Nhận biết và phòng trừ rầy mềm hại tiêu hiệu quả, an toàn

Rầy mềm hại tiêu là loài côn trùng hút chích, ký sinh chủ trên lá và thân của cây. Chúng hút dịch của cây làm cho lá bị biến dạng, vàng úa, rụng hàng loạt, cây còi cọc, phát triển kém. Gây thiệt hại nghiêm trọng về năng suất, chất lượng, là nguyên nhân chính khiến cây bị nhiễm virus, nấm khuẩn. 

Cùng AQ theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu về đặc điểm, vòng đời, dấu hiệu nhận biết và cách phòng trừ dứt điểm loại côn trùng này.

Tìm hiểu về rầy mềm hại tiêu

Rầy mềm hại tiêu có tên khoa học là Aphis spp, còn được gọi với tên gọi khác như: Rệp muội, rệp dưa,…tấn công chủ yếu tại các vùng chồi non, lá non, bông và trái. Gây hại bằng cách hút chích dịch nhựa của cây từ đó làm lá bị quăn, chồi non ngừng phát triển, hoa khó thụ phấn, lan truyền virus và làm giảm sản lượng nghiêm trọng. 

Đặc điểm hình dáng và vòng đời của rầy mềm hại tiêu

Rầy mềm trên cây tiêu có vòng đời trung bình từ 15 – 20 ngày, trải qua qua giai đoạn chính gồm: Trứng, ấu trùng (rầy non) và rầy trưởng thành.

🔶Trứng: Rầy mềm sẽ đẻ trứng vào cuối mùa thu hoặc đầu mùa đông tại những khu vực có khí hậu lạnh. Còn đối với những vùng có khí hậu nhiệt đới, rầy mềm sẽ bỏ qua giai đoạn đẻ trứng mà chủ yếu đẻ con. Mỗi con cái sẽ đẻ trung bình khoảng 40 con non.

🔶Ấu trùng (rầy non): Khi mới nở hoặc sinh ra, rầy non sẽ có hình dáng gần giống rầy trưởng thành nhưng có kích thước nhỏ hơn và không có cánh. Giai đoạn này rầy mềm phải trải qua 4 – 5 lần lột xác và kéo dài từ 4 – 10 ngày mới chính thức trưởng thành hoàn toàn.

🔶Rầy trưởng thành: Có kích thước nhỏ, dáng hình bầu dục, với chiều dài từ 1,5 – 2mm và rộng từ 0,5 – 0,8mm. Màu sắc của rầy mềm sẽ thay đổi theo thời tiết từ vàng nhạt, xanh nhạt trên cây non (mùa hè) và xanh đậm trên cây già (mùa đông). Phần cuối bụng gồm 2 phiến đuối và 2 ống bụng ở hai bên.

Phân biệt rầy mềm hại tiêu có cánh và không cánh

• Rầy có cánh: Đầu và ngực có màu nâu đen, bụng màu vàng nhạt hoặc xanh nhạt, cũng có thể là màu xanh đậm, phần ống bụng và phiến lưng ngực trước có màu đen. Cánh chúng mỏng và trong suốt
• Rầy không cánh: Điểm khác biệt là có lớp sáp bao phủ phía trên cơ thể, thân màu vàng xanh, xanh đen và đôi khi có thể là xanh thẫm.

Dấu hiệu nhận biết rầy mềm hại tiêu xuất hiện

Rầy mềm hại tiêu có những biểu hiện giúp bà con nhận biết dễ dàng như sau:

🔶Rầy mềm tập trung chủ yếu ở mặt dưới lá, chồi non, hoa và trái trên cây tiêu. Bà con vạch mặt dưới lá thấy bám chi chít theo từng mảng, tụ vào một chỗ.

🔶Chúng tấn công bằng cách hút chích chất nhựa khiến lá, phần đọt non bị co, xoăn, xuất hiện tình trạng vàng lá, héo rụng xung quanh gốc cây.

🔶Tại khu vực chúng hút chích, sẽ tiết một chất dịch mật gọi gọi là (honeydew) thu hút rất nhiều kiến, chất này là nguyên nhân chính gây ra nấm bồ hóng, là loại nấm bao phủ trên lá, thân, quả một lớp màu đen làm ảnh hưởng đến quá trình quang hợp, sinh trưởng của cây.

🔶Hoa khó đậu quả và rụng nhiều, trái biến dạng, nhỏ, số lượng trái trên chùm tiêu rất ít. 

Hậu quả nếu không sớm xử lý rầy mềm hại tiêu gây ra

Thiệt hại mà cây tiêu bị rầy mềm tấn công gây ra ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển, sinh trưởng và năng suất của cây.

🔶Chất dịch mật ngọt chúng tiết ra hình thành nấm bồ hóng hay còn có tên gọi khác là nấm than đen. Nếu mật độ bao phủ của loại nấm này quá dày sẽ khiến lá bị khô đen, quang hợp khó khăn, thân, cành bị nứt vỏ sau đó chết dần.

🔶Hoa thụ phấn kém, các chuỗi hoa tiêu bị rụng hàng loạt ảnh hưởng đến quá trình ra trái. Từ đó, làm giảm sản lượng và chất lượng của nông sản.

🔶Rầy mềm hút chích gây ra các vết thương cơ giới tạo điều kiện cho nấm, khuẩn, virus xâm nhập và gây hại, khiến cho sức đề kháng của cây ngày càng bị suy giảm.

