Hướng dẫn cách trồng ngô vụ hè thu đúng chuẩn kỹ thuật

Trồng ngô vụ hè thu rơi vào khoảng từ 5/6 đến 15/7 hàng năm đòi hỏi sự kết hợp giữa việc chuẩn bị đất, chọn giống tốt, bón phân hợp lý, đảm bảo độ ẩm thích hợp và cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây. Quá trình chăm sóc từ giai đoạn cây con đến khi thu hoạch đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển và năng suất của vụ mùa trồng ngô. Kỹ sư AQ Bice sẽ cùng bà con tìm hiểu về kỹ thuật trồng ngô vụ hè thu và bón phân đúng cách, đúng thời điểm cho thu hoạch bội thu trong bài viết bên dưới nhé!

Tổng quan về cách trồng ngô vụ hè thu

Trồng ngô vụ hè thu là một trong những mùa vụ quan trọng trong sản xuất ngô ở nước ta cho thu hoạch năng suất cao, chất lượng hạt tốt. Về thời điểm gieo trồng, vụ hè thu thường được bắt đầu vào tháng 4, tháng 5, khi nhiệt độ và độ ẩm đất phù hợp để cây ngô phát triển.

Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu của vụ bà con nông dân có thể gặp phải tình trạng hạn hán do thiếu nước, nhưng vào giai đoạn sau thời tiết thường chuyển dần sang mùa mưa và tạo điều kiện thuận lợi để cây ngô phát triển mạnh mẽ. Do đó, việc chuẩn bị đất kỹ lưỡng và lựa chọn giống ngô phù hợp với thời tiết là yếu tố quyết định đến sự thành công của vụ mùa gieo trồng ngô Hè Thu.

Thời điểm phù hợp trồng ngô vụ hè thu đạt năng suất cao

▶️ Chọn thời vụ trồng ngô cần đáp ứng yêu cầu điều kiện thời tiết ổn định, ít biến động để cây có thể phát triển tốt và cho năng suất cao. Trong đó, thời điểm để trồng ngô vụ hè thu thường rơi vào khoảng từ giữa tháng 5 đến giữa tháng 8 hàng năm. Từ khi gieo hạt cây ngô cần ít nhất 3 tháng để sinh trưởng cho đến khi thu hoạch.

▶️ Thời vụ lý tưởng nhất để trồng ngô trong điều kiện thuận lợi từ 5/6 đến 15/7 hàng năm, khi đất trồng có độ ẩm tốt và nhiệt độ ổn định.

🚨 Lưu ý: Ngô ưa nắng và cần nhiệt độ từ 25-30 độ C để phát triển tốt. Cây ngô cũng cần đủ độ ẩm để phát triển trong suốt mùa sinh trưởng. Nếu gieo trồng vào thời điểm quá muộn, cây ngô có thể bị ảnh hưởng bởi các đợt lạnh đột ngột vào mùa thu, dẫn đến năng suất giảm.

Cần chuẩn bị gì để trước khi thực hiện trồng ngô vụ hè thu?

Trước khi tiến hành trồng ngô cần chú ý làm sạch ruộng, loại bỏ hoàn toàn rơm rạ và tàn dư của cây trồng từ vụ trước cũng như lựa chọn giống ngô đạt năng suất cao cụ thể như sau:

Chọn giống ngô

Việc lựa chọn giống trước khi gieo trồng sẽ quyết định đến năng suất, chất lượng và khả năng chống chịu của cây ngô đối với điều kiện môi trường và các loại sâu bệnh. Hiện nay, có rất nhiều giống ngô khác nhau với các ưu điểm riêng trong đó tùy theo mục đích canh tác và đặc điểm của từng khu vực mà bà con nông dân có thể lựa chọn giống sao cho phù hợp.

➡️ Giống ngô lai: Các giống ngô lai có sức khỏe, khả năng chịu hạn tốt và năng suất cao phổ biến như LVN25, LVN10, CP3Q, PAC669, PAC558, Bioseed 9698, NK67, NK6326, NK6654, NK7328, NK4300, P4199, DK9955, DK6654, C919, LVN102…

➡️ Giống ngô nếp: Một số giống ngô nếp như HN68, HN88, MX10, MX2, MX4,… có hạt dẻo, thơm ngon, có khả năng chống chịu với sâu bệnh khá tốt, tuy nhiên cần chú ý đến các yếu tố như độ ẩm đất và nhiệt độ để cây ngô phát triển ổn định.

