọn đa dạng hàng hóa.

✅ Trong y học cổ truyền, quả mận Bắc có vị chua ngọt, tính mát, thường dùng để thanh nhiệt, giải độc và kích thích tiêu hóa. Lá giã ra để giảm sưng do côn trùng cắn, vỏ thân và hạt mận được dùng để giảm viêm, giảm đau.

✅ Không chỉ thu hoạch trái, cây mận Bắc còn góp phần tăng giá trị về kinh tế và du lịch địa phương. Vào mùa hoa mận trắng nở rộ vào đầu năm sau tết, trở thành điểm nhấn thu hút khách du lịch, tạo thêm nguồn lợi từ dịch vụ trải nghiệm và chụp ảnh tại vườn.

Yếu tố cần thiết để sinh trưởng của cây mận Bắc

▶️ Mận Bắc thích hợp với khí hậu cận nhiệt đới và ôn đới nhẹ, đặc biệt phổ biến ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam. Cây cần có mùa đông se lạnh để phân hóa mầm hoa và mùa hè ấm áp để quả phát triển, chín ngọt.

▶️ Nhiệt độ lý tưởng cho cây mận Bắc phát triển dao động từ 15 – 25°C. Trong giai đoạn ra hoa, cây cần thời tiết mát lạnh để hoa nở đồng loạt và tăng tỷ lệ đậu quả. Nhiệt độ quá cao hoặc thay đổi đột ngột có thể làm rụng hoa, rụng quả non.

▶️ Cây mận ưa sáng, cần được trồng ở nơi có ánh nắng trực tiếp ít nhất 6 – 8 giờ mỗi ngày. Nếu không hấp thụ đủ ánh sáng, cây sinh trưởng chậm, ít ra hoa và chất lượng quả giảm. Mận Bắc sinh trưởng tốt trong điều kiện độ ẩm trung bình khoảng 70 – 85%. Độ ẩm quá thấp khiến cây héo lá, quả nhỏ; trong khi độ ẩm quá cao dễ phát sinh nấm bệnh, nhất là giai đoạn quả đang lớn.

▶️ Cây mận phù hợp với đất thịt nhẹ, đất phù sa hoặc đất đỏ bazan tơi xốp, thoát nước tốt. Độ pH đất thích hợp nằm trong khoảng 5,5 – 6,5. Tránh trồng ở vùng đất trũng, dễ ngập úng vì rễ mận khá nhạy cảm với tình trạng úng nước.

Thời điểm phù hợp để thực hiện cách trồng cây mận Bắc

Để cây mận phát triển thuận lợi, bà con nên lựa chọn đúng thời điểm trồng. Thường sẽ chọn trồng vào hai vụ trong năm là vụ thu tầm từ tháng 8 – 9 và vụ xuân vào tháng 2 – 3 tính theo lịch dương. Còn để tốt nhất vẫn nên trồng vào vụ xuân, vì thời tiết vào vụ này ấm áp, giúp cây dễ đâm chồi, bén rễ nhanh.

Cây mận Bắc có trồng được ở miền Nam không?

Cây mận Bắc có thể trồng ở miền Nam nhưng hiệu quả không cao như ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Nguyên nhân là giống cây này cần có mùa đông se lạnh để phân hóa mầm hoa, trong khi khí hậu miền Nam nắng nóng quanh năm, ít biến động nhiệt độ giữa các mùa. Nếu trồng ở đồng bằng Nam Bộ, cây thường sinh trưởng chậm, khó ra hoa và tỷ lệ đậu quả thấp.

Tuy nhiên, ở những vùng có khí hậu mát mẻ hơn như Đà Lạt (Lâm Đồng), Gia Lai hay Kon Tum thì mận Bắc vẫn có thể phát triển, cho trái dù năng suất và chất lượng có thể không bằng ở miền Bắc.

Chuẩn bị gì trước khi thực hiện cách trồng cây mận Bắc?

Để bắt tay vào cách trồng cây mận Bắc, nhà vườn cần chú ý các khâu chuẩn bị đầu tiên vì đây là nền tảng quan trọng giúp cây có sinh trưởng tốt hay không. Việc chọn đúng giống, xử lý đất hợp lý và bố trí khoảng cách trồng khoa học không chỉ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh mà còn tạo tiền đề để vườn mận đạt năng suất cao, chất lượng quả ngon và ít sâu bệnh về sau.

