Hướng dẫn cách diệt đuông dừa tận gốc, hiệu quả nhanh

Cách diệt đuông dừa dứt điểm là vấn đề được nhiều nhà vườn quan tâm bởi loài sâu non này có thể đục khoét phần thân, đọt và bẹ lá, khiến cây dừa suy yếu, gãy ngọn hoặc chết khô. Muốn tiêu diệt đuông dừa hiệu quả, người trồng cần kết hợp các biện pháp cơ giới, sinh học và kỹ thuật canh tác phù hợp nhằm vừa diệt trừ tận gốc, vừa bảo vệ môi trường và duy trì vườn dừa phát triển bền vững. Để biết cách tiêu diệt đuông dừa, theo dõi bài viết sau cùng AQ Bice, những thông tin liên quan đến loài côn trùng này sẽ được trình bày chi tiết dưới đây.

Tìm hiểu về cách diệt đuông dừa

Cách diệt đuông dừa là tập hợp các biện pháp nhằm tiêu diệt ấu trùng của bọ cánh cứng dừa, đây chính là loài chuyên đục khoét thân, đọt và bẹ lá trên cây dừa. Đuông dừa là ấu trùng của loài mọt cọ đỏ còn được gọi là mọt cỏ châu Á, bọ Sago, có tên khoa học là Rhynchophorus ferrugines. Loài này sinh sống chủ yếu trong thân cây dừa hoặc các loài cây cùng họ như cây cau, cây cọ và cây chà là. Chúng có sức tàn phá mạnh mẽ, không chỉ khiến cây đứt mạch dẫn, làm giảm năng suất mà nếu phát hiện muộn cả cây sẽ chết.

Đặc điểm của con đuông dừa

Nhận biết về một số đặc điểm hình thái theo từng giai đoạn của vòng đời đuông dừa như sau:

▶️ Trứng: Có hình dạng thuôn dài, màu trắng sữa và hơi bóng, kích thước khoảng 2,5 mm. Khoảng 3 – 4 ngày sau, trứng đuông dừa sẽ nở thành ấu trùng.

▶️ Ấu trùng: Thân dài 4 – 5 cm, màu trắng ngà, đầu nâu đỏ, gồm 13 đốt, không có chân. Miệng phát triển mạnh, chuyên dùng để gặm phần non của cây. Phần đuôi hơi dẹp, phủ nhiều lông tơ trắng.

▶️ Nhộng: Giai đoạn đầu có màu trắng sữa, dần chuyển sang nâu khi sắp vũ hóa, chiều dài khoảng 3,5 cm.

▶️ Trưởng thành: Là bọ cánh cứng kích thước khá lớn, thân dài 2,5 – 3 cm, rộng 1 – 1,5 cm, toàn thân nâu đỏ. Phần đầu kéo dài thành vòi cong chiếm khoảng một phần ba cơ thể. Trên cánh có 6 rãnh lõm rõ cùng 3 vệt mờ, và cánh không che kín hoàn toàn phần bụng.

Dấu hiệu nhận biết dừa bị đuông dừa tấn công

Muốn biết cây dừa có bị đuông dừa đục hại hay không, bà con có thể quan sát một số triệu chứng trên các bộ phận của cây như sau:

➡️ Loài này chủ yếu gây hại ở khu vực Nam Trung Bộ và Nam Bộ nước ta. Đặc biệt với những cây dừa tơ đã có từ 2 – 5 năm tuổi.

➡️ Phần ngọn dừa thường héo, cong xuống hoặc dễ gãy do đuông ăn phần lõi non bên trong.

➡️ Trên thân, bẹ lá hoặc cuống lá có các lỗ tròn, tại đây chúng tiết ra chất nhựa màu nâu đỏ đi cùng là xơ dừa, xung quanh rơi vãi mùn cưa và phân đuông. Các lỗ này xuất hiện trên thân là bởi vì quá trình canh tác vô tình gây ra vết thương cơ học hoặc do loài kiến vương gây ra, từ đó tạo điều kiện cho con cái đẻ trứng. Không chỉ thân, bẹ lá, đuông dừa còn đẻ trứng trên các vết nứt của gốc cây và phần rễ trồi lên mặt đất.

➡️ Áp tai vào thân dừa, vùng chúng đục phá, sẽ nghe thấy thấy rẹt rẹt, âm thanh gặm nhỏ do ấu trùng đang cắn phá, ăn củ hũ dừa.

➡️ Trường hợp bị nặng, phần đọt bị hỏng khiến cây ngừng phát triển, có thể chết dần hoặc đổ ngã.

