Nguyên nhân cây sấu bị sùi vỏ và cách phòng trừ an toàn

Cây sấu bị sùi vỏ là tình trạng thường gặp ở các cây trưởng thành, đặc biệt tại khu vực đô thị, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức sống và mỹ quan cây. Tình trạng này thường xuất phát từ nấm bệnh, vi khuẩn hoặc tổn thương cơ học lâu ngày không được xử lý. Nếu không phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp đúng cách, cây có thể bị suy kiệt, chết khô hoặc gãy đổ nguy hiểm. Bài viết sau, Trung Tâm Sinh Học AQ sẽ giúp bà con nhận biết nguyên nhân, cách xử lý hiệu quả và hướng phòng ngừa hiện tượng sùi vỏ trên cây sấu.

Tìm hiểu về hiện tượng cây sấu bị sùi vỏ

Cây sấu bị sùi vỏ là tình trạng lớp vỏ thân hoặc cành cây nổi lên những mảng u cục bất thường, có thể rỉ nhựa hoặc nứt toác theo thời gian. Đây là dấu hiệu cho thấy cây đang bị tổn thương từ bên trong, thường do vi sinh vật gây bệnh, sâu đục thân hoặc tác động cơ học kết hợp điều kiện môi trường bất lợi. Nếu không can thiệp kịp thời, vết sùi có thể lan rộng, làm suy giảm sức sống và dễ kéo theo các loại bệnh khác.

Nguyên nhân khiến cây sấu bị sùi vỏ

Hiện tượng cây sấu bị sùi vỏ có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, trong đó gồm cả tác nhân sinh học, điều kiện môi trường và kỹ thuật chăm sóc không phù hợp. Tình trạng này nếu không được xử lý kịp thời có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng, thậm chí gây chết cây.

Tác nhân sinh học

Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến cây sấu bị sùi vỏ. Bị ảnh hưởng bởi sự xâm nhập của các loại nấm và vi khuẩn gây bệnh như Phytophthora và Fusarium, chúng thường tấn công qua các vết thương hở trên thân, làm thối mô vỏ, gây phồng rộp và sùi bất thường.

Bề mặt sần sùi cũng do sự xuất của sâu bệnh chích hút như rệp sáp, bọ xít, kiến…tạo ra, chúng gây tổn thương, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm khuẩn xâm nhập và phát triển mạnh.

Tác động vật lý và từ môi trường

Những tác động cơ học như cắt tỉa không đúng kỹ thuật, đào xới gần gốc hay xây dựng công trình sát rễ cây đều có thể gây ra tổn thương trên thân, là điểm khởi phát cho bệnh lý sùi vỏ.

Ngoài ra, việc tưới nước quá nhiều, đất trồng bị úng ngập do thoát nước kém khiến bộ rễ bị suy yếu, gián tiếp làm cây dễ nhiễm nấm bệnh. Thời tiết biến động bất thường, khí hậu cực đoan cũng khiến cây sấu bị stress sinh lý, giảm sức đề kháng và dễ mắc các bệnh về vỏ thân.

Chăm sóc không đúng kỹ thuật

Đây là yếu tố thường bị bỏ qua nhưng lại là tác động âm thầm ảnh hưởng đến sức khỏe của cây. Như việc bón phân hóa học quá liều hoặc thiếu hụt các chất trung, vi lượng khiến cây phát triển mất cân đối, khó phục hồi khi bị tổn thương.

Người trồng không cắt tỉa cành định kỳ, để tán cây quá rậm rạp sẽ làm giảm độ thông thoáng, tăng độ ẩm trên thân cây hình thành môi trường lý tưởng cho nấm khuẩn gây bệnh sùi vỏ phát triển.

Dấu hiệu nhận biết cây sấu bị sùi vỏ

Tình trạng cây sấu bị sùi vỏ trên cây sấu thường biểu hiện rõ qua những thay đổi bất thường ở phần vỏ thân. Dưới đây các triệu chứng dễ dàng nhận biết:

➡️ Vỏ cây bị phồng rộp, sần sùi như lớp da bị chai cứng. Một số chỗ còn có hiện tượng nứt nẻ hoặc sùi lên như mụn cóc, u bướu, trông khá thô ráp và bất thường so với vùng vỏ lành.

