Bệnh héo xanh trên cây cà chua do đâu và Cách phòng trị

Bệnh héo xanh trên cây cà chua do vi khuẩn gây ra, chúng lây lan rất nhanh trong điều kiện khí hậu ẩm ướt, đặc biệt là có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào tại vườn cây. Một khi cà chua đã bị vi khuẩn héo xanh tấn công thì rất khó để điều trị dứt điểm, làm thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất vụ mùa. Do đó công tác quản lý và phòng ngừa cà chua bị héo xanh đóng vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe vườn cây cũng như sản lượng và thu nhập của nhà vườn.

Để hỗ trợ bà con canh tác hiệu quả hơn, kỹ sư AQ Bice sẽ thông tin chi tiết về cách trị bệnh héo xanh trên cây cà chua cũng như phòng ngừa nấm khuẩn tại vườn nhà an toàn với các nội dung sau đây mời bà con cùng tham khảo nhé!

Tìm hiểu bệnh héo xanh trên cây cà chua là gì?

Bệnh héo xanh trên cây cà chua hay còn được bà con địa phương gọi là héo rũ, héo tươi. Tình trạng này sẽ làm cho cây đột nhiên bị héo hoặc chết trong khi lá vẫn xanh tốt. Như vậy, rất khó để bà con có thể nhận biết bệnh héo xanh cà chua bằng lá. Bệnh héo xanh này thường xảy ra trên các cây trồng thuộc nhóm bầu, bí và cà.

Tác nhân gây bệnh héo xanh trên cây cà chua

▶️ Nguyên nhân chính gây ra bệnh héo xanh cà chua là vi khuẩn Pseudomonas solanacearum. Loài vi khuẩn này tồn tại trong tự nhiên với nhiều biến chủng và cách ký sinh khác nhau. Vì vậy mà nguồn bệnh mà vi khuẩn Pseudomonas solanacearum rất đa dạng.

▶️ Khi nhóm vi khuẩn này xâm nhập vào cây cà chua, chúng sẽ ngăn chặn các nguồn cung cấp nước và chất dinh dưỡng để nuôi cây. Tình trạng này khi kéo dài sẽ làm cho tình trạng héo toàn bộ cây và chết dần.

▶️ Bên cạnh tình trạng héo xanh vi khuẩn cà chua, hai loại nấm phổ biến là Fusarium và Verticillium cũng gây ra hiện tượng cây nhanh chóng héo rũ, dẫn đến chết cây do tắc nghẽn mạch dẫn khiến cây không thể hấp thu chất dinh dưỡng. Đối với bệnh do nấm, cần nhổ bỏ vườn và không trồng cà chua ở vị trí cũ ít nhất một năm.

▶️ Ngoài ra việc tưới nước quá nhiều dễ dẫn đến cây bị úng, không kịp hấp thụ nước, cũng dẫn tới tình trạng héo do dư thừa nước tưới. Do đó, cần điều chỉnh cách bổ sung nước cho cây một cách hợp lý, đặc biệt trong mùa mưa kéo dài.

Những đặc điểm của vi khuẩn gây bệnh héo xanh trên cây cà chua

➡️ Vi khuẩn gây bệnh héo xanh cây cà chua có thể tấn công hơn 270 loài cây thuộc hơn 40 họ thực vật, trong đó có nhiều cây trồng phổ biến như cà chua, khoai tây, cà tím, ớt, thuốc lá, hồ tiêu, dâu tằm,… Bệnh héo xanh đặc biệt nghiêm trọng ở các cây thuộc họ cà (Solanaceae) và họ bầu bí (Cucurbitaceae) như dưa leo, mướp, khổ qua, bầu, bí,…

➡️ Vi khuẩn héo xanh cà chua có thể tồn tại trong đất, tàn dư cây trồng và trên cây giống. Củ giống đã nhiễm bệnh nhưng chưa có biểu hiện rõ ràng sẽ là nguồn lây lan cực kỳ nguy hiểm, khiến bệnh phát tán xa hơn rất khó kiểm soát.

➡️ Vi khuẩn sẽ lây qua các yếu tố từ môi trường như gió, nước mưa, công cụ làm vườn và côn trùng. Đặc biệt ở những cây cà chua bị tấn công bởi côn trùng và bị tổn thương cơ học sẽ là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập vào bên trong cây.

➡️ Trong điều kiện thích hợp, vi khuẩn có thể sống sót trong đất từ 6 tháng đến 5–6 năm, tùy thuộc vào các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, cấu trúc đất và điều kiện môi trường địa phương.

Nhận biết bệnh héo xanh trên cây cà chua qua đâu?