Những hậu quả mà đuông dừa gây ra

Đuông dừa là loài côn trùng gây hại nguy hiểm nhất đối với cây dừa. Nếu không phát hiện và tiến hành cách diệt đuông dừa từ sớm, chúng có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như:

• Ấu trùng đuông thường đục khoét sâu vào phần đọt non và thân dừa, khiến cây mất khả năng vận chuyển dinh dưỡng, làm ngọn héo, gãy hoặc chết khô. Cây sinh trưởng kém, lá vàng úa, ra trái ít hoặc trái nhỏ, chất lượng giảm rõ rệt.
• Vết thương do đuông tạo ra là nơi lý tưởng cho vi khuẩn và nấm xâm nhập, khiến phần lõi bị thối nhũn, rỉ nhựa và bốc mùi hôi.
• Khi phần thân bị đục rỗng, cây dễ mất cân bằng, ngã đổ trong gió lớn hoặc mưa bão. Tốc độ lây lan nhanh, vì con trưởng thành có thể bay sang những nơi xa hơn để trứng, khiến dịch hại lan rộng, nhiều trường hợp ghi nhận đuông dừa gây hại khiến nguyên vườn dừa của nhà vườn bị hư hỏng nặng nề.

Các cách diệt đuông dừa hiệu quả nhanh, được nhiều nhà vườn áp dụng

Nhiều nhà vườn hiện nay đã áp dụng đa dạng biện pháp để kiểm soát và tiêu diệt đuông dừa, mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc bảo vệ cây. Tùy theo điều kiện canh tác và mức độ gây hại, người trồng có thể lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là hai hướng thực hiện cách diệt đuông dừa an toàn, thân thiện với môi trường và hạn chế đuông dừa gây hại về lâu dài.

Cách diệt con đuông dừa khi phát hiện các dấu hiệu bất thường

Khi phát hiện ra những lỗ đục trên thân, các dấu hiệu nghi ngờ đuông dừa gây hại, bà con cần mau chóng áp dụng các biện pháp xử lý như sau:

✅ Xác định những lỗ đục nghi ngờ có đuông dừa, sau đó dùng que hoặc móc sắt nhỏ để thăm dò đường đục nhằm xác định và độ sâu của ổ đuông, thậm chí có thể kéo được ấu trùng ra bên ngoài.

✅ Có thể bơm nước vôi trong hoặc dung dịch sinh học để ức chế vi sinh vật gây thối và hỗ trợ diệt ấu trùng. Thực hiện xong, bà con lấy phần đất bùn dưới mương hoặc ao hồ để đắp vào lỗ bị đục đó.

✅ Những phần bẹ bị hư hỏng nặng cần cắt bỏ sạch sẽ để tránh ổ đuông lan rộng. Nếu cây bị đục quá nặng, cần chặt bỏ và tiêu hủy hoàn toàn để những cây dừa lân cận không bị.

✅ Cần kiểm tra kỹ lại những thân cây có các vết thương cơ giới nào không để trám thật kỹ lại, quá trình canh tác cần tránh gây ra các vết thương cơ giới để không tạo điều kiện cho kiến vương hoặc con trưởng thành tới đẻ trứng.

Cách phòng ngừa con đuông dừa gây hại

Để ngăn ngừa đuông dừa có cơ hội hình thành và gây hại lên cây dừa, bà con cần áp dụng các biện pháp chăm sóc và quản lý vườn định kỳ như sau:

✅ Theo dõi thường xuyên: Kiểm tra vườn dừa định kỳ để sớm phát hiện dấu hiệu sâu đục thân. Khi nghi ngờ, có thể áp tai vào thân cây để nghe tiếng đục bên trong, đây chính là  dấu hiệu đặc trưng của đuông đang hoạt động.

✅ Giữ vườn sạch sẽ, thông thoáng: Dọn dẹp tán lá, cỏ dại và các phần cây mục nát quanh gốc, giúp hạn chế nơi trú ẩn của sâu hại. Khi trồng mới, nên loại bỏ toàn bộ rễ và xác cây dừa cũ để tránh mầm đuông còn sót lại trong đất.

✅ Phòng trừ ấu trùng sớm: Có thể ngâm buồng hoặc cây dừa trong nước từ 1 – 2 ngày ở mức vừa phải nhằm tiêu diệt sớm ấu trùng, nhộng trước khi phát triển thành bọ trưởng thành.

✅ Chăm sóc hợp lý: Hạn chế cắt lá dừa già hoặc lá non không cần thiết, tránh tạo vết thương khiến bọ cái dễ đẻ trứng. Đồng thời, nên duy trì độ ẩm, ánh sáng và dinh dưỡng cân đối giúp cây khỏe, tăng khả năng chống chịu sâu hại.

Việc áp dụng đúng cách diệt đuông dừa là yếu tố then chốt giúp bảo vệ cây dừa khỏi thiệt hại nặng nề do sâu hại gây ra. Với các biện pháp phòng trừ và chăm sóc cây hợp lý, bà con hoàn toàn có thể kiểm soát hiệu quả ổ đuông, duy trì vườn dừa khỏe mạnh và năng suất ổn định. Hy vọng những chia sẻ chi tiết từ AQ Bio đã cung cấp đủ thông tin, hướng dẫn bà con trong việc bảo vệ và phát triển vườn dừa bền vững.