Danh sách các loại trái cây chưng Tết đặc sắc, ý nghĩa

Trái cây chưng Tết được bày trí thành mâm ngũ quả trong ngày năm mới không chỉ là truyền thống của người Việt mà còn là sự thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên cũng như mong muốn một năm mới tràn đầy may mắn, tài lộc. Chuẩn bị một mâm ngũ quả đẹp, đúng nghĩa và giữ được lâu trong suốt dịp Tết là điều mà nhà nhà ai cũng quan tâm. Cùng AQ đón Tết thật trọn vẹn bên gia đình với cách chưng trái cây ngày Tết chi tiết hơn trong bài sau đây nhé.

Tổng quan về các loại trái cây chưng Tết

Trái cây chưng Tết là một trong những điều không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên trong dịp đầu năm mới. Mâm ngũ quả mang trong mình những giá trị tâm linh sâu sắc, vừa thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và cầu chúc những điều tốt lành cho năm mới.

Mâm ngũ quả ngày Tết là gì?

Mâm ngũ quả là một mâm trái cây bao gồm năm loại trái cây ngày Tết khác nhau, được trưng bày trong ngày Tết Nguyên Đán của người Việt, với mong muốn cầu cho năm mới bình an, thịnh vượng, và hạnh phúc.

Mâm trái cây chưng Tết sẽ được bày trên bàn thờ gia tiên thể hiện lòng biết ơn, trong đó mỗi loại quả sẽ được đặt vào những vị trí khác nhau với sự cân đối về màu sắc và hình dáng hài hòa theo ngũ hành:

• Kim (màu trắng): Các loại quả như dưa lê trắng, lê trắng hoặc một số quả dưa hấu có vỏ trắng.
• Mộc (màu xanh lá): Các quả như dưa hấu, chuối xanh, trái na, trái sung, xoài xanh, đu đủ xanh, mãng cầu, trái dừa.
• Thủy (màu đen): Các quả như nho đen, vú sữa hoặc một số quả có vỏ màu sậm.
• Hỏa (màu đỏ): Quả táo đỏ, trái hồng, trái dừa lửa, thanh long đỏ,…
• Thổ (màu vàng): Trái bưởi, cam, quýt, dưa hấu vàng, xoài chín, dưa lê vàng,…

Ý nghĩa của mâm ngũ quả trong ngày Tết

Trong đó, mâm ngũ quả này không chỉ dùng để trang trí mà còn có ý nghĩa tượng trưng rất đặc biệt gắn liền với các giá trị tâm linh và phong thủy.

Theo quan niệm của người Việt, số 5 trong ngũ quả tượng trưng cho Ngũ Phúc Lâm Môn, gồm năm điều tốt lành mà mỗi người đều mong muốn có trong cuộc sống:

• Phú: Sự giàu có, tài lộc dồi dào
• Quý: Phẩm chất sang trọng, cao quý
• Thọ: Sống lâu, trường thọ
• Khang: Đại diện cho sức khỏe dồi dào và bình an
• Ninh: Đại diện cho cuộc sống bình yên, hạnh phúc

Trong Phật giáo, mâm ngũ quả còn tượng trưng cho Ngũ Thiện Căn bao gồm: tín căn (lòng tin), tấn căn (ý chí kiên cường), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm trí an định), huệ căn (sáng suốt). Mỗi loại trái cây đều mang một ý nghĩa riêng biệt và cách sắp xếp mâm ngũ quả cũng thể hiện sự cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng.

Danh sách những loại trái cây chưng Tết phổ biến

Trái cây chưng ngày Tết trong mâm ngũ quả gồm nhiều loại với ý nghĩa riêng. Sau đây là danh sách Tết chưng trái cây gì phù hợp trong mâm ngũ quả gồm có:

Quả bưởi

Màu vàng của bưởi mang đến một không gian ấm áp và tràn đầy hy vọng vào một năm mới sung túc. Ngoài ra, bưởi cũng có hình dáng tròn đầy, tượng trưng cho sự trọn vẹn và đủ đầy, giàu sang, may mắn và thịnh vượng.