Do khả năng lây nhiễm của bệnh héo xanh cà chua chuyển biến rất nhanh nên bà con cần thường xuyên theo dõi tình trạng của cây. Bà con cần quan tâm 4 biểu hiện sau đây trên cây cà chua:

• Ngọn cây cà chua bị héo xanh và có dấu hiệu rũ xuống. Đây là biểu hiện của cây ở giai đoạn đầu nhiễm bệnh.
• Tiếp theo, phần chồi lá sẽ lây nhiễm và có biểu hiện tương tự phần ngọn. Khả năng lây nhiễm sẽ theo hướng từ trên xuống và biểu hiện rõ trên từng nhánh cây cà chua.
• Ở giai đoạn 3, gốc cây sẽ có dấu hiệu bị sần sùi ở lớp vỏ. Kèm theo đó, phần ngọn cây hoàn toàn bị héo sau một thời gian.
• Cuối cùng là phần rễ cây cà chua khi nhiễm bệnh héo xanh, màu sắc chuyển sang màu nâu và bị sũng nước. Bà con có thể kiểm tra bằng cách cho 1 đoạn thân cây vào nước sạch. Nếu chúng có những dịch vi khuẩn chảy ra từ thân thì chắc chắn đó là bệnh héo xanh.

Điều kiện để bệnh héo xanh trên cây cà chua phát sinh mạnh

Bệnh héo xanh cà chua phát sinh mạnh nhất vào thời gian xảy ra mưa thường xuyên và có nhiệt độ và độ ẩm cao. Trong trường hợp vi khuẩn tồn tại trong đất, khi môi trường đủ điều kiện pH 7 – 7,2.

Một khi loài vi khuẩn này phát triển mạnh, chúng có thể lây sang các cây khác thông qua giống cây, nước, không khí và dụng cụ làm nông. Thêm nữa, vi khuẩn Pseudomonas solanacearum có thể sinh sống và phát triển trong các bụi cỏ dại xung quanh vườn cà chua.

Hậu quả do bệnh héo xanh trên cây cà chua để lại

• Dựa vào điều kiện môi trường thuận lợi, vi khuẩn có khả năng lây lan rất nhanh. Từ những biểu hiện tấn công lên ngọn cây, chúng sẽ làn dần sang các cành khác và di chuyển xuống rễ.
• Nếu tình trạng này kéo dài, quả cũng sẽ bị vi khuẩn này tấn công và không phát triển. Tệ hơn cây sẽ chết hoàn toàn và không mang giá trị kinh tế cho bà con.

Cách điều trị bệnh héo xanh trên cây cà chua

Trong trường hợp cây cà chua đã nhiễm bệnh héo xanh, bà con nên cân nhắc lựa chọn các giải pháp phòng trị phù hợp. Hiện nay, thị trường nông nghiệp Việt Nam có 2 hướng giải quyết bệnh hại cây trồng bằng phương pháp hóa học và sinh học:

Biện pháp canh tác phòng ngừa cà chua bị héo xanh

Bên cạnh việc trị bệnh, các công tác phòng chống vi khuẩn gây hại cũng đóng vai trò rất quan trọng. Kỹ thuật canh tác tốt sẽ hạn chế được khả năng nhiễm bệnh héo xanh cà chua. Các phương pháp canh tác đó là:

✅ Chọn giống cà chua kháng bệnh: Lựa chọn cây giống khỏe, có đặc tính kháng bệnh héo xanh ở cà chua là một trong những biện pháp quan trọng, tạo điều kiện cho vườn cây phát triển mạnh mẽ và giảm thiểu nguy cơ bị nhiễm bệnh.

✅ Vệ sinh vườn cây: Bà con cần vệ sinh vườn nhà sạch sẽ, dọn cỏ dại, đặc biệt là tiêu hủy tàn dư cây cà chua bị héo xanh sau mỗi vụ mùa để giảm thiểu mầm bệnh còn tồn tại trong đất. Đồng thời phải vệ sinh dụng cụ làm vườn như dao kéo, cuốc xẻng nhằm ngăn ngừa sự lây lan của nấm khuẩn gây bệnh.

✅ Luân canh cây trồng: Bà con có thể thực hiện luân canh để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn trong đất bằng cách canh tác các cây trồng như lúa nước, cải bắp hay các loại cây họ đậu,…

✅ Xử lý đất: Cày bừa, phơi ải giúp tiêu diệt mầm bệnh trong đất, đặc biệt sau mỗi vụ mùa để đảm bảo cây trồng có điều kiện sinh trưởng tốt, không bị tái nhiễm bệnh.

✅ Điều chỉnh mật độ trồng: Trồng cây cà chua với khoảng cách giữa các cây từ 40 – 45 cm và giữa các hàng 70 – 75 cm giúp cây có đủ không gian thông thoáng để sinh trưởng, giảm tối đa điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.

✅ Tưới nước đúng cách: Đây là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa nấm khuẩn gây bệnh. Bà con cần đảm bảo tưới đủ nước cho cây, tránh tình trạng dư thừa ngập úng đặc biệt trong giai đoạn mưa nhiều, thời tiết ẩm ướt kéo dài.

