Thời vụ trồng lạc ở miền Bắc cho thu sớm, năng suất cao

Thời vụ trồng lạc ở miền Bắc thường rơi vào vụ xuân, hè thu và thu đông. Để mùa vụ đạt năng suất cao, cho hạt đạt chuẩn chất lượng khi mang ra thị trường thì bên cạnh việc chăm sóc phù hợp thì bà con cần phải chọn đúng mùa vụ để xuống giống. Việc gieo trồng đúng thời điểm trong mỗi vụ sẽ giúp cây lạc phát triển khỏe mạnh, đồng đều, tăng khả năng chống chịu với sâu bệnh và đạt tỷ lệ nảy mầm cao. Điều này không những giúp bà con có nguồn thu nhập ổn định mà còn góp phần phát triển kinh tế địa phương bền vững. Bài viết sau đây, AQ Bice đã tổng hợp chi tiết những thông tin về thời vụ trồng lạc miền Bắc cũng như quá trình chăm bón với những nội dung bên dưới giúp bà con chủ động khi canh tác và nâng cao hiệu quả kinh tế tại địa phương.

Tổng quan về thời vụ trồng lạc ở miền Bắc

Quá trình trồng lạc đúng chuẩn kỹ thuật cần kết hợp giữa nhiều yếu tố như khí hậu, kỹ thuật canh tác, và kinh nghiệm của người nông dân. Trong đó việc xác định đúng thời điểm gieo trồng đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và phát triển của cây lạc.

Khi áp dụng đúng quy trình từ khâu chuẩn bị đất, chọn giống, gieo hạt đến chăm sóc và thu hoạch theo thời vụ trồng lạc ở miền Bắc cho từng địa phương, bà con nông dân sẽ thu được những vụ lạc năng suất cao, chất lượng vượt trội. Đồng thời, việc cải tạo đất và chuẩn bị kỹ lưỡng cho các vụ mùa tiếp theo sẽ góp phần duy trì chất lượng quả lạc khi thu hoạch.

Xác định cụ thể thời vụ trồng lạc ở miền Bắc nước ta

Mùa vụ trồng lạc ở miền Bắc được phân chia theo từng khu vực và mùa vụ cụ thể nhằm đảm bảo quá trình canh tác đạt năng suất tốt hơn. Trong đó, thời vụ trồng lạc tại miền Bắc theo từng địa phương cụ thể như sau:

Vụ Xuân

Thời vụ trồng lạc xuân ở miền Bắc được xem là vụ chính với điều kiện thời tiết thuận lợi, giúp cây lạc sinh trưởng khỏe mạnh và cho năng suất cao. Đây là thời điểm khí hậu bắt đầu ấm lên, độ ẩm trong đất dồi dào, lượng mưa vừa phải, rất thích hợp để hạt lạc nhanh nảy mầm và phát triển bộ rễ mạnh.

▶️ Tại vùng đồng bằng và trung du Bắc bộ: Gồm Hà Nội, Bắc Giang, Thái Bình, Hưng Yên…, thường có thời gian gieo trồng tốt nhất là từ tháng 2 đến ngày 10/3. Giai đoạn này nhiệt độ trung bình đạt từ 20 đến 25 độ C, ánh sáng và ẩm độ vừa đủ đảm bảo cây con khỏe mạnh, ít sâu bệnh, phát triển đồng đều.

▶️ Tại các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh: Mùa xuân đến sớm hơn nên bà con có thể gieo từ cuối tháng 1 đến hết tháng 2. Gieo sớm trong thời điểm này sẽ giúp cây tránh được rét muộn và có đủ thời gian sinh trưởng trước khi gặp nắng nóng đầu hè.

▶️ Ở khu vực Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế: Với khí hậu miền Trung đặc trưng, nhiệt độ mùa đông không quá lạnh, bà con nên gieo trồng trong tháng 1 để tận dụng nền nhiệt cao và độ ẩm tương đối ổn định. Đây là vùng có thể bắt đầu vụ Xuân sớm nhất so với các khu vực khác ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ.