➡️ Giống ngô biến đổi gien: Các giống ngô như NK66Bt/GT, NK4300Bt/GT có khả năng kháng sâu đục thân, thuốc trừ cỏ giúp bà con canh tác tốt hơn đặc biệt ở những vùng chịu áp lực sâu hại.

🚨 Lưu ý: Trước khi gieo trồng, bà con cần kiểm tra tỷ lệ nảy mầm của hạt giống đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh. Hạt giống đạt tiêu chuẩn phải có tỷ lệ nảy mầm trên 85%.

Chuẩn bị làm đất và bón lót trước khi gieo trồng ngô

Đất trồng ngô phải được chuẩn bị kỹ lưỡng để cung cấp đủ chất dinh dưỡng và tạo điều kiện thuận lợi để phát triển bộ rễ cây với quy trình chuẩn bị gồm các bước sau:

➡️ Đất phải được cày bừa thật kỹ giúp đất thông thoáng, dễ thấm nước đồng thời làm sạch cỏ dại và tàn dư thực vật có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của ngô. Điều này giúp hạn chế mầm bệnh và cỏ dại, tạo môi trường thuận lợi cho cây ngô phát triển.

➡️ Sau khi cải tạo đất, tiến hành làm luống và đánh rãnh rộng khoảng 30cm, với khoảng cách giữa các rãnh là 5m giúp cây ngô có đủ không gian để phát triển bộ rễ và dễ dàng thoát nước trong mùa mưa.

➡️ Đối với các khu vực đất dốc, cần thiết kế các băng chống xói mòn để bảo vệ đặc biệt là trong mùa mưa lớn. Nếu không có biện pháp bảo vệ đất sẽ bị rửa trôi và ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây ngô.

➡️ Bón lót phân hữu cơ giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ ẩm và cung cấp các vi sinh vật có lợi cho đất cho cây ngô dễ dàng hấp thu dinh dưỡng.

➡️ Đối với đất chua: Nếu đất có độ pH thấp cần phải bón thêm 0,5-1 tấn vôi/ha để cải thiện độ pH của đất, giảm thiểu sự phát triển của một số loại sâu bệnh.

➡️ Lượng phân hữu cơ: Mỗi hecta đất trồng ngô cần được bón từ 3-5 tấn phân hữu cơ (như phân chuồng hoai mục, phân xanh, v.v.) để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cơ bản cho đất.

➡️ Bà con có thể kết hợp Bio Soil để thay thế vôi giúp cải tạo đất canh tác hiệu quả và bổ sung Vi HAF cho đất tơi xốp, cung cấp dinh dưỡng cho cây nhanh ra rễ đi đọt.

Hướng dẫn cách trồng ngô vụ hè thu chi tiết từng biết

Sau đây là những yêu cầu quan trọng đối với kỹ thuật trồng ngô ở vụ hè thu cho cây phát triển thuận lợi đạt năng suất cao:

▶️ Khoảng cách trồng: Đảm bảo mật độ trồng ngô hợp lý sẽ tạo điều kiện cho cây phát triển tối ưu, không bị cạnh tranh quá mức về nước và chất dinh dưỡng. Đối với các giống ngô lai, khoảng cách giữa các hàng là 70 cm, với mật độ từ 6,0 – 6,5 vạn cây/ha. Đối với giống ngô nếp, khoảng cách giữa các hàng là 60-70 cm, mật độ trồng từ 6,5 – 7,0 vạn cây/ha.

▶️ Gieo hạt: Đối với giống ngô lai, mỗi hốc chỉ nên gieo 1 hạt. Trong khi đó, giống ngô nếp có thể gieo từ 1-2 hạt/hốc. Sau khi gieo hạt cần kiểm tra đảm bảo hạt giống được lấp kín hoàn toàn trong đất.