Biện pháp sinh học phòng trị bệnh héo xanh cà chua?

✅ Các chế phẩm sinh học là một trong những giải pháp trị bệnh an toàn cho cây trồng. Tuy giá trị sản phẩm có hơi đắt nhưng mức độ hiệu quả sẽ cao hơn so với hóa học. Thành phần trong các thuốc đặc trị được tổng hợp từ các bào tử vi sinh và chất hữu cơ có lợi cho cây trồng.

✅ Thêm vào đó, việc sử dụng các chế phẩm sinh học cũng sẽ giúp cho cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt. Các vi sinh vật có lợi trong đất cũng được giữ lại để phòng ngừa sâu hại tấn công.

Biện pháp hóa học xử lý bệnh héo xanh cà chua

Đối với các chất hóa học dùng để xử lý bệnh héo xanh cà chua, giá thành sẽ tương đối rẻ hơn trên thị trường. Nhưng về hiệu quả lâu dài, chúng sẽ không thể đáp ứng được nhu cầu của người dân. Ngoài ra, các thành phần hóa học trong sản phẩm sẽ gây những phản ứng phụ gây hại cho cây trồng.

Nếu bà con lạm dụng khá nhiều vào các chất hóa học. các bào tử vi sinh trong đất sẽ bị loại bỏ hoàn toàn và tạo điều kiện cho sâu hại tấn công lên cây. Chính vì vậy, bà con nên cân nhắc sử dụng chất hóa học để hạn chế ảnh hưởng đến chất lượng của cây trồng nhé!

Thuốc sinh học đặc trị bệnh héo xanh trên cây cà chua Phy FusaCo

Một trong những đặc điểm đáng chú ý khi cà chua héo xanh là tốc độ cây chết héo  rất nhanh, chỉ trong vòng vài ngày vườn nhà có thể chuyển từ trạng thái bình thường sang héo rũ và chết cây khiến năng suất bị mất trắng. Do đó bà con cần trị bệnh héo xanh trên cây cà chua càng sớm càng tốt, hiệu quả hơn với dòng thuốc sinh học Phy FusaCo đặc trị nấm khuẩn từ AQ Bice với hướng dẫn sử dụng như sau:

Thành phần thuốc trị bệnh héo xanh trên cây cà chua Phy FusaCo

Thuốc đặc trị héo xanh trên cà chua Phy FusaCo được sản xuất từ AQ gồm Chaetomium spp 1×10^6 CFU/ml, dung môi (nước cất) vừa đủ, pH H2O: 5, tỷ trọng: 1,14

Công dụng thuốc trị bệnh héo xanh trên cây cà chua Phy FusaCo

✅ Phy FusaCo xử lý triệt để các tình trạng bệnh do nấm Collectotricum, Fusarium, Phytopthora như các bệnh nứt thân, xì mủ, tình trạng thán thư, ghẻ loét, thối thân, thối gốc, sương mai,…

✅ Tăng cường sức đề kháng cho cây cà chua, đặc biệt chống chịu bệnh do nấm gây ra, như nấm hồng, loét vi khuẩn, đốm lá, sương mai,…

✅ Tăng cường hệ miễn dịch của vườn cây cà chua trước các tác nhân gây bệnh hiệu quả nhanh chóng, phạm vi thuốc tác dụng rộng và lâu dài.

✅ Phy FusaCo với các thành phần sinh học nên không độc hại cho cây trồng, môi trường, đồng thời còn hỗ trợ nâng cao chất lượng nông sản, an toàn cho người tiêu dùng.

Hướng dẫn sử dụng thuốc trị bệnh héo xanh trên cây cà chua Phy FusaCo

✅ Phun trị héo xanh trên cà chua: Pha 250ml Phy FusaCo vào 400 lít nước, bà con phun kỹ lá, cành, thân và vùng dưới gốc vườn cà chua cách nhau 5-7 ngày/lần.

✅ Phun phòng héo xanh trên cà chua: Chai 250ml hòa tan vào 800 lít nước bà con phun định kỳ cho vườn cà chua khoảng 15-30 ngày/lần.

Bệnh héo xanh trên cây cà chua là một trong những bệnh hại nguy hiểm và rất khó kiểm soát trong quá trình canh tác, tuy nhiên, nếu áp dụng đúng các biện pháp phòng ngừa và quản lý từ sớm theo hướng dẫn từ AQ Bice trong bài viết trên, quý bà con có thể an tâm khi gieo trồng cũng như giảm thiểu thiệt hại do nấm khuẩn tấn công. Đồng thời cần kết hợp việc chọn giống kháng bệnh, vệ sinh đồng ruộng, và áp dụng phương pháp luân canh hợp lý sẽ giúp bảo vệ vườn cà chua và duy trì năng suất ổn định.