Vụ Hè Thu

Thời vụ trồng lạc Hè Thu ở miền Bắc diễn ra trong điều kiện khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều, dễ phát sinh sâu bệnh. Do đó bà con cần lựa chọn giống lạc chịu nhiệt tốt, thời gian sinh trưởng ngắn, đồng thời áp dụng các biện pháp kỹ thuật để giảm ảnh hưởng của thời tiết.

▶️ Ở vùng đồng bằng và trung du Bắc bộ: Bà con nên gieo trồng từ tháng 7 đến tháng 8. Gieo càng sớm càng tốt trong khung thời gian này để cây lạc tránh được thời kỳ mưa dầm vào giai đoạn ra hoa, đậu quả và dễ bị thối thân, hỏng củ.

▶️ Tại Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh: Khu vực này thường bước vào mùa mưa bão sớm nên gieo trồng vào tháng 6 để đảm bảo cây sinh trưởng ổn định, đậu quả trước khi mưa lớn kéo dài.

▶️ Với các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế: Thời vụ gieo thích hợp từ tháng 5 đến tháng 6. Cần đặc biệt lưu ý đến kỹ thuật thoát nước và phòng bệnh vì mùa hè thường có nhiệt độ cao kèm mưa bất chợt.

Vụ Thu Đông

Thời vụ trồng lạc thu ở miền Bắc có đặc trưng thời tiết khô ráo, ít sâu bệnh và thuận lợi cho thu hoạch, bảo quản hạt. Trong vụ thu đông, ngoài việc gieo đúng thời điểm, bà con cần lựa chọn giống lạc ngắn ngày để đảm bảo lạc chín đúng thời vụ, thu hoạch kịp thời, tránh thiệt hại do thời tiết bất lợi cuối vụ.

▶️ Tại vùng đồng bằng và trung du Bắc bộ: Thời điểm gieo từ cuối tháng 8 đến tháng 9. Trong vụ này, nền nhiệt giảm dần, độ ẩm vừa phải, cây lạc phân cành khỏe, ra hoa tập trung và đậu quả tốt hơn. Do đó đây là vụ có khả năng cho chất lượng hạt lạc thơm ngon, khô nhanh, dễ bảo quản.

▶️ Khu vực Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh: Nên gieo từ 15/8 đến 15/9 để tránh tình trạng rét đầu mùa hoặc mưa dồn dập vào cuối vụ.

▶️ Tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế: Thời điểm vụ thu đông có khí hậu chuyển mùa sớm, do đó bà con nên gieo từ 15/7 đến 15/8 giúp giảm thiểu nguy cơ sương muối và nấm bệnh gây hại.

Thực hiện trồng lạc ở miền Bắc và chăm sóc cho năng suất cao, thu hoạch sớm 

Bà con tiến hành các bước trồng lạc tại địa phương đúng thời vụ với những hướng dẫn từ AQ Bice như sau:

Chuẩn bị đất trồng lạc ở miền Bắc

➡️ Đất trồng lạc ở khu vực miền Bắc thì bà con nên ưu tiên chọn các loại đất cát pha, đất thịt nhẹ hoặc đất cát ven biển có ưu điểm tơi xốp, thoát nước tốt giúp bộ rễ cây phát triển thuận lợi, tránh tình trạng ngập úng gây hại. Nếu khu vực trồng không có hệ thống tưới tiêu chủ động, bà con nên chọn nền đất cao ráo, để đảm bảo cây lạc không bị ngập trong mùa mưa.

➡️ Trước khi gieo hạt, cần vệ sinh đồng ruộng thật sạch sẽ bao gồm đốt bỏ tàn dư cây trồng và dọn sạch cỏ dại để hạn chế nguồn bệnh tồn lưu. Sau đó, cày bừa đất sâu khoảng 20 đến 25cm để làm đất tơi xốp, nhặt sạch gốc rạ và cỏ dại còn sót trước khi lên luống để đảm bảo mặt bằng sạch sẽ.

