Cây sa kê trồng bao lâu có trái? Cách chăm để trái ra nhiều

Cây sa kê trồng bao lâu có trái là câu hỏi được nhiều nhà vườn và người trồng quan tâm khi bắt đầu canh tác loại cây này. Thời gian trung bình để cây sa kê cho quả thường kéo dài từ 3 đến 5 năm, tùy thuộc vào giống, điều kiện khí hậu, đất trồng và chế độ chăm sóc.

Nếu chọn đúng kỹ thuật và giống tốt như cây ghép, cây có thể rút ngắn thời gian ra trái, cho năng suất ổn định và chất lượng quả cao. Vậy cây sa kê trồng mấy năm có trái, hãy cùng Trung Tâm Sinh Học AQ tìm hiểu trong bài viết này để có câu trả lời chi tiết hơn nhé.

Tìm hiểu tổng quan về chủ đề “Cây sa kê trồng bao lâu có trái?”

Cây sa kê trồng bao lâu có trái là mối quan tâm của nhiều nhà vườn đang có ý định lựa chọn cây sa kê để làm cây ăn trái lâu năm. Thời gian ra quả của cây phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn giống, phương pháp nhân giống (trồng từ hạt hay cây ghép), khí hậu và chế độ chăm sóc. Nắm rõ thời điểm cây sa kê bắt đầu cho trái không chỉ giúp canh tác hiệu quả hơn mà còn hỗ trợ lên kế hoạch thu hoạch và sử dụng quả hợp lý.

Đặc điểm hình thái của cây sa kê

Cây sa kê có tên khoa học là Artocarpus altilis, là một cây thân gỗ thuộc họ dâu tằm, nguồn gốc từ các đảo ở Thái Bình Dương và được trồng rộng rãi ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt nam. Loại cây này được trồng chủ yếu để lấy quả làm thực phẩm, đồng thời được tận dụng làm cây bóng mát nhờ tán rộng và dễ chăm sóc.

Đặc điểm hình thái nổi bật và dễ nhận biết của cây sa kê như sau:

▶️ Thân cây: Thân gỗ thẳng, chiều cao trung bình từ 10 – 15 mét, có thể lên tới 20 mét nếu trồng lâu năm. Vỏ thân màu xám nâu, hơi sần, cành to và giòn, tán cây rộng tỏa đều giúp tạo bóng mát tốt.

▶️ Lá: Kích thước lá sa kê rất lớn, có dạng thuôn dài hoặc hình bầu dục, xẻ thùy sâu (3 – 9 thùy), giống như hình chân vịt. Mặt lá bóng, xanh đậm, gân lá nổi rõ. Lá non thường có màu xanh nhạt hoặc hơi vàng, mềm và dễ rụng khi già.

▶️ Hoa: Cây sa kê là loài đơn tính cùng gốc, tức là hoa đực và hoa cái cùng nằm trên một cây nhưng khác vị trí. Hoa đực mọc thành cụm thuôn dài, màu trắng vàng, còn hoa cái kết thành khối tròn đây chính là phần phát triển thành quả sau này.

▶️ Quả: Quả sa kê to, có hình bầu dục hoặc gần tròn, đường kính 15 – 30 cm, nặng 1 – 2 kg tùy giống. Vỏ quả có gai nhỏ dạng lưới nổi, khi chín chuyển từ xanh sang vàng nhạt. Ruột quả mềm, nhiều bột, có mùi thơm nhẹ, không có hạt (ở giống sa kê không hạt), dùng được cả khi xanh lẫn khi chín.

Công dụng của cây sa kê

Cây sa kê là loài thực vật nhiệt đới có nhiều công dụng thiết thực trong đời sống hằng ngày như:

✅ Trái sa kê là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều tinh bột, chất xơ, vitamin và khoáng chất, có thể dùng để luộc, chiên, nướng hoặc xay bột làm bánh thay cơm hay khoai.

✅ Không chỉ dùng trong ẩm thực, lá sa kê còn được dân gian sử dụng như một vị thuốc hỗ trợ mát gan, lợi tiểu, hạ đường huyết và điều trị một số bệnh về thận hoặc da, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến chuyên môn khi áp dụng.

