Thời vụ trồng củ cải trắng ở miền Bắc cho năng suất cao

Thời vụ trồng củ cải trắng ở miền Bắc sẽ đóng vai trò quyết định đến năng suất và chất lượng thu hoạch. Với đặc tính ưa lạnh, củ cải trắng sinh trưởng tốt nhất vào vụ thu – đông, thường gieo từ tháng 9 đến tháng 12. Nếu chọn đúng thời điểm, cây sẽ phát triển nhanh, cho củ giòn ngọt, ít sâu bệnh, trong khi gieo sai vụ có thể khiến củ nhỏ, dễ nứt hoặc bị xơ cứng. Muốn biết thời vụ trồng củ cải ở miền Bắc chính xác vào khi nào, hãy cùng AQ Bice tìm hiểu chi tiết dưới bài viết sau để có kế hoạch trồng và chăm sóc hợp lý nhé.

Tìm hiểu về thời vụ trồng củ cải trắng ở miền Bắc

Thời vụ trồng củ cải trắng ở miền Bắc là khoảng thời gian thích hợp nhất để gieo trồng giúp cây sinh trưởng tốt, cho củ to, trắng và ít sâu bệnh. Ở miền Bắc, khí hậu mát mẻ vào mùa thu – đông và đầu xuân rất thuận lợi cho cây củ cải trắng phát triển. Nhìn chung, củ cải trắng là cây ưa lạnh, nên chọn thời vụ mát mẻ, tránh nắng gắt và mưa nhiều để đạt năng suất cao và chất lượng củ tốt nhất.

Đặc điểm hình thái của cây củ cải trắng

Cây củ cải trắng có tên khoa học là Raphanus sativus var. longipinnatus là loại rau củ thuộc họ Cải (Brassicaceae), được trồng phổ biến trên toàn thế giới, nguồn gốc chính là từ các nước châu Á. Ở Việt nam củ cải trắng được trồng nhiều ở các tỉnh miền Bắc, vì khí hậu phù hợp, đảm bảo năng suất.

▶️ Cây có thân thảo, rễ phình to thành củ màu trắng, hình trụ dài hoặc hơi thuôn, phần lá mọc thành bụi ở phía trên. Củ cải trắng có vị ngọt, hơi cay nhẹ, chứa nhiều nước và giàu vitamin C, kali, canxi, chất xơ.

▶️ Lá mọc tập trung ở gốc, có cuống dài, phiến lá xanh đậm, chia thùy sâu hoặc nông tùy giống. Mặt trên lá sần sùi, mặt dưới có lớp lông mịn, mép lá lượn sóng. Hoa mọc thành chùm, thường xuất hiện khi cây trổ ngồng (ra hoa).

Công dụng của củ cải trắng trong đời sống

Củ cải trắng có công dụng rất đa dạng, không chỉ là thực phẩm quen thuộc mà còn có giá trị dinh dưỡng và dược liệu cao.

✅ Là nguyên liệu để làm thành nhiều món ăn ngon như hầm xương, làm gỏi, muối dưa, nấu canh, xào hay luộc. Vị của củ khi nấu chín, sẽ có vị ngọt thanh, giúp cân bằng vị béo của thịt và giúp nước dùng thêm ngọt nước.

✅ Củ cải trắng chứa nhiều vitamin C, B6, kali, canxi, chất xơ và enzyme tiêu hóa, giúp tăng sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa và thanh lọc cơ thể.

✅ Củ cải trắng được xem là nhân sâm mùa đông, có tác dụng long đờm, giảm ho, lợi tiểu, hạ sốt, hỗ trợ tiêu hóa và giảm cholesterol. Ngoài ra, nước ép củ cải trắng còn được dùng để giải rượu và giảm nóng trong người.

✅ Vitamin C và chất chống oxy hóa trong củ cải trắng giúp làm da sáng lên, giảm nám, hỗ trợ thải độc và kiểm soát dầu nhờn.

✅ Lá và bã củ cải sau chế biến có thể làm thức ăn cho gia súc hoặc ủ phân hữu cơ, góp phần tận dụng nguồn phụ phẩm nông sản.

