Trồng chè bao lâu thì thu hoạch? Kỹ thuật trồng và chăm sóc

Trồng chè bao lâu thì thu hoạch còn phải kết hợp thêm các yếu tố như tuổi cây, thời tiết, nhu cầu và sức khoẻ cây. Năng suất chè bị tác động rất lớn nếu điều kiện môi trường trồng không phù hợp. Để biết được cây chè trồng bao nhiêu ngày thu hoạch, mời bà con theo dõi tiếp bài viết bên dưới.

Giải đáp trồng chè bao lâu thì thu hoạch được

Ngành chè Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2024 tăng mạnh ở mảng xuất khẩu, đứng vị trí thứ 5 trên toàn cầu. Tổng kim ngạch đạt được là 105, 94 triệu USD, tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm 2023 (Theo Báo Tin tức).

Việc xây dựng vùng chè đầu dòng cũng như đồng bộ quy trình trồng, chăm sóc, sản xuất bằng công nghệ cao, xác định trồng chè bao lâu thì thu hoạch tốt nhất là một trong những ưu tiên hàng đầu của ngành chè Việt Nam hiện nay.

Đặc điểm hình dáng của cây chè

🔸 Thân cây chè được chia thành 3 dạng chính: thân gỗ, thân nửa gỗ và thân bụi.

• Thân gỗ: cây cao lớn (20m), đường kính gốc to, vị trí phân cành cao (chè Shan, chè Assamica).
• Thân nửa gỗ: chiều cao cây từ 6 – 10m, thân trung gian, vị trí phân cành khá cao (chè Trung Quốc lá to).
• Thân bụi: cây thấp, tán cây rộng, không rõ thân chính, nhiều cành, vị trí phân cành thấp và gần bằng nhau (trồng phổ biến ở Việt Nam).

🔸 Cành có thể phân thành 3 cấp, thường có một lá, cành ở trên cao khả năng sinh trưởng càng kém.

🔸 Lá chè dài từ 3 – 15cm, rộng 2 – 5cm, màu xanh nhạt – đậm, càng lên cao màu lá càng nhạt, rìa lá có hình răng cưa, có nhiều kiểu lá trên 1 cành chè.

🔸 Búp chè có màu xanh nhạt, kích thước các búp khác nhau, gồm có búp mù và búp bình thường.

🔸 Bộ rễ chè gồm có 3 phần: rễ trụ, rễ bên và rễ hấp thụ, rễ trụ đâm sâu vào đất 1m.

🔸 Hoa chè có màu trắng chủ đạo, hơi ánh vàng, có 5 – 8 cánh, hoa lưỡng tính.

🔸 Quả chè ban đầu màu xanh, có 2 – 4 hạt, khi chín quả chuyển sang màu nâu và bắn hạt ra ngoài.

🔸 Hạt chè có vỏ cứng, dày, trong hạt có hơn 30% dầu và chất béo.

Nên trồng cây chè vào tháng mấy nào?

Miền Bắc: tháng 2 – 3 và tháng 8 – 10 là giai đoạn gieo vụ chè lý tưởng do trời có mưa phùn nhẹ thích hợp cho cây phát triển.

Miền Nam: gieo vụ từ tháng 5 – 7, cần chủ động nguồn nước tưới đề phòng trời nắng nóng khô hạn kéo dài.

Cây chè trồng bao lâu thì thu hoạch được búp và lá non?

Đầu tiên, chúng ta cần hiểu mối liên quan giữa búp và lá trên cây chè. Năng suất búp/cây phụ thuộc vào số lá/cây. Mỗi thời điểm thu hái chè sẽ phải chừa lại một số lá nhất định, đảm bảo cây đạt năng suất tối ưu, đồng thời giúp cây chè phát triển tốt ở vụ thu hoạch kế tiếp.

Một cây chè có thể cho thu hoạch tới 30 – 40 năm nếu thực hiện đúng kỹ thuật chăm sóc trước – trong – sau thu hoạch, giúp cây chè trẻ lại sau mỗi đợt thu búp và lá.

🔹 Thời gian thu hoạch các loại chè sẽ dựa trên 4 giai đoạn:

• Hái tạo hình chè thời kỳ kiến thiết cơ bản.
• Hái tạo hình sau khi đốn.
• Hái chè kinh doanh.
• Hái chè để đốn trẻ lại nương chè.

🔹 Đối với giống chè khổng lồ: sau 120 ngày là có thể thu hoạch lứa đầu tiên do dùng làm thực phẩm cho gia súc nên không được để lá chè quá già.