✅ Với đặc điểm thân cao, tán lá rộng, cây sa kê thường được trồng làm cây bóng mát trong sân vườn, trường học hay công viên vì ít rụng lá và dễ chăm sóc.

✅ Bên cạnh đó, gỗ sa kê có thể dùng làm đồ gia dụng, nhựa cây dùng làm keo dán hoặc bẫy côn trùng, còn lá rụng tận dụng làm phân xanh rất tốt cho đất.

Nhu cầu sinh trưởng và phát triển của cây sa kê

Điều kiện để cây sa kê thích nghi được với môi trường bà con cần đảm bảo các yếu tố sinh trưởng như sau:

▶️ Cây sa kê là loài cây ưa khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, sinh trưởng tốt ở vùng nóng ẩm, mưa nhiều quanh năm. Cây chịu được nắng mạnh nhưng không thích nghi với điều kiện giá lạnh hay sương muối.

▶️ Cây phát triển tốt nhất trong nhiệt độ từ 24 – 32°C. Khi nhiệt độ xuống dưới 15°C, quá trình trao đổi chất của cây bị chậm lại, khiến cây sinh trưởng yếu. Còn nếu nhiệt độ vượt quá 35°C và đi kèm với khô hạn, cây có nguy cơ bị cháy lá, héo rũ nếu không được tưới kịp thời.

▶️ Thích hợp độ ẩm không khí trung bình đến cao, khoảng 60 – 85%. Vào mùa khô hoặc trong điều kiện gió nhiều, độ ẩm thấp có thể khiến cây rụng lá non, làm giảm sức sống.

▶️ Cây cần ánh sáng mạnh để quang hợp tốt, vì vậy cây cần được trồng ở nơi có nắng trực tiếp hầu hết trong thời gian trong ngày. Đảm bảo nơi trồng thông thoáng, nhiều nắng sẽ giúp cây khỏe và sai quả hơn.

▶️ Đất lý tưởng để trồng sa kê là loại đất tơi xốp, giàu mùn và có khả năng thoát nước tốt như đất thịt pha cát, đất đỏ bazan hoặc đất phù sa cổ. Cây không chịu được úng nên cần tránh trồng ở vùng trũng hoặc đất dễ đọng nước. Độ pH đất thích hợp từ 5.5 – 7.0 sẽ giúp cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

▶️ Cây sa kê cần lượng nước tương đối lớn, đặc biệt trong giai đoạn mới trồng, ra hoa và nuôi trái. Tuy nhiên, cây rất dễ bị úng nên việc tưới cần điều chỉnh phù hợp với thời tiết và loại đất. Trong mùa khô, có thể tưới 2 – 3 lần mỗi tuần, còn mùa mưa cần kiểm tra độ ẩm đất thường xuyên để tránh rễ bị ngập úng.

Thời điểm thích hợp để trồng cây sa kê

Thời điểm để tiến hành trồng cây sa kê thường rơi vào đầu mùa mưa, khoảng từ tháng 5 đến tháng 7 tùy theo từng vùng miền. Đây là giai đoạn đất ẩm tự nhiên, mưa đều và nhiệt độ ổn định, giúp cây dễ bén rễ và phát triển tán lá nhanh chóng. Việc trồng vào mùa mưa còn giúp giảm công tưới nước và tăng khả năng sống sót của cây con. Tuy nhiên cần tránh trồng vào lúc mưa quá lớn hoặc ngập úng kéo dài vì cây sa kê không chịu được úng nước trong giai đoạn mới trồng.

Cây sa kê trồng bao lâu có trái?

Với thắc mắc cây sa kê trồng bao lâu có trái, câu trả lời chi tiết giúp nhà vườn hiểu rõ và lên kế hoạch chăm sóc kỹ lưỡng như sau. Trung bình cây sa kê mất khoảng 3 – 5 năm mới bắt đầu cho quả, nhưng nếu được chăm sóc tốt và mua cây giống được trồng bằng nhánh chiết sẽ nhanh cho trái hơn cụ thể sau trồng khoảng 1 năm và 6 tháng cây đã có thể có quả. Tuy nhiên thời gian ra trái của cây sa kê cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như:

▶️ Cây giống: Cây sa kê trồng từ hạt giống thường mất nhiều năm hơn để ra trái so với cây được chiết cành hoặc ghép mắt. Các phương pháp nhân giống vô tính giúp cây giữ được đặc tính tốt từ cây mẹ và ra quả sớm hơn.