▶️ Trồng dặm: Khoảng 2-3 ngày sau khi gieo bà con bổ sung thêm một lượng hạt giống (từ 3-5 kg/ha) để dặm vào những chỗ hạt bị mất hoặc không nảy mầm giúp đảm bảo mật độ cây trồng đều đặn. Trong trường hợp đất khô, có thể tiến hành làm ngô bầu (gieo hạt vào bầu đất nhỏ rồi sau đó mang ra trồng vào những khu vực thiếu cây) tạo điều kiện cho cây ngô phát triển mạnh mẽ ngay từ giai đoạn đầu.

▶️ Điều chỉnh mật độ: Việc điều chỉnh mật độ trồng cần căn cứ vào đặc điểm của đất, giống ngô và khả năng thâm canh. Trường hợp đất ít màu mỡ hoặc giống ngô có nhu cầu dinh dưỡng cao bà con cần giảm mật độ để đảm bảo mỗi cây có đủ không gian phát triển.

▶️ Tỉa cây: Khi cây ngô có từ 3-4 lá thật bà con cần tiến hành tỉa cây để đảm bảo mật độ trồng, từ đó giúp cây ngô phát triển tốt hơn, tránh tình trạng cây chen chúc bị thiếu ánh sáng và dinh dưỡng.

Cách chăm sóc cây ngô ở vụ hè thu để cho năng suất cao

Đối với kỹ thuật trồng và cách chăm sóc ngô vụ hè thu, bà con cần lưu ý thời gian gieo trồng, mật độ cây ngô phù hợp và đảm bảo quản lý nước, dinh dưỡng cho cây, cũng như cách phòng tránh các tác nhân gây hại trong suốt quá trình sinh trưởng cụ thể như sau:

Tưới nước

Cây ngô có nhu cầu về nước tưới thay đổi tùy theo từng giai đoạn sinh trưởng cụ thể như sau:

✅ Giai đoạn cây con: Trong giai đoạn này, cây ngô phát triển từ lúc nảy mầm đến 5-7 lá, nên duy trì độ ẩm ở mức từ 50-60%, tưới ít nước và đảm bảo cây không bị ngập úng hoặc thiếu nước.

✅ Giai đoạn cây ngô gần thu hoạch (gần trổ cờ và tạo hạt): Giai đoạn này cây ngô cần rất nhiều nước để phát triển hạt. Độ ẩm đất cần duy trì từ 75-85% đặc biệt là trong giai đoạn 10 ngày trước khi trổ cờ đến 20 ngày sau khi trổ cờ.

Các yếu tố dinh dưỡng

Quá trình bón thúc cho ngô được chia thành 3 đợt giúp cây ngô phát triển mạnh mẽ và đạt năng suất cao trong suốt chu kỳ sinh trưởng. Với giống ngô nếp, cần lượng phân cho mỗi ha gồm: 200 – 250kg đạm, 300 – 400kg lân, 80 – 120kg kali.

✅ Đợt 1: Khi ngô có 3-4 lá thật (khoảng 7-10 ngày sau khi gieo)

• Cung cấp đạm để thúc đẩy cây phát triển bộ lá và rễ, giúp cây ổn định trong giai đoạn đầu với lượng phân bón gồm 25% phân đạm (urea). Bón phân cách gốc khoảng 3-5 cm.
• Sau khi bón, nên kết hợp xới xáo nhẹ xung quanh gốc để phân dễ dàng tiếp xúc với đất và cây hấp thụ nhanh chóng. Việc xới xáo giúp đất tơi xốp, cải thiện khả năng thẩm thấu đồng thời giảm sự bay hơi của phân.

✅ Đợt 2: Khi ngô có 7-9 lá (khoảng 20-25 ngày sau khi gieo)

• Cung cấp đủ đạm và kali để cây ngô phát triển mạnh mẽ về thân lá, chuẩn bị cho quá trình trổ cờ và phát triển bắp với lượng phân bón: Bón 25-30% phân đạm và 50% phân kali.
• Bón cách gốc khoảng 10-15 cm để phân tiếp cận rễ mà không làm tổn thương cây. Sau khi bón, kết hợp vun đất bảo vệ bộ rễ khỏi tác động của nhiệt độ cao và ánh sáng mặt trời trực tiếp.