🔶Tốc độ sinh sản của loài này rất nhanh nên chỉ trong thời gian ngắn cả vườn tiêu đều bị rầy mềm tấn công, gây tốn chi phí điều trị và khó kiểm soát. 

Hướng dẫn cách phòng trị rầy mềm hại tiêu hiệu quả

Để giúp điều trị rầy mềm hại tiêu, giảm bớt mật độ và ngăn ngừa xuất hiện trong vườn bà con cần áp dụng một số biện pháp xử lý và chăm sóc như sau:

✅ Vệ sinh vườn sạch sẽ, nhổ bỏ cỏ dại, tiêu hủy tàn dư thực vật trong vườn nhằm hạn chế rầy mềm sinh sôi, phát triển mạnh.

✅ Dùng thiên địch của rầy mềm như: Bọ rùa, kiến, nhện, ong ký sinh để kiểm soát và phòng trừ an toàn. Để thu hút được các loài thiên địch trên bà con trồng xen lẫn các loài cây như: Cúc vạn thọ, hoa dã quỳ,…trong vườn tiêu.

✅ Tỉa bỏ cành lá bị rầy mềm xâm nhập, đọt non và lá bị xoăn, những cành mọc quá dài không đảm bảo năng suất, bị nhiễm bệnh cây trồng,…để giúp vườn tiêu luôn được thông thoáng, giảm mật độ rầy mềm gây hại, cây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh hơn.

✅ Sử dụng vòi xịt có áp suất mạnh vừa phải, xịt trực tiếp vào khu vực rầy mềm đang ẩn nấp nhằm giúp loại bỏ bớt số lượng rầy non đang gây hại trên cây.

✅ Bà con có thể kiểm soát rầy mềm bằng cách dùng khăn để lau hoặc sử dụng dung dịch nước rửa chén + ớt cay, dầu neem (được chiết xuất từ hạt và quả của cây neem) xịt thẳng vào các vùng rầy mềm xâm nhập, cách 2 – 3 ngày phun một lần trong vòng 2 tuần.

✅ Cung cấp phân bón cho cây gồm các loại phân hữu cơ, phân chuồng đã hoai mục giúp cây hấp thụ đủ các chất dinh dưỡng cần thiết chống lại sự tấn công của rầy mềm.

✅ Kiểm tra vườn thường xuyên, quan sát kỹ phần mặt dưới lá, các tán cây bị khuất nhằm kịp thời phát hiện ra dấu hiệu của rầy mềm để có biện pháp phòng trừ thích hợp.

Thuốc đặc trị rầy mềm hại tiêu Mebe Pa an toàn, hiệu quả nhanh

Ngoài áp dụng các kỹ thuật chăm sóc, phòng ngừa bà con nên kết hợp xử lý bằng các sản phẩm sinh học để phòng trừ thành công rầy mềm hại tiêu. AQ giới thiệu đến quý bà con sản phẩm sinh học chuyên điều trị côn trùng hút chích Mebe Pa được nhiều nhà vườn sử dụng và điều trị thành công.

Thành phần thuốc trị rầy mềm trên cây tiêu Mebe Pa

Các thành phần của thuốc Mebe Pa gồm:

✅  Metarhizium sp: 1×10^6 CFU/g

✅ Beauveria sp: 1×10^5 CFU/g

✅ Paecilomyces spp: 1×10^5 CFU/g

✅ Các loại nấm hữu cơ như: Nấm tím, nấm xám,…ngoài ra còn có các hoạt chất sinh học đặc hiệu và virus NPV

Công dụng thuốc trị rầy mềm trên cây tiêu Mebe Pa

✅ Thuốc giúp kiểm soát và tiêu diệt nhiều loài côn trùng hút chích như: Rầy mềm, rệp, bọ trĩ, nhện đỏ,…

✅ Hiệu quả phòng trừ lâu dài, bền vững, đảm bảo sự an toàn, không tồn đọng các chất độc hại trong trái tiêu và đất trồng.

✅ Virus NPV và hoạt chất sinh học giúp đẩy nhanh quá trình tiêu diệt côn trùng, sâu gây hại.

✅ Các vi nấm có trong thuốc sẽ xâm nhập vào cơ thể rầy mềm, mọc tơ, đốt chân, đốt bụng khiến chúng ngừng ăn và dần chết khô cứng. Đặc biệt, các vi nấm còn có thể lây lan sang các con khác, phát tán khắp khu vực rầy mềm xâm nhập.

Hướng dẫn sử dụng thuốc trị rầy mềm trên cây tiêu Mebe Pa

✅ Phun trị rầy mềm hại tiêu: Pha gói 20g/20 lít nước phun kỹ các vùng lá, chồi non, thân, các tán lá, mặt sau của lá nhằm tăng hiệu quả phòng trừ, dùng từ 5-10 ngày/lần.

✅ Phun phòng rầy mềm hại tiêu: Pha gói 10g/20 lít nước phun ướt toàn cây, phun định kỳ 15-30 ngày/lần (một vụ từ 3-5 lần).

Bài viết trên là những chia sẻ của AQ về tình trạng rầy mềm hại tiêu gây ra những thiệt hại gì, hình thức tấn công và đưa ra các biện pháp xử lý an toàn, nhanh chóng. Với những thông tin phía trên, AQ hy vọng quý bà con có thể bảo vệ tốt vườn tiêu của mình luôn khỏe mạnh, đạt năng suất cao và ngăn không cho rầy mềm xuất hiện.