Cây bơ có trồng được ở miền Bắc không? Giống nào phù hợp?

Cây bơ có trồng được ở miền Bắc không là câu hỏi của nhiều người nhà vườn và người yêu thích cây bơ khi điều kiện khí hậu khu vực này có mùa đông lạnh, khác biệt rõ rệt so với vùng Tây Nguyên nơi chủ yếu trồng bơ. Thực tế cho thấy, cây bơ vẫn sinh trưởng bình thường ở miền Bắc tuy nhưng trái khó đậu nổi hoặc đậu với số lượng ít, chất lượng không bằng khu vực trồng chính. Bài viết dưới đây, Sinh học AQ sẽ trả lời chi tiết cho quý bà con cây bơ trồng ở miền Bắc có quả không và cách chăm sóc tốt nhất để cây bơ ra trái tại khu vực này.

Tìm hiểu về cây bơ có trồng được ở miền Bắc không?

Cây bơ có trồng được ở miền Bắc không là thắc mắc của nhiều hộ đang có ý định trồng loại cây này nằm ngoài khu vực Tây Nguyên. Với đặc điểm là cây ưa khí hậu nhiệt đới, nhiều người lo ngại thời tiết miền Bắc, đặc biệt vào mùa đông lạnh sẽ không phù hợp để trồng bơ. Tuy nhiên, tại một số khu vực ngoài Bắc vẫn có thể trồng được một số loại giống, chỉ cần áp dụng kỹ thuật canh tác đúng cách, cây bơ vẫn hoàn toàn sinh trưởng tốt.

Đặc điểm hình thái của cây bơ

Cây bơ (Persea americana) là loài cây ăn quả thuộc họ Lauraceae, có nguồn gốc từ Trung Mỹ. Về mặt hình thái, cây bơ có những đặc điểm nổi bật như sau:

▶️Cây bơ có thân gỗ lâu năm, chiều cao trung bình từ 6 – 20m tùy giống và điều kiện sinh trưởng. Thân đứng thẳng, phân cành nhiều, vỏ cây màu nâu xám, có thể hơi nứt theo chiều dọc khi cây già.

▶️>Lá bơ mọc so le, hình bầu dục hoặc thuôn dài, màu xanh đậm, bóng ở mặt trên, nhám ở mặt dưới. Lá có mùi thơm đặc trưng khi vò nát, chiều dài từ 10 – 20cm.

▶️ Kích thước hoa nhỏ, màu vàng nhạt đến xanh lục, mọc thành chùm ở đầu cành. Cây bơ có hoa lưỡng tính, nhưng nở theo hai pha đực, cái riêng biệt để hạn chế tự thụ phấn, tạo điều kiện thụ phấn chéo.

▶️ Quả bơ có dạng hình lê, trứng hoặc tròn, tùy thuộc vào giống. Vỏ quả dày hoặc mỏng, màu xanh, tím hoặc đen khi chín. Thịt quả mềm, màu vàng kem đến xanh nhạt, chứa nhiều dầu và dinh dưỡng. Hạt lớn, tròn hoặc hình elip, nằm ở giữa quả.

▶️ Bộ rễ bơ phát triển mạnh, chủ yếu là rễ cọc và rễ ngang. Cây bơ không chịu úng, nên bộ rễ cần đất thoát nước tốt để phát triển ổn định.

Nhu cầu sinh trưởng và phát triển của cây bơ

Cây bơ sinh trưởng và phát triển tốt cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện về khí, đất đai và môi trường như sau:

▶️ Khí hậu: Cây bơ thích hợp với vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, nơi có mùa khô rõ rệt xen kẽ mùa mưa. Ở Việt Nam, bơ phát triển mạnh tại các tỉnh Tây Nguyên, Nam Bộ và một số vùng trung du miền Bắc có khí hậu ôn hòa.

▶️ Nhiệt độ: Nhiệt độ lý tưởng cho cây bơ là từ 20 – 30°C. Cây có thể chịu được nhiệt độ thấp khoảng 5 – 7°C trong thời gian ngắn, nhưng nếu nhiệt độ xuống dưới 0°C hoặc sương muối kéo dài, cây dễ bị chết hoặc giảm năng suất.