➡️ Vị trí xuất hiện sùi vỏ thường gặp nhất là ở phần gốc và thân chính của cây. Một số trường hợp nặng có thể lan lên các cành cấp 1, đặc biệt nếu cây đã lớn tuổi hoặc thường xuyên bị tổn thương do côn trùng, nấm bệnh.

➡️ Bên cạnh những biểu hiện bên ngoài, cây sấu bị sùi vỏ còn đi kèm các triệu chứng suy giảm sức sống như vàng lá, chậm phát triển, tán thưa hoặc khô cành. Nặng hơn, người trồng có thể quan sát thấy cây rỉ nhựa ở vết sùi, có mùi hôi nhẹ, đôi khi phần vỏ bị mục ruỗng, bong tróc, làm tăng nguy cơ chết cây nếu không được xử lý kịp thời.

Tác hại mà cây sấu bị sùi vỏ gây ra

Cây sấu bị sùi vỏ tưởng chừng chỉ là hiện tượng liên quan đến vấn đề thẩm mỹ ở bề mặt cây, nhưng trên thực tế lại tiềm ẩn nhiều rủi nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời.

• Sự xuất hiện của các khối u, vết sần sùi do nấm bệnh hoặc côn trùng gây ra có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức sống của cây, cản trở quá trình vận chuyển nước và dinh dưỡng.
• Ở mức độ bị nhẹ, cây sẽ sinh trưởng chậm hơn bình thường nhưng vẫn có khả năng phục hồi nếu được can thiệp sớm. Chuyển sang mức độ vừa, lá cây chuyển vàng, cành yếu, tán thưa, vỏ cây nứt nẻ hoặc rỉ nhựa. Nếu bị quá nặng, gỗ bên trong bị hoại tử, phần thân có thể bị mục ruỗng, cây ngừng phát triển và dần chết khô từ trên xuống.
• Nếu không được xử lý triệt để, cây có thể đổ gãy bất kỳ lúc nào, đặc biệt nguy hiểm ở những nơi công cộng như công viên, đường phố, trường học.
• Ngoài việc đe dọa đến sự phát triển và tuổi thọ của cây, sùi vỏ còn tiềm ẩn rủi ro cho người và tài sản xung quanh. Những cây sấu cao to, rễ ăn nông, nếu thân bị mục từ trong sẽ rất dễ đổ trong điều kiện mưa bão, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn giao thông và khu dân cư.

Các biện pháp phòng trừ tình trạng cây sấu bị sùi vỏ

Sùi vỏ không chỉ làm mất thẩm mỹ mà con ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tuổi thọ của cây sâu, đặc biệt với những cây trồng lâu năm tại các khu vực công cộng. Vậy nên cần chủ động áp dụng các biện pháp chăm sóc đúng cách, kết hợp ngăn ngừa tác nhân gây bệnh từ sớm. Các phương pháp phòng trừ cây sấu bị sùi vỏ sẽ được trình bày cụ thể dưới các phần sau đây.

Cách xử lý bệnh sùi vỏ ở cây sấu mau chóng hồi phục

Khi phát hiện cây sấu có dấu hiệu sùi vỏ bà con cần xử lý kịp thời như sau:

➡️ Cần nhanh chóng dùng dao sắc hoặc dao y tế gọt bỏ lớp sùi, u bướu trên thân cây. Sau khi gọt sạch, cần rửa lại vết thương bằng nước vôi trong hoặc dung dịch oxy già pha loãng để sát khuẩn, giúp vết thương sạch sẽ và khô ráo.

➡️ Sau bước vệ sinh vết thương, cần tiến hành sát trùng kỹ bằng các loại thuốc đặc trị. Có thể dùng các loại thuốc gốc đồng như Nano Cu nhằm tiêu diệt nấm và vi khuẩn còn sót lại. Sau đó, bôi lên vết thương một lớp keo liền sẹo hoặc hỗn hợp vôi + thuốc tím để ngăn ngừa tái nhiễm và hỗ trợ phục hồi mô vỏ bị tổn thương.