Quả cam quýt

Cam quýt với màu cam vàng là biểu tượng của may mắn và tài lộc. Hình dáng tròn và màu sắc vàng óng ánh của cam quýt mang lại cảm giác ấm áp, giàu có. Vì vậy, người ta thường bày trí các loại trái cây có màu vàng trong mâm ngũ quả để cầu mong sự suôn sẻ trong công việc và cuộc sống.

Mãng cầu

Mãng cầu tượng trưng cho sự cầu mong và ước nguyện đạt được nhiều thành công trong năm mới. Đây là loại quả không thể thiếu trong mâm ngũ quả của người Việt gắn liền với câu nói “Cầu được, ước thấy”.

Đu đủ

Đu đủ với hình dáng tròn đầy cùng màu vàng tượng trưng cho sự đủ đầy, phú quý. Việc chưng đu đủ trong ngày Tết mang ý nghĩa cầu mong cho gia đình luôn đầy đủ, sung túc trong suốt năm mới.

Dừa

Dừa là loại quả có ý nghĩa rất đặc biệt đối với người miền Nam tượng trưng cho sự đủ đầy, không thiếu thốn. Dừa cũng mang ý nghĩa về sự hòa thuận, yêu thương và đoàn kết trong gia đình, uống nước dừa để được bình an, tràn đầy sức khỏe.

Lê táo

Lê và táo là các loại trái cây được ưa chuộng trong mâm ngũ quả ở miền Bắc. Lê tượng trưng cho sự thanh cao, còn táo là biểu tượng của sự an lành, ấm no, phú quý. Trong phong thủy, táo mang lại sự thịnh vượng, giúp gia chủ đón nhận những cơ hội mới trong công việc và cuộc sống.

Quả sung

Sung là loại quả được tìm mua trong dịp Tết mang ý nghĩa sung túc từ sức khỏe đến công việc, tình yêu. Loại quả này xuất hiện trong mâm ngũ quả thể hiện mong muốn gia đình luôn đầy đủ, không thiếu thốn.

Cách chưng trái cây ngày Tết theo từng vùng miền

Các loại trái cây chưng ngày Tết đều mang những đặc điểm riêng và cách bày trí khác nhau tùy theo vùng miền ở nước ta. Tìm hiểu chi tiết cách chưng trái cây ngày Tết theo miền như sau:

Đặc điểm mâm trái cây ngày Tết ở miền Bắc

Đặc trưng của mâm ngũ quả miền Bắc là phải đầy đủ và hài hòa với các loại trái cây đặc trưng gồm có chuối xanh, bưởi, quả phật thủ, dứa, ớt, hồng, quất, và một số loại quả có màu sắc rực rỡ và mang ý nghĩa tốt đẹp.

Các loại trái cây này được sắp xếp theo ngũ hành với chuối xanh được đặt dưới cùng, phật thủ hoặc bưởi, mãng cầu được đặt ở vị trí trung tâm, các loại quả còn lại như hồng, táo, quýt được bày xung quanh. Mâm ngũ quả miền Bắc mang lại không khí tươi vui, sum vầy.

Đặc điểm mâm trái cây ngày Tết ở miền Trung

Mâm ngũ quả của người miền Trung không quá cầu kỳ mà thường đơn giản miễn sao thể hiện lòng thành kính với tổ tiên với các loại quả phổ biến như mãng cầu, chuối, dưa hấu, thanh long, dứa, sung, cam, quýt. Tuy không chú trọng hình thức nhưng mâm ngũ quả miền Trung vẫn mang những ý nghĩa tốt lành cho năm mới.

Đặc điểm mâm trái cây ngày Tết ở miền Nam

Ở miền Nam mâm ngũ quả được bày với các loại trái cây có tên gọi tượng trưng cho sự đầy đủ và sung túc bao gồm mãng cầu, sung, dừa, đu đủ và xoài.

Người miền Nam không sử dụng những loại trái cây có cách phát âm không may mắn như chuối, lê, hay cam, quýt (thường mang ý nghĩa không thuận lợi, dễ thất bại).