▶️ Điều kiện khí hậu, đất đai: Cây sa kê phát triển tốt ở vùng nhiệt đới có khí hậu nóng ẩm, đất tơi xốp, thoát nước tốt. Nếu trồng ở vùng đất khô cằn hoặc thường xuyên ngập úng, cây sẽ chậm lớn và kéo dài thời gian ra quả.

▶️ Chế độ chăm sóc: Việc bón phân định kỳ, tưới nước đầy đủ, cắt tỉa tạo tán hợp lý và phòng trừ sâu bệnh kịp thời có ảnh hưởng trực tiếp đến sức sinh trưởng và khả năng cho trái của cây. Nếu được chăm sóc tốt, cây có thể cho trái ổn định từ năm thứ 4 trở đi và duy trì năng suất trong nhiều năm liền.

Các giai đoạn sinh trưởng của cây sa kê

Để trả lời thêm cho thắc mắc cây sake trồng bao lâu có trái bà con có thể tham khảo thêm về quá trình hình thành, sinh trưởng của sa kê. Mỗi giai đoạn phát triển của cây đều có thời gian cụ thể, vừa giúp bà con hiểu rõ cây sa kê trồng bao lâu có trái mà còn giúp nhà vườn biết cần phải chăm sóc như thế nào cho từng giai đoạn sinh trưởng của cây. Chi tiết cụ thể được trình bày như sau:

Cây con phát triển thân, tán (năm 1 -2)

Trong 2 năm đầu tiên, cây sa kê tập trung phát triển phần thân chính và hệ thống lá. Lá mọc to, bản rộng và xanh bóng, thân cây vươn cao nhanh, nhưng chưa phân cành nhiều. Giai đoạn này cần chú trọng chăm sóc nền đất, phân bón và phòng ngừa sâu bệnh để cây có nền tảng phát triển khỏe mạnh.

Giai đoạn phân cành (năm 3 – 4)

Từ năm thứ 3, cây bắt đầu phân cành mạnh hơn, tạo tán rộng để hấp thu ánh sáng tốt hơn. Lá già bắt đầu rụng định kỳ, thay thế bằng đợt lá mới, dày và khỏe hơn. Đây là giai đoạn cây sa kê sinh trưởng, hoàn thiện các cấu trúc cơ bản, tích lũy dinh dưỡng chuẩn bị cho quá trình ra hoa đậu trái trong tương lai gần.

Giai đoạn ra hoa, kết trái (năm 4 – 5 trở đi)

Bước sang năm thứ 4 hoặc 5, nếu được chăm sóc tốt, cây sa kê bắt đầu có khả năng ra hoa. Dấu hiệu nhận biết cây chuẩn bị ra hoa gồm: các chồi nách mập lên, đầu cành không còn vươn dài như trước, thân và cành già dần cứng lại. Những chùm hoa đầu tiên xuất hiện ở nách lá hoặc cành chính, báo hiệu cây đã sẵn sàng bước vào giai đoạn sinh sản. Điều kiện thuận lợi, từ thời điểm này cây có thể ra quả định kỳ hàng năm.

Cách kích cây sa kê ra quả sớm, trái sai trĩu

Muốn cây sa kê ra trái sớm và đạt năng suất cao, người trồng phải tuân thủ các cách chăm sóc cho từng giai đoạn sinh trưởng của cây, được lên kế hoạch bài bản ngay từ khâu chọn giống, bón phân, tạo tán hay cách sử dụng các chế phẩm phù hợp.