Chọn giống cây mận Bắc

Về vấn đề chọn giống, bà con nên ưu tiên các giống mận Bắc phổ biến như mận Tam Hoa, mận Hậu hay mận Tả Van vì những giống này có khả năng thích nghi tốt, quả to, vị ngọt đậm và ít sâu bệnh. Muốn tỷ lệ sống cao và nhanh phát triển và có trái bà con nên chọn các cây giống đã có từ 1 – 2 năm tuổi, khỏe mạnh, không sâu bệnh, rễ phát triển đều, thân thẳng, cành lá xanh tươi, chiều cao tối thiểu từ 35cm đổ lên, đường kính gốc cây mận từ 0,6 – 0,8cm.

Việc tiến hành cách trồng mận Bắc bằng hạt có thể khả thi, quá trình cần nhà vườn tuân thủ đúng kỹ thuật từ việc chọn hạt, ươm trồng và chăm sóc đến khi hình thành cây con. Tuy nhiên, AQ Bice vẫn khuyên bà con nên mua cây giống tại các cơ sở bán giống uy tín. Vì trồng bằng hạt có thể bị lộn giống, không hoàn toàn giữ được các đặc tính của cây mẹ và lâu có trái. Còn trồng bằng cây giống sẽ mau có trái và đảm bảo được chất lượng trái sau này.

Xử lý đất trồng

Đất trồng cần được cày xới kỹ, dọn sạch cỏ dại và tàn dư thực vật để hạn chế mầm bệnh. Nên bón lót bằng phân chuồng hoai mục kết hợp vôi bột để cải tạo độ pH, diệt nấm khuẩn gây hại và tăng độ tơi xốp cho đất. Với đất đồi dốc, nên thiết kế rãnh thoát nước hợp lý để tránh tình trạng xói mòn và ngập úng vào mùa mưa.

Mật độ và khoảng cách trồng phù hợp

Khoảng cách trồng hợp lý giúp cây phát triển đồng đều, hạn chế sâu bệnh và thuận tiện chăm sóc. Nên trồng mận Bắc với khoảng cách giữa các cây từ 4 – 5m, mỗi ha trồng từ 500 – 625 cây. Ở vùng đồi núi, nên trồng theo đường đồng mức hoặc theo bậc thang để giữ đất, giữ ẩm và giúp rễ bám chắc hơn.

Cách trồng cây mận Bắc theo đúng kỹ thuật, cây khỏe, trái ra nhiều

Quá trình thực hiện cách trồng cây mận Bắc là bước quan trọng quyết định sự sinh trưởng và phát triển lâu dài của cây. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật ngay từ đầu, cây sẽ nhanh bén rễ, khỏe mạnh và sớm cho trái ngọt. Do đó, người trồng cần chú ý từng thao tác từ khâu đặt cây, lấp đất đến chăm sóc ban đầu để đạt hiệu quả cao.

✅ Trước khi trồng, cần đào hố với kích thước tiêu chuẩn 60 x 60 x 60 cm hoặc 50 x 60 x 70 cm, tùy điều kiện đất.

✅ Bón lót mỗi hố bằng phân chuồng hoai mục, phân lân và một ít vôi bột để cải tạo đất và bổ sung dinh dưỡng.

✅ Khi đặt cây giống xuống hố, nên giữ cho bộ rễ trải đều, cổ rễ ngang bằng mặt đất, sau đó lấp đất dần và nén chặt quanh gốc để cố định cây. Với cây con còn nhỏ, nên cắm cọc buộc nhẹ thân để tránh gió làm lung lay.

✅ Ngay sau khi trồng, cần tưới 10 – 15 lít nước/hố để đảm bảo độ ẩm giúp cây nhanh bén rễ. Trong 1 – 2 tháng đầu, duy trì tưới thường xuyên, kết hợp che chắn bằng rơm rạ, cỏ khô hoặc lưới để giảm ánh nắng gắt và hạn chế cỏ dại mọc quanh gốc.

✅ Khi cây đã bén rễ và bắt đầu ra chồi xanh, nên bổ sung dinh dưỡng bằng cách tưới phân chuồng pha loãng quanh gốc cách thân khoảng 50cm, giúp cây sinh trưởng mạnh, tán lá phát triển đều.