➡️ Bón vôi bột rải đều trên diện rộng để xử lý đất, giúp giảm độ chua và hạn chế các loại vi khuẩn, nấm gây bệnh. Thực hiện lên luống theo từng loại đất và điều kiện ruộng:

• Ruộng dễ ngập: Lên luống rộng 75 đến 80 cm, cao 20 đến 25 cm, gieo 2 hàng, cách mép luống 10 đến 15 cm.
• Ruộng thoát nước tốt: Luống rộng khoảng 1,3 m (bao gồm rãnh 30 cm), cao 10 đến 15 cm, gieo 4 hàng.
• Ruộng bằng phẳng, thiếu tưới: Luống rộng từ 2 đến 3 m, rạch hàng ngang/dọc cách đều khoảng 25 cm.
• Đất đồi gò: Luống được làm theo đường đồng mức, khoảng cách luống được thiết kế phù hợp với độ dốc để hạn chế rửa trôi và xói mòn.

Xác định số lượng hạt giống và mật độ gieo trồng phù hợp

➡️ Nếu hạt giống đạt tỷ lệ nảy mầm từ 85% trở lên và được lấy từ vụ Xuân, thì bà con gieo khoảng 220 đến 250 kg/ha. Với các vụ Hè Thu hoặc Thu Đông, gieo giống từ 170 đến 200 kg/ha để phù hợp với điều kiện sinh trưởng và phát triển của cây.

➡️ Mật độ gieo trồng khoảng 33 đến 35 cây trên mỗi mét vuông. Phương pháp gieo 1 hạt/hốc, khoảng cách giữa các cây từ 10 đến 12 cm, hàng cách hàng 25 đến 28 cm. Nếu gieo 2 hạt/hốc, cây cách cây sẽ rộng hơn từ 18 đến 20 cm và hàng cách hàng vẫn giữ khoảng 25 đến 28 cm để cây phát triển tốt.

➡️ Thực hiện gieo hạt giống lạc: Đào hốc gieo hạt sâu khoảng 3 đến 4 cm. Đặt hạt giống vào giữa hốc rồi phủ một lớp đất mỏng vừa phải, không quá dày để đảm bảo hạt có thể nảy mầm nhanh. Gieo theo hàng đã chuẩn bị trước, đảm bảo đúng khoảng cách kỹ thuật.

Chăm sóc cho cây lạc sau khi trồng

➡️ Bón phân: Bón lót trước khi trồng với phân chuồng, phân lân và vôi bột. Bà con có thể sử dụng Bio Soil để bón lót với khả năng cải tạo đất, xử lý mầm bệnh trong đất đạt hiệu quả cao. Bón thúc cho các giai đoạn phát triển của cây lạc, tùy vào từng chân đất và điều kiện canh tác theo mùa vụ.

➡️ Xới xáo và làm cỏ: Đối với ruộng không phủ nilon, xới lần đầu khi cây lạc có 2 đến 3 lá thật (khoảng 10 đến 12 ngày sau mọc) để phá váng đất. Xới lần 2 khi cây ra 6 đến 7 lá, kết hợp bón thúc đạm và kali, xới sâu khoảng 5 đến 6 cm. Xới lần 3 sau khi hoa rộ 7 đến 10 ngày, kết hợp vun gốc và bón thêm vôi để cung cấp dinh dưỡng cho giai đoạn làm quả.

➡️ Tưới nước: Đảm bảo đất đủ ẩm ngay từ khi gieo hạt. Sau khi cây mọc 20 ngày, giữ độ ẩm đất khoảng 60 đến 65%. Ở giai đoạn 20 đến 30 ngày sau khi mọc, tăng độ ẩm lên 70 đến 75% để hỗ trợ cây phát triển rễ, lá. Khi cây ra hoa và đậu quả nên tưới ngập nước 2/3 rãnh rồi tháo nước để tránh đọng nước lâu gây thối rễ.

➡️ Phòng trừ sâu bệnh: Áp dụng biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp bằng cách lựa chọn giống kháng bệnh và sử dụng phân hữu cơ vi sinh để tăng cường sức đề kháng cho cây. Vệ sinh đồng ruộng và luân canh cây trồng nhằm hạn chế sâu bệnh hiệu quả. Thường xuyên kiểm tra ruộng để phát hiện kịp thời các ổ dịch bệnh, xử lý nhanh các loại sâu hại với Mebe Pa và phun trị nấm khuẩn với sản phẩm Phy FusaCo.