Hướng dẫn cách trồng chè cho xanh tốt, dày lá, không sâu bệnh

Như vậy, AQ đã giải đáp xong câu hỏi trồng chè bao lâu thu hoạch đến quý bà con. Tiếp theo đây là quy trình trồng chè cơ bản giúp cây cho búp mập, lá xanh, cành khoẻ mà AQ đã tổng hợp được. Mời bà con cùng xem qua.

Chuẩn bị đất trồng chè

Đất trồng chè có độ dốc trung bình là 25° do cây được trồng phổ biến tại khu vực miền Bắc, Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên.

Cây chè ưa thích đất giàu dinh dưỡng, tơi xốp, màu mỡ, có tầng canh tác dày > 70cm, đất thoát nước và giữ ẩm tốt, mực nước ngầm trên 1m và pH đất dao động từ 4,5 – 5,5.

💠 Xử lý đất trước khi trồng chè:

Cày sâu toàn bộ bề mặt đất khoảng 40 – 45cm và bừa san, rải vôi hoặc pha 1 chai Bio Soil + 800 lít nước để cải tạo đất trồng.

Sau 5 – 7 ngày, tiếp tục pha 2 hũ Trichoderma AQ + 1 hũ Padave Cha + 800 lít nước nhằm diệt mầm mống sâu bệnh và nấm khuẩn trong đất.

Tiến hành rạch hàng sâu 15 – 20cm, chiều rộng từ 20 – 25cm (nếu không thể cày sâu thì phải rạch hàng sâu 40 – 45cm).

Với 1ha đất bón lót từ 20 – 30kg phân hữu cơ + 100kg phân P₂O₅, trộn đều rồi rải lớp mỏng theo các rạch.

💠 Thiết kế mật độ trồng chè dựa theo độ dốc đất:

Đồi dốc < 20°: hàng x hàng là 1,75m; cây x cây là 0,5m.

Đồi dốc > 20°: hàng x hàng là 1,5m; cây x cây là 0,4m.

Lưu ý: Thời gian thực hiện tốt nhất là 6 tháng trước khi gieo vụ, trường hợp bất khả kháng cần hoàn thành công tác làm đất và bón lót 1 tháng trước khi trồng chè.

Hướng dẫn cách trồng chè bằng cành giâm

Ưu điểm khi trồng chè bằng cành giâm sẽ hạn chế rủi ro hạt mất sức, giữ lại đặc tính tốt của giống chè vụ trước và đáp ứng tốt nhu cầu nguồn giống. Mặc dù tiêu tốn nhiều chi phí thực hiện giâm cành, lưu trữ và chăm sóc nhưng cách trồng cho hiệu quả và năng suất ổn định nên vẫn được bà con chuyên canh ưu tiên hơn.

✅ Tiêu chuẩn cây chè giống:

• Bầu chè giâm cành từ 8 – 12 tháng tuổi.
• Chiều cao cây > 20cm, đường kính gốc 4 – 5mm, gốc hoá nâu khoảng ⅓ chiều cao thân.
• Có 6 – 8 lá thật, không có nụ hoa, không sâu bệnh hại.

💠 Cách trồng cành giâm ra vườn chè:

Khi vận chuyển cây con ra khỏi vườn ươm cần che nắng cho cây tránh bị héo.

Chuẩn bị đất tương tự như khi trồng hạt.

Lên hàng, tạo hố trồng chè như các bước ở khâu chuẩn bị đất trồng.

Một hốc trồng 1 cây chè giống, lấp đất ngang vết cắt hom giống, sau đó nén chặt lại giúp cây đứng vững.

Dùng rơm rạ, cỏ khô tạo tủ gốc giữ ẩm cho cây giống mới trồng rồi tưới 2 lít nước.

Sau 2 – 3 tháng trồng, tiến hành kiểm tra và trồng dặm các cây con.

Bà con có thể trồng xen với các cây phân xanh xen kẽ với 2 hàng chè để tạo nguồn dinh dưỡng cho đất, phủ đất trống, ngăn xói mòn do đất dốc, hỗ trợ diệt cỏ dại cũng như tạo được hiệu quả kinh tế cao.

Thu hoạch và bảo quản chè giai đoạn kinh doanh

✅ Tiêu chuẩn búp chè tươi được xác định tỷ lệ bánh tẻ theo TCVN 1053 -71-1054-71:

• Loại 1: có từ 0 – 10% lá già, bánh tẻ.
• Loại 2: có từ 10 – 20% lá già, bánh tẻ.
• Loại 3: có từ 20 – 30% lá già, bánh tẻ.
• Loại 4: có từ 30 – 40% lá già, bánh tẻ.