Nhu cầu sinh trưởng của cây củ cải trắng

▶️ Củ cải trắng là cây ưa khí hậu mát mẻ, ôn đới hoặc cận ôn đới, thích hợp trồng vào mùa thu – đông ở miền Bắc. Nhiệt độ quá cao khiến củ nhỏ, dễ xơ và giảm chất lượng. Nhiệt độ lý tưởng cho cây sinh trưởng là 18 – 25°C. Giai đoạn củ hình thành và phát triển, nếu duy trì mát mẻ khoảng 15 – 20°C sẽ giúp củ to, chắc và ngọt hơn. Cây cần độ ẩm đất 70 – 80%, đặc biệt trong giai đoạn nảy mầm và phát triển lá. Thiếu ẩm khiến củ còi cọc, trong khi úng nước lại dễ gây thối củ.

▶️ Củ cải trắng ưa sáng, cần được trồng ở nơi có ánh nắng trực tiếp từ 6 – 8 giờ/ngày để quang hợp tốt, giúp củ phát triển nhanh và màu trắng đẹp. Thích hợp trồng ở nơi có đất thịt nhẹ tơi xốp, giàu hữu cơ, thoát nước tốt. độ pH từ 6,0 – 7,0. Nên làm đất sâu và tơi để củ phát triển dài, không bị cong hoặc nứt.

▶️ Củ cải trắng cần tưới đều và đủ ẩm, nhất là giai đoạn hình thành củ. Tuy nhiên, nên tránh tưới quá nhiều hoặc để đất ứ nước vì dễ gây thối củ, nứt củ và bệnh hại rễ.

Đặc điểm khí hậu miền Bắc ảnh hưởng đến việc trồng củ cải trắng

Đặc trưng của khí hậu miền bắc là nhiệt đới gió mùa với bốn mùa rõ rệt,  trong đó mùa đông lạnh và khô, mùa xuân có mưa phùn và sương nhẹ, rất phù hợp với các loại rau củ ôn đới như củ cải trắng. Nơi đây phù hợp để trồng củ cải trắng là bởi nhiệt độ mát mẻ từ 15 – 25°C giúp củ cải trắng sinh trưởng mạnh, hình thành củ nhanh và có chất lượng tốt. Nếu trồng vào mùa nóng, cây dễ ra hoa sớm (hiện tượng trổ ngồng), củ nhỏ và bị xơ.

Vào mùa thu – đông ánh sáng nhẹ và khả năng chiếu sáng không lâu, điều này sẽ tạo điều kiện cho cây tập trung dinh dưỡng vào phần củ thay vì phát triển thân lá. Ở miền Bắc có giai đoạn mưa phùn giúp duy trì độ ẩm đất ổn định, hỗ trợ cây phát triển lá và rễ. Tuy nhiên, sương muối đậm đặc vào cuối đông có thể làm cháy lá, cần che chắn cho cây vào sáng sớm.

Thời vụ trồng củ cải trắng ở miền Bắc diễn ra vào khi nào?

Tùy thuộc vào điều kiện thời tiết của từng vùng khác nhau ở miền Bắc sẽ tiến hành gieo trồng khác nhau. Cây cải củ phát triển tốt nếu nhiệt độ từ 18 – 25 độ C, vì đây là loại cây có khả năng chịu lạnh cao và được trồng phổ biến ở xứ lạnh như ở miền Bắc, tuy nhiên cây không chịu được sương giá, nên vùng nào có thời tiết quá lạnh cũng sẽ không phù hợp để trồng củ cải trắng.

Ở các tỉnh khu vực miền Bắc, cây cải củ có thể được chia làm ba vụ trồng khác nhau trong năm gồm: Vụ Xuân Hè từ tháng 2 – 4, vụ chính từ tháng 8 – 9 và vụ muộn được trồng vào tháng 10 – 11.

Mùa vụ trồng củ cải trắng nào ở miền Bắc cho năng suất cao?

Cây củ cải trắng có thời gian sinh trưởng tương đối ngắn, chỉ từ 40 – 60 ngày tùy theo điều kiện thời tiết và cách chăm sóc. Tại miền Bắc, cây thường được trồng chủ yếu vào hai vụ chính là vụ thu đông và vụ đông xuân.