Quy trình thu hoạch cho từng thời vụ trồng lạc ở miền Bắc

Để đảm bảo chất lượng lạc, việc thu hoạch đúng thời điểm và bảo quản đóng vai trò quan trọng để bán ra thị trường, cụ thể như sau:

Thời gian thu hoạch lạc theo thời vụ

• Lạc vụ Xuân và Hè Thu: Thông thường sau khi gieo trồng từ 90 đến 100 ngày, quả lạc đạt độ chín từ 80 – 85% đảm bảo đúng chuẩn để thu hoạch. Trong giai đoạn này, vỏ quả bắt đầu chuyển sang màu vàng nâu, lá cây khô héo hoặc rụng gần hết là dấu hiệu nhận biết quả đã già và đạt chất lượng tốt nhất.
• Lạc vụ Thu Đông: Do đặc điểm thời tiết lạnh hơn và mùa sinh trưởng ngắn nên thời gian thu hoạch lạc khoảng từ 80 đến 90 ngày sau khi trồng. Mặc dù thời gian rút ngắn hơn nhưng cây lạc vẫn đảm bảo phát triển đầy đủ nhờ khí hậu mát mẻ, hạn chế được nhiều bệnh phát sinh vào mùa nóng.

Quy trình thu hoạch lạc

• Khi cây lạc bước vào thời kỳ thu hoạch, cần tiến hành nhổ lạc vào thời điểm trời khô ráo, tránh mưa để hạn chế ẩm ướt làm ảnh hưởng đến chất lượng hạt. Nên thu hoạch vào ngày nắng giúp hạn chế độ ẩm trong quả và làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh, đặc biệt là bệnh mốc vàng.
• Sau khi thu hoạch, cần tách quả và phơi ngay. Phơi lạc trên bạt, nong bia, đảm bảo sạch sẽ, khô ráo, tránh phơi trực tiếp lên sân xi măng, sân gạch. Chú ý không nên phơi lạc dưới ánh sáng mặt trời quá mạnh hoặc ở nhiệt độ quá cao.
• Trong trường hợp không thể tách quả ngay, có thể cắt thân cây, để lại phần gốc dài khoảng 20 – 25 cm và phơi cả gốc ngoài trời. Quá trình này giúp lạc dễ dàng tách quả khi đã đủ khô.
• Trong suốt quá trình phơi, để xác định quả lạc đã khô hoàn toàn hay chưa, mọi người có thể kiểm tra thủ công bằng cách bóc hạt ra, sau đó dùng hai đầu ngón tay vê hạt. Nếu vỏ lụa dễ dàng tróc ra cho thấy lạc đã đủ độ khô. Mọi người cũng có thể sử dụng máy đo độ ẩm để xác định chính xác mức độ khô của hạt lạc.

Bảo quản lạc sau khi thu hoạch

• Sau khi lạc đã được thu hoạch, phơi khô, và quạt sạch, mọi người nên đóng gói lạc vào các bao tải có cấu tạo 2 lớp, bên trong bao đã tráng ni lông để bảo quản. Khu vực bảo quản lạc cao ráo, thoáng mát, và tránh những nơi có độ ẩm cao hoặc nhiệt độ không ổn định.
• Thường xuyên kiểm tra lạc khoảng từ 1-2 tháng một lần để kịp thời phát hiện dấu hiệu của sâu mọt, nấm mốc và xử lý kịp thời, đảm bảo lạc được bảo quản trong tình trạng tốt nhất và giữ được chất lượng lâu dài.

Qua nội dung bài viết trên từ AQ Bice, hy vọng quý bà con sẽ hiểu rõ hơn việc xác định thời vụ trồng lạc ở miền Bắc và quy trình canh tác, thu hoạch bài bản sẽ giúp đảm bảo chất lượng hạt lạc khi bán ra thị trường. Áp dụng đúng mùa vụ trồng lạc ở miền Bắc, đặc biệt là vụ Xuân và vụ Thu giúp cây sinh trưởng đều, ít sâu bệnh, thuận lợi cho bà con chăm bón và thu hoạch năng suất cao.