✅ Đợt 3: Khi ngô xoáy nõn (khoảng 15-20 ngày trước khi trổ cờ)

• Cung cấp dinh dưỡng để cây ngô phát triển mạnh mẽ, chuẩn bị cho quá trình ra bắp và trổ cờ, đồng thời hỗ trợ ngô chống bị ngã đổ và tăng cường khả năng chịu đựng các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Tiến hành bón hết lượng phân đạm và kali.
• Bón cách gốc khoảng 15-20 cm và kết hợp vun đất cao xung quanh gốc cây. Việc vun đất cao giúp cây ngô có khả năng chống đổ tốt hơn, tạo điều kiện cho rễ chân kiềng phát triển ổn định và giúp cây ngô đứng vững trong suốt giai đoạn sinh trưởng tiếp theo.

Phòng trừ sâu bệnh

Trong suốt quá trình sinh trưởng của cây ngô, cần đặc biệt chú ý đến việc kiểm soát sâu bệnh để bảo vệ cây và đảm bảo năng suất cao.

✅ Giai đoạn cây con: Đây là thời kỳ cây ngô dễ bị sâu xám tấn công, đặc biệt là khi cây còn nhỏ và yếu. Do đó, cần theo dõi kỹ và có biện pháp phòng ngừa ngay từ đầu.

✅ Giai đoạn từ 5-7 lá đến khi ngô xoáy nõn: Các loại sâu như sâu cắn lá và sâu đục thân thường xuyên xuất hiện và phá hoại làm giảm khả năng quang hợp của cây. Đồng thời, bệnh khô vằn và bệnh đốm lá cũng là những vấn đề phổ biến trong giai đoạn này.

✅ Giai đoạn trổ cờ và kết hạt (cuối vụ): Thời điểm này xuất hiện một số loại sâu bệnh nghiêm trọng như rệp cờ, sâu đục thân, sâu đục bắp và bệnh sợi đen. Những vấn đề này có thể làm giảm chất lượng hạt ngô, thậm chí là thất thoát năng suất nếu không được xử lý đúng cách.

✅ Để xử lý sâu hại bà con có thể dùng Mebe Pa và kết hợp phun trị bệnh nấm khuẩn ở ruộng ngô với Phy FusaCo từ AQ Bice.

Thu hoạch và bảo quản

✅ Thu hoạch: Thời điểm thu hoạch ngô khi lá bẹ đã khô và hạt ngô đã cứng lại. Chân hạt có dấu hiệu của sẹo đen cho thấy hạt đã đạt độ chín cần thiết. Việc thu hoạch nên thực hiện vào những ngày nắng ráo để tiện lợi cho công việc vận chuyển và phơi ngô.

✅ Lưu trữ giống (chỉ áp dụng cho ngô thụ phấn tự do): Cần chọn ruộng và chọn bắp ngay tại đồng ruộng, ưu tiên lấy hạt từ giữa bắp vì đây là phần có chất lượng tốt nhất. Sau khi thu hoạch, hạt giống phải được phơi khô hoàn toàn (độ ẩm hạt thấp hơn 13%) để tránh hạt bị hư hỏng trong quá trình bảo quản. Sau khi hạt đã khô, cần bảo quản ở nơi thoáng mát, khô ráo và tránh ánh sáng trực tiếp để đảm bảo chất lượng lâu dài.

Hy vọng nội dung chi tiết về phương pháp trồng ngô vụ hè thu được AQ Bice chia sẻ bên trên đã mang đến những thông tin hữu ích cho bà con nông dân để áp dụng kỹ thuật trồng trọt phù hợp với địa phương, đảm bảo từ khâu chuẩn bị đất, chọn giống, bón phân cho đến chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hiệu quả. Với những lưu ý đặc biệt trong quá trình canh tác cũng như việc áp dụng đúng kỹ thuật sẽ giúp bà con giảm thiểu rủi ro do sâu bệnh và thu hoạch vụ mùa đạt năng suất cao.