▶️ Vụ thu đông: Cây sinh trưởng trong điều kiện mát mẻ, ít mưa, nhiệt độ ổn định từ 18 – 25°C, thời gian thu hoạch khoảng 40 – 50 ngày sau gieo. Ở vụ này, củ phát triển đồng đều, vỏ trắng đẹp, thịt giòn ngọt, ít xơ được xem là vụ cho chất lượng và giá trị thương phẩm cao nhất.

▶️ Vụ đông xuân: Giai đoạn này thời tiết có xu hướng ấm dần, đôi khi xuất hiện mưa phùn hoặc sương muối. Cây mất khoảng 45 – 60 ngày để thu hoạch, củ thường to hơn nhưng dễ bị nứt, xơ hoặc rỗng ruột nếu tưới nước không đều hoặc gặp nắng gắt.

Hướng dẫn chi tiết kỹ thuật trồng củ cải trắng ở miền Bắc

Sau khi nắm rõ thời vụ trồng củ cải trắng ở miền Bắc, bà con cần áp dụng đúng kỹ thuật trồng để cây phát triển khỏe, củ to và ít sâu bệnh. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về kỹ thuật trồng củ cải trắng ở miền Bắc.

Chọn giống

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại củ cải điển hình là cải củ Thái Bình BM131, cải củ Hà Nội BM, củ cải Trung Quốc, củ cải Lệ Chi, Cải củ Thái Lan, cải củ 45 ngày… Bà con mua giống tại các cơ sở bán giống uy tín, lựa chọn giống phù hợp với điều kiện khí hậu tại địa phương và nhu cầu thị trường. Trung bình mỗi 1ha cần từ 8 – 12kg hạt giống. Tiêu chí chọn hạt giống cần: Hạt mẩy, chắc, đồng đều nhau và hoàn toàn sạch bệnh mới cho tỷ lệ nảy mầm và cây phát triển khỏe mạnh.

Chuẩn bị đất trồng

Về đất trồng của củ cải trắng không cần yêu cầu quá cao, nhưng vì là cây thân củ nên sẽ phát triển tốt nhất khi đất đảm bảo tiêu chí tơi xốp, thoát nước tốt và giàu mùn, độ pH dao động từ 6 – 7, loại đất phù hợp nhất là đất cát pha hoặc đất thịt nhẹ.

Trước khi gieo trồng cần phải xử lý đất trồng thật kỹ, dọn sạch tàn dư thực vật, tiến hành cày xới và cải tạo lại đất trồng bằng cách hòa pha dung dịch Bio Soil + Padave Cha nhằm giúp đất tơi xốp, sạch nấm bệnh và tuyến trùng, nhớ phơi ải để đất hoàn toàn sạch bệnh.

Quá trình phơi ải đã xong, bà con tiếp lên luống để trồng củ cải, mỗi luống rộng từ 1,2 – 1,5m, mỗi luống cách từ 30 – 40cm, chiều cao từ 20 – 25cm với vụ Xuân Hè hoặc vụ Thu Đông là 15 – 20cm. Trước khi trồng cần bón phân lót cho vườn khoảng từ 1 – 2 ngày, 1ha sẽ tương ứng 12 – 15 tấn phân chuồng, 20 – 26kg phân Kali, 13 – 20kg phân đạm, 30 – 50kg phân lân.

Cách trồng củ cải trắng đúng kỹ thuật

Đa phần để đảm bảo chất lượng cây củ cải được gieo trồng bằng hạt, bà con có thể gieo ươm riêng sau đó mới đánh cây con ra ngoài vườn để trồng. Cách làm này sẽ hạn chế được một số loại côn trùng gây hại như sọc cong, bọ nhảy, sâu xám, mối, dế trũi,…. Nếu trồng trực tiếp xuống luống trồng, cần tiến hành rạch hàng trên luống, mỗi hàng cách từ 25 – 30cm, rải đều hạt mỗi hạt cách nhau từ 20cm vào rãnh sau đó lấp đất và tưới nước giữ ẩm.

Cách chăm sóc củ cải trắng sau khi trồng ở miền Bắc

Tiến hành xong cách gieo trồng, tiếp theo là giai đoạn chăm sóc đóng vai trò quyết định đến năng suất và chất lượng củ. Bà con cần chú ý các khâu như tưới nước, làm cỏ, vun xới và bón phân hợp lý để cây phát triển đồng đều, củ mập và trắng đẹp.