💠 Cách hái chè kinh doanh:

Vụ xuân (tháng 3 – 4 thu hoạch): chừa 2 lá và lá cá, tạo tán bằng và hái sát lá cá đối với những đọt vượt.

Vụ hè thu (tháng 5 – 10 thu hoạch): chừa 1 lá và lá cá, tạo tán bằng và hái sát lá cá đối với những đọt vượt.

Vụ thu đông (tháng 11 – 12 thu hoạch): tháng 12 hái hết (tháng 11 chừa lại lá cá),

Bảo quản chè thu hoạch ở khu vực thoáng mát, sạch sẽ, riêng biệt và vận chuyển đến nơi chế biến (thời gian vận chuyển tối đa < 10 tiếng).

Phòng trừ sâu bệnh gây hại cây chè

Ở cây chè, các đối tượng gây hại thường gặp gồm có các loài sâu bọ, côn trùng chích hút, nấm bệnh và tuyến trùng hại rễ. Đa phần, bệnh hại phát sinh ở khí hậu nóng ẩm, tấn công lá và cành chủ yếu, khiến cây chè suy giảm sức sống, khả năng quang hợp giảm và ảnh hưởng đến chất lượng lá chè thu hoạch.

Ngoài thực hiện tốt các biện pháp canh tác để phòng trừ, AQ khuyến khích bà con phun phòng cho ruộng chè khi thấy thời tiết có sự thay đổi thất thường.

🔸 Đối với rầy xanh, nhện đỏ hại chè: sử dụng thuốc diệt rầy rệp Mebe Pa phun định kỳ 1 – 2 lần/tháng.

🔸 Đối với sâu cuốn lá, mọt đục cành chè: sử dụng thuốc trị sâu bọ Ola insect in99 phun định kỳ 1 – 2 lần/tháng.

🔸 Đối với các loại nấm bệnh hại chè (bệnh phồng lá chè, bệnh chấm xám, khô cành): sử dụng thuốc diệt nấm sinh học Phy FusaCo phun định kỳ 1 – 2 lần/tháng.

🔸 Đối với tuyến trùng hại rễ chè: sử dụng trong quy trình cải tạo đất hoặc phun định kỳ 3 lần/năm để đạt hiệu quả phòng trừ tuyến trùng tối đa.

Chăm sóc cây chè sau thu hoạch giúp vụ sau đạt năng suất cao

🔹 Sau khi thu hoạch chè từ 5 – 7 ngày, trên cây sẽ xuất hiện các búp sinh trưởng sớm hơn, bà con tiến hành hái đảo sát với vết cắt thu hoạch để tránh búp mới mọc lẫn với cành ở đợt thu hoạch kế tiếp.

🔹 Khi cắt tỉa lưu ý đảm bảo độ cao của các cây chè ngang bằng nhau, tránh làm dập vết cắt hay chừa lại một số cây cao hơn những cây chè còn lại.

🔹 Đốn phớt định kỳ, loại bỏ cành chè nhỏ, cành tăm hương giúp cây nhận đủ ánh sáng mặt trời, kích búp mới phát triển khoẻ mạnh.

🔹 Khi cây chè ra mầm sinh trưởng mới, bổ sung thêm phân chuồng ủ hoai (phân hữu cơ hoai mục) kết hợp với phân NPK để kích rễ cây ra hiệu quả.

🔹 Sử dụng thuốc BVTV sinh học để phun phòng các loại sâu bệnh hại, rầy rệp, nhện đỏ hại chè, thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng, không lạm dụng thuốc.

🔹 Diệt sạch cỏ dại thường xuyên tránh cỏ cạnh tranh dinh dưỡng và lây truyền mầm bệnh cho cây chè.

🔹 Kết hợp tốt công tác chăm sóc chè sau thu hoạch giúp quá trình thu gom búp, lá non ở vụ sau nhanh hơn nhờ máy chuyên dụng.

Chủ đề “Trồng chè bao lâu thì thu hoạch” đến đây tạm khép lại. Hy vọng những thông tin mà AQ cung cấp sẽ hỗ trợ bà con canh tác chè hiệu quả hơn, thực hiện tốt các biện pháp kỹ thuật giúp nâng cao năng suất vụ trồng, đảm bảo chất lượng chè thu hoạch và giúp ngành chè sản xuất hữu cơ tại Việt Nam đạt được những giá trị cao hơn.