Chọn giống ghép khỏe, nguồn gốc rõ ràng

Cây sa kê có thể trồng bằng cách gieo hạt, nhưng để đảm bảo năng suất, rút ngắn thời gian ra trái bà con nên cân nhắc trồng các loại đã được ghép hoặc chiết cành. Cách làm này chỉ mất từ 2 – 3 năm đã cho trái, thậm chí là ít hơn khoảng 1 năm 6 tháng. Nên chọn giống từ vườn ươm uy tín, cây khỏe, không sâu bệnh, có khả năng sinh trưởng tốt và cho trái đều.

Bón phân cân đối cho cây sa kê

Mỗi giai đoạn đều cần bón đầy đủ phân bón cho cây, đặc biệt vào giai đoạn chuẩn bị ra hoa, bà con chú tăng cường bón phân lân để phát triển mầm hoa và kali để nâng cao chất lượng quả. Bổ sung thêm các vi lượng như Bo, Kẽm nhằm cải thiện sức đề kháng và gia tăng tỷ lệ đậu quả.

Cung cấp nước tưới hợp lý

Sa kê không chịu úng, nhưng cũng rất dễ bị stress khi khô hạn. Vì thế, cần tưới giữ ẩm ổn định, nhất là vào thời kỳ nắng nóng hoặc trước trong quá trình ra hoa kết trái.

Tạo tán, tỉa cành để kích thích cây ra hoa, đậu quả

Việc cắt bỏ cành tăm, cành già, cành bị sâu bệnh giúp cây thông thoáng, ánh sáng phân bố đều, kích thích cây tập trung dinh dưỡng nuôi hoa và trái thay vì phát triển lá non. Không chỉ vậy, cắt tỉa, tạo tán cũng cần được thực hiện sau mỗi đợt thu hoạch để mau chóng phục hồi sau thời gian dài chỉ tập trung vào việc nuôi dưỡng trái.

Phòng trừ sâu bệnh cho cây sa kê

Cây sa kê mấy năm có trái cũng cần phụ thuộc vào việc bà con có phòng trừ sâu bệnh hay không. Loại cây tuy ít sâu bệnh tấn công hơn các loại cây khác nhưng vẫn có thể bị gây hại bởi một số đối tương như rệp sáp, sâu ăn lá, nấm gây thối rễ hoặc đốm lá. Để phòng trừ bà con cần:

✅ Thường xuyên quan sát tình trạng của cây, khi thấy lá có dấu hiệu bị đốm, héo hoặc cây chậm phát triển, cần kiểm tra gốc rễ, thân và tán cây để phát hiện sớm nguồn bệnh.

✅ Ưu tiên sử dụng các chế phẩm sinh học điều trị an toàn, hạn chế dùng các loại thuốc có hoạt chất hóa học vì có thể gây tồn đọng chất nguy hiểm trong đất, nước đặc biệt trong trái.

✅ Thường xuyên cắt tỉa cành, tạo tán và có kế hoạch tưới tiêu hợp lý để tránh để cây bị ngập úng nước, thiếu nước hay kém thông thoáng, vì những yếu tố này là điều kiện để sâu bệnh phát sinh.

Sử dụng các chế phẩm sinh học kích thích ra hoa

Ngoài áp dụng các phương pháp chăm sóc phía trên, để đạt tỷ lệ đậu trái cao bà con nên sử dụng thêm các chế phẩm sinh học có nguồn gốc hữu cơ như dịch chuối, tảo biến hay các loại thuốc sinh học chuyên về kích ra mầm, đậu trái như Bloom có khả năng kích ra mầm hoa, tăng tỷ lệ thụ phấn và Kfruit giúp cây đậu trái thành công, tích lũy dinh dưỡng để cây nuôi trái lớn đều.

Tuy không phải loại cây cho quả sớm, nhưng nếu chăm sóc đúng cách, cây sa kê hoàn toàn có thể cho trái ổn định sau ít năm trồng trọt. Việc nắm rõ cây sa kê trồng bao lâu có trái không chỉ giúp bà con có kế hoạch sản xuất phù hợp mà còn tối ưu được công sức và chi phí đầu tư ban đầu. Mong rằng với những chia sẻ trong bài viết trên từ AQ Bice, quý bà con sẽ hiểu rõ hơn về quá trình sinh trưởng của cây và áp dụng thành công vào vườn sa kê tại nhà.