➡️ Khi đã xử lý vết bệnh xong, bước tiếp theo là phục hồi sức cho cây. Cần tưới gốc bằng các chế phẩm sinh học như Trichoderma nhằm kích thích hệ vi sinh có lợi, đồng thời hạn chế mầm bệnh trong đất bùng phát.

➡️ Kết hợp bón bổ sung phân hữu cơ, phân chuồng đã ủ hoai mục nhằm cải thiện dinh dưỡng và giúp bộ rễ chắc khỏe.

➡️ Cần cắt tỉa bớt tán lá, nhất là những cành thấp hoặc che phủ vết thương, nhằm tạo sự thông thoáng, giảm ẩm từ đó hạn chế điều kiện phát triển của nấm bệnh.

Biện pháp canh tác phòng ngừa vỏ cây sấu bị sùi

Để hạn chế tối đa nguy có cây sấu bị sùi vỏ, việc chủ động phòng ngừa từ đầu là yếu tố quan trọng:

✅ Trước hết, nên chọn giống cây khỏe mạnh, không nhiễm bệnh từ vườn ươm, có nguồn gốc rõ ràng và hệ rễ phát triển tốt. Giống cây chất lượng cao sẽ giúp tăng khả năng kháng sâu bệnh và thích nghi tốt với điều kiện trồng.

✅ Tưới tiêu cũng cần thực hiện đúng cách và hợp lý, đặc biệt tránh để đất bị úng. Đảm bảo khu vực trồng có hệ thống thoát nước tốt, nhất là vào mùa mưa, giúp rễ cây không bị nghẹt thở.

✅ Thường xuyên cắt tỉa cành nhánh để tán cây luôn thông thoáng, giảm độ ẩm tại thân và gốc. Việc này không chỉ hạn chế môi trường phát triển của nấm bệnh mà còn giúp ánh sáng dễ dàng xuyên qua, hỗ trợ cây quang hợp và phục hồi tốt hơn.

✅ Bón phân nên được thực hiện một cách cân đối, ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, phân vi sinh hoặc phân chuồng hoai mục. Tránh lạm dụng phân hóa học dễ làm cây phát triển mất cân đối và làm suy yếu khả năng đề kháng tự nhiên.

Điều trị cây sấu bị sùi vỏ bằng thuốc hóa học

Khi tình trạng cây sấu bị sùi vỏ trở nên khó kiểm soát, điều trị bằng các biện pháp thủ công không đủ, để cứu cây bà con có thể cân nhắc sử dụng các loại thuốc hóa học để trừ bệnh. Trong thành phần thuốc hóa học sẽ nhanh chóng đẩy nhanh tiến độ điều trị, giúp giảm tình trạng sùi vỏ nhanh chóng.

🚨 Cảnh báo: Nhưng bà con cần chú ý khi dùng bất kỳ loại thuốc hóa học nào đó là sử dụng đúng liều lượng quy định, không lạm dụng để phòng bệnh. Vì thuốc hóa học là nguyên nhân hàng đầu khiến môi trường bị ô nhiễm, tồn đọng nhiều chất hóa học nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Chính vì thế, vừa muốn phòng ngừa, điều trị bệnh tốt mà vẫn đảm bảo an toàn cho cây trồng, môi trường và sức khỏe con người bà con nên sử dụng các chế phẩm sinh học.

Phòng trừ vỏ cây sấu sần sùi bằng bộ đôi thuốc sinh học

Một trong những loại chế phẩm sinh học phòng trị cây sấu bị sùi vỏ phải kể đến bộ đôi Phy Fusaco và Nano Cu Gold. Hai sản phẩm này giúp phòng trừ bệnh hiệu quả, không chỉ vậy còn giúp cây tăng vi sinh có lợi, sinh trưởng khỏe mạnh, cây xanh tốt, sức đề kháng ổn định để chống lại các loại bệnh xâm nhập.