Cung cấp nước tưới cho củ cải trắng

Củ cải trắng không chịu được ngập úng, chính vì vậy chỉ nên tưới 2 ngày 1 lần, mỗi lần tưới không tưới quá đẫm, vì sẽ gây ra tình trạng úng thối củ, tạo điều kiện cho sâu bệnh hình thành. Để giảm sức tưới thủ công và giúp duy trì độ ẩm lý tưởng cho vườn bà con có thể lắp đặt hệ thống tưới nước nhỏ giọt hoặc tưới phun sương cho vườn.

Vun xới

Đây là công đoạn cần thiết trong quá trình canh tác củ cải trắng, giúp ngăn chặn tình trạng thân củ có xu hướng chồi lên mặt đất làm củ sần sùi, xấu mã. Vun xới nên được thực hiện vào mỗi lần bón thúc cho cây. Khi vun xới cần thao tác nhẹ tau, không xới phần sát gốc vì dễ làm đứt rễ cây, chỉ cần xới nông.

Phương pháp bón phân

Phân bón đóng vai trò then chốt trong việc quyết định năng suất và chất lượng củ. Với diện tích 1 ha, nên chia quá trình bón thúc thành 3 lần như sau:

✅ Lần 1: Khi cây có 2 – 3 lá thật, tiến hành bón thúc kết hợp tỉa thưa cây. Hòa phân trong nước rồi tưới đều lên mặt luống. Liều lượng: 13 – 20kg đạm + 10 – 13kg kali/ha.

✅ Lần 2: Sau lần 1 khoảng 5 – 7 ngày, tiếp tục tỉa thưa, đảm bảo mật độ cây cách nhau 15 – 20cm. Bón thúc với 20 – 30kg đạm + 10 – 13kg kali/ha, rải đều phân lên luống rồi tưới nước rửa lá giúp phân tan và thấm đều.

✅ Lần 3: Khi củ phát triển đạt kích thước bằng ngón tay cái, tiến hành bón tương tự lần 2 để củ lớn nhanh và đồng đều.

🚨  Lưu ý: Dừng bón phân ít nhất 21 ngày trước thu hoạch để đảm bảo an toàn và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, có thể bổ sung thêm phân bón lá hoặc chế phẩm vi sinh nhằm tăng dinh dưỡng, kích thích cây sinh trưởng mạnh và cho năng suất cao hơn.

Phòng trừ sâu bệnh 

Cây củ cải trắng thường bị bọ nhảy và rệp phá hoại, vì thế cần thường xuyên kiểm tra vườn, ưu tiên sử dụng các loại chế phẩm sinh học như Mebe Pa để phun phòng an toàn kết hợp thêm bẫy để tiêu diệt sâu hại vào giai đoạn trưởng thành.

Vào mùa mưa, nếu mật độ trồng dày, đất kém thoát nước sẽ khiến cây dễ bị bệnh thối nhũn. Để hạn chế tình trạng này cần trồng với khoảng cách phù hợp, lên luống cao và vun xới để vườn thoát nước tốt.

Các vấn đề về bệnh hại mà cây củ cải trắng thường gặp phải như lở cổ rễ, phấn trắng, cháy lá thường do nấm bệnh gây ra, để bảo vệ vườn cây khỏi sự xâm nhập này bà con nên phun phòng nấm bệnh định kỳ bằng chế phẩm sinh học Phy FusaCo.

Phía trên là toàn bộ thông tin chi tiết về thời vụ trồng củ cải trắng ở miền Bắc, không chỉ biết chính xác thời vụ trồng mà còn được hướng dẫn cách trồng và chăm sóc ra sao để đạt năng suất tốt nhất. Việc nắm rõ thời điểm gieo trồng phù hợp không chỉ giúp cây sinh trưởng thuận lợi mà còn hạn chế sâu bệnh và rủi ro do thời tiết. Hy vọng bài viết từ Sinh học AQ sẽ là tài liệu hữu ích để quý nhà vườn áp dụng hiệu quả trong thực tế sản xuất.