Thực hiện cách bày mâm ngũ quả miền Nam thường là đặt quả đu đủ, dừa và xoài lên trên đĩa trước, sau đó mới đặt các loại quả khác xung quanh.

Cách lựa chọn trái cây chưng Tết phù hợp, tươi lâu

Bên cạnh việc tìm hiểu Tết nên chưng trái cây gì, mọi người cũng rất quan tâm đến việc bày trí mâm ngũ quả đẹp mắt, giữ được độ tươi mới lâu hơn. Thực hiện chọn các loại trái cây chưng Tết với một số lưu ý như sau:

Cách chọn trái cây ngày Tết

🔶 Đảm bảo các quả không bị dập, hư hỏng, phần vỏ còn nguyên vẹn, không có vết nứt hay vết trầy xước. Lựa chọn quả có kích thước đồng đều, trông đẹp mắt và tươi mới.

🔶 Chọn quả chín vừa phải, có mùi thơm nhẹ, vì nếu chọn quả quá chín sẽ nhanh chóng hư hỏng và không thể giữ lâu hơn.

🔶 Không rửa quả ngay khi mua có thể làm quả bị nhũn và hỏng nhanh. Nếu cần vệ sinh nên lau qua bằng khăn và không để nước đọng lại trên bề mặt của vỏ quả.

Bày trí mâm ngũ quả đẹp mắt

🔶 Mâm ngũ quả phải được sắp xếp một cách hợp lý và mỗi quả có một vị trí thích hợp. Chú ý không nên đặt mâm quả quá chật chội làm mất đi sự thanh thoát và đẹp mắt.

🔶 Thông thường chuối được đặt dưới cùng vừa tượng trưng cho sự sum vầy vừa giúp đỡ các quả khác không bị lăn xuống.

🔶 Những quả còn lại như bưởi, phật thủ thường được đặt ở vị trí trung tâm của mâm để làm nổi bật. Và quả nhỏ hơn như quất, hồng, dừa có thể đặt xung quanh để tạo ra sự cân đối và hài hòa.

Những lưu ý quan trọng khi bày mâm trái cây chưng Tết

Khi trưng trái cây ngày Tết, mọi người cần chú ý đến hình thức và cách bày trí cho phù hợp với ý nghĩa của mâm ngũ quả. Dưới đây là những điều cần tránh và cách chọn trái cây trưng Tết sao cho hợp lý nhất.

Số lượng quả

🔶 Trái cây ngày càng phong phú và đa dạng các loại, tuy nhiên khi bày mâm ngũ quả trong dịp Tết chỉ nên bày 5 loại quả. Trong trường hợp đặt quá nhiều loại quả sẽ làm mất đi sự cân đối, hài hòa của mâm ngũ quả và không tuân theo nguyên tắc truyền thống.

🔶 Nải chuối trong mâm ngũ quả rất quan trọng và nên được sắp xếp sao cho đều và thẳng thể hiện như bàn tay xòe ra. Điều này tượng trưng cho việc hứng lộc và sum vầy trong gia đình. Số lượng quả trong nải chuối là số lẻ mang lại sự hài hòa, cân đối và tránh đi những điều không may mắn.

Rửa quả sạch khi bày trí

🔶 Việc sử dụng chất tẩy rửa hoặc rửa quả dưới vòi nước quá mạnh có thể khiến quả dễ bị hư hỏng, khô héo nhanh và mất đi vẻ tươi mới.

🔶 Thay vì rửa quả trực tiếp dưới nước mọi người nên dùng giấy ướt lau sạch bề mặt vỏ của trái cây để loại bỏ bụi bẩn.

🔶 Tránh việc rửa quả quá nhiều đặc biệt là những loại quả có vỏ mỏng hoặc dễ bị thấm nước có thể làm quả nhanh hỏng.

Bài viết chi tiết từ AQ đã mang đến những thông tin chi tiết về chủ đề trái cây chưng Tết cũng như bày trí mâm ngũ quả phù hợp theo từng vùng miền. AQ hân hạnh là người bạn đồng hành, hỗ trợ bà con canh tác hiệu quả và thu hoạch bội thu, cùng đón cái Tết bình an, đầm ấm bên gia đình.