Thành phần thuốc trị vỏ cây sấu bị sùi

Thuốc điều trị nấm Phy Fusaco

Chế phẩm được sản xuất với thành phần chính là chủng nấm đối kháng Chaetomium spp với mật độ 1×10⁶ CFU/ml, kết hợp với dung môi là nước cất tinh khiết. Sản phẩm có độ pH đo trong nước là 5 và tỷ trọng đạt khoảng 1,14, phù hợp cho nhiều loại cây trồng trong điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng khác nhau.

Thuốc sát khuẩn, phục hồi cây Nano Cu Gold

✅ Đồng (Cu) 15.000 mg/l

✅ Tỷ trọng: 1,1. (Công thức đồng mát, ưu điểm không để lại vết của thuốc trên cây, không gây nóng).

Công dụng thuốc xử lý vỏ cây sấu bị sùi

✅ Phy Fusaco có công dụng hiệu quả trong việc kiểm soát nhiều loại bệnh hại trên cây trồng do các loài nấm như Phytophthora, Fusarium, Colletotrichum gây ra, bao gồm các bệnh phổ biến như sùi vỏ, xì mủ thân, thối gốc, thối nhũn, thán thư, chết dây, ghẻ loét, sương mai,…

✅ Giúp cây tăng cường khả năng kháng bệnh tự nhiên, hỗ trợ chống lại các tác nhân gây hại như nấm hồng, ghẻ sẹo, héo rũ, đốm lá và nhiều loại nấm bệnh khác thường gặp trong điều kiện ẩm ướt hoặc mưa kéo dài.

✅ Phát huy tác dụng nhanh chóng, hiệu lực kéo dài và có khả năng bảo vệ cây trồng trên diện rộng nhờ phổ tác động rộng đối với nấm và vi khuẩn.

✅ Góp phần nâng cao năng suất và chất lượng nông sản, đồng thời an toàn cho người sử dụng, thân thiện với môi trường và không để lại tồn dư độc hại trên sản phẩm thu hoạch.

✅ Nano Cu Gold giúp làm sạch rong rêu bám trên thân cây nhanh chóng, đồng thời loại bỏ các loại nấm mốc gây hại, giúp cây thông thoáng, phát triển mạnh và giữ được màu xanh khỏe tự nhiên.

✅ Ngăn ngừa hiệu quả sự phát sinh và lây lan của các loại nấm, vi khuẩn gây bệnh thường gặp trong vườn cây trồng.

✅ Giúp khô nhanh các vết thương trên thân cây, đồng thời tạo lớp bảo vệ, hạn chế tái nhiễm và hỗ trợ quá trình tái tạo mô lành.

✅ Cung cấp thêm các vi lượng thiết yếu, tăng cường sức sinh trưởng cho cây, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng nông sản sau thu hoạch.

Cách dùng bộ đôi điều trị bệnh sùi vỏ cây sấu

Tiến hành hòa pha bộ đôi Phy Fusaco + Nano Cu Gold với nhau, trước khi phun cần làm sạch phần bị sùi vỏ.

✅ Cây sấu bị sùi vỏ nhẹ: Hòa pha 250ml Phy Fusaco + 500ml Nano Cu Gold vào 400 lít nước sạch, phun định kỳ từ 5 – 7 ngày/lần, mỗi lần phun cách từ 10 – 15 ngày.

✅ Cây sấu bị sùi vỏ nặng: Hòa pha 250ml Phy Fusaco + 250ml Nano Cu Gold với 20 – 25 lít nước. Quét hoặc phun trực tiếp lên vết sần sùi từ 2 – 3 lần, mỗi lần cách từ 3 – 4 ngày.

Những chia sẻ của AQ Bice trong bài viết trên đã trình bày chi tiết cho quý bà con về từng nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các tác hại mà tình trạng cây sấu bị sùi vỏ gây ra. Tình trạng này cần được xử lý sớm nếu như không muốn ảnh hưởng trực tiếp đến sức sống của cây và sự an toàn xung quanh. Người trồng cần chủ động chăm sóc, áp dụng các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ cây hiệu quả và bền vững.