Kỹ thuật chăm sóc sau khi thực hiện cách trồng cây mận Bắc

Sau khi hoàn tất các khâu thực hiện cách trồng cây mận Bắc, việc tiếp theo nhà vườn cần chú ý là giai đoạn chăm sóc cho cây mận để giúp nhanh bén rễ, phát triển ổn định và sớm cho thu hoạch. Việc quản lý nước tưới, bón phân, tỉa cành cũng như phòng trừ sâu bệnh đúng cách sẽ quyết định đến độ sai quả, chất lượng và tuổi thọ của cây.

Tưới nước cho cây mận Bắc

Trong 1 – 2 tháng đầu sau khi trồng, cần tưới nước thường xuyên 2 – 3 lần/tuần để giữ ẩm cho đất, giúp cây nhanh bén rễ. Khi cây đã ổn định, giảm dần còn 1 – 2 lần/tuần tùy điều kiện thời tiết. Giai đoạn ra hoa và nuôi quả cần duy trì độ ẩm hợp lý, nếu thiếu nước hoa dễ rụng, quả nhỏ và kém ngọt. Vào mùa mưa, cần chú ý thoát nước kịp thời để tránh úng rễ.

Bón phân cho cây mận Bắc

Mỗi năm nên bón từ 2 – 3 lần, kết hợp phân chuồng hoai mục, phân NPK và phân vi sinh hoặc phân sinh học điển hình là Vi AMEN để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng.

➡️ Bón lót: dùng phân chuồng hoai mục + lân trước khi trồng.

➡️ Bón thúc lần 1: Sau khi cây bén rễ, dùng NPK pha loãng tưới quanh gốc.

➡️ Bón thúc lần 2: Khi cây ra hoa, ưu tiên phân kali và hữu cơ hoai mục để tăng tỷ lệ đậu quả.

➡️ Bón thúc lần 3: Sau thu hoạch, bón phân hữu cơ để phục hồi sức cây.

Cắt tỉa, tạo tán định kỳ cho mận Bắc

Việc tỉa cành định kỳ giúp cây thông thoáng, hạn chế sâu bệnh và tập trung dinh dưỡng nuôi quả. Nên loại bỏ cành tăm, cành vượt, cành già, cành bị sâu bệnh, cành mọc vào trong tán. Định hình tán cây dạng tròn hoặc tán mở để đón ánh sáng đều, tạo điều kiện cho quả phát triển đồng đều.

Bồi đất cho vườn cây mận Bắc

Áp dụng kỹ thuật bồi đất vào việc chăm sóc cây mận Bắc cần được thực hiện hàng năm. Cách làm này giúp cây cứng chắc hơn, phủ kín rễ, giúp chống chọi tốt khi gặp các trận gió lớn, mưa bão. Nên dùng bùn mương, đất khô để bồi đất cho cây, đắp khoảng 2 – 3cm mỗi năm và theo chiều rộng của tán cây.

Phòng trừ sâu bệnh trên cây mận Bắc

Mận Bắc thường gặp một số bệnh phổ biến như thán thư, phấn trắng, rỉ sắt, sâu đục quả. Người trồng nên áp dụng các giải pháp sinh học và thảo mộc như dùng dịch tỏi, gừng, ớt, neem để xua đuổi sâu hại; trồng xen cây xua đuổi côn trùng. Hạn chế tối đa việc lạm dụng thuốc hóa học để bảo vệ môi trường và an toàn cho người sử dụng thay vào đó có thể tham khảo áp dụng các loại chế phẩm sinh học như Phy FusaCo chuyên trị các loại nấm gây bệnh và điều trị côn trùng hiệu quả bằng Mebe Pa.

Trên đây là những hướng dẫn về cách trồng cây mận Bắc mà AQ Sinh học đã tổng hợp và trình bày cụ thể. Chú ý ngay từ khâu chọn giống, chuẩn bị đất trồng phù hợp, đặt cây đúng kỹ thuật cho đến chăm sóc, bón phân và phòng trừ sâu bệnh đều có ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng quả. Nếu áp dụng đúng phương pháp và kiên trì chăm sóc, bà con không chỉ có những vườn mận xanh tốt, trĩu quả mà còn nâng cao hiệu quả kinh tế và tận hưởng hương vị mận Bắc ngọt mát ngay trong chính khu vườn của mình.