▶️ Độ ẩm: Bơ thích độ ẩm không khí trung bình đến cao (từ 70 – 85%), đặc biệt trong giai đoạn ra hoa và nuôi quả. Tuy nhiên, độ ẩm đất cần thoát nước tốt, nếu bị úng kéo dài cây sẽ dễ bị thối rễ.

▶️ Ánh sáng: Cây bơ là loài ưa sáng, cần ánh nắng trực tiếp ít nhất 6 – 8 giờ mỗi ngày để ra hoa kết quả tốt. Nếu trồng nơi thiếu sáng, cây sẽ còi cọc, ra hoa kém và dễ rụng quả non.

▶️ Đất trồng: Thích hợp nhất là đất tơi xốp, giàu hữu cơ, pH từ 5,5 – 6,5, thoát nước tốt. Các loại đất bazan, đất thịt nhẹ hoặc đất pha cát giàu mùn đều phù hợp. Không nên trồng bơ trên đất phèn, đất mặn hoặc đất trũng dễ úng.

▶️ Nhu cầu về nước: Cây bơ cần nhiều nước trong giai đoạn ra lộc, ra hoa và nuôi quả, nhưng cũng rất nhạy cảm với ngập úng. Nên tưới đều đặn vào mùa khô, hạn chế tưới trong mùa mưa, kết hợp phủ gốc giữ ẩm và tạo điều kiện thoát nước tốt.

▶️ Tác động của mùa lạnh ở khu vực miền Bắc: So với khu vực ở miền Nam và Tây Nguyên, nếu trồng cây bơ ở miền Bắc cây sẽ phải chịu rét tháng 11 đến tháng 2, lúc này nhiệt độ có thể xuống dưới 10°C, gây ảnh hưởng đến sinh trưởng, ra hoa, đậu quả và thậm chí làm chết cây non nếu không có biện pháp che chắn kịp thời. Vậy nên để trồng được bơ ngoài miền Bắc cần chọn giống bơ chịu lạnh, kết hợp với kỹ thuật canh tác phù hợp.

Cây bơ ra hoa tháng mấy ở miền Bắc?

Thời gian ra hoa của cây bơ ở khu vực miền Bắc thường vào khoảng tháng 2 – 4 dương lịch, cụ thể là vào cuối mùa xuân, khi thời tiết bắt đầu ấm dần lên sau mùa đông. Thời gian ra hoa cũng phụ thuộc vào từng loại giống, điều kiện khí hậu từng năm và kỹ thuật chăm sóc.

Một số giống bơ như bơ 034, bơ Booth 7, bơ Tứ Quý nếu trồng ở các tỉnh có khí hậu tương đối ổn định như Sơn La, Hòa Bình, Nghệ An… thường cho hoa vào tháng 3, sau đó đậu quả vào tháng 4 -5 và thu hoạch từ tháng 8 – 10. Nếu mùa đông năm trước có rét đậm, rét hại kéo dài, cây bơ có thể ra hoa muộn hơn hoặc hoa ít, rụng sớm.

Cây bơ có trồng được ở miền Bắc không?

Việc miền Bắc trồng được bơ không đang ngày càng được quan tâm trong những năm gần đây. Thực tế cho thấy, cây bơ hoàn toàn có thể trồng được ở miền Bắc, tuy nhiên cần cân nhắc kỹ giữa những yếu tố thuận lợi và thách thức để đạt hiệu quả cao.

Trồng cây bơ ở miền bắc có những thuận lợi gì?

Một số khu vực miền núi và trung du như Hòa Bình, Sơn La, Hà Tĩnh, Nghệ An… có khí hậu và địa hình gần giống Tây Nguyên, với mùa khô rõ rệt, đất đai màu mỡ, phù hợp cho cây bơ phát triển. Tại đây đã có nhiều mô hình trồng bơ thành công, cho năng suất tốt và chất lượng quả cao. Đặc biệt là các giống bơ như: Bo Booth, bơ 034, bơ sáp cổ, bơ Cuba

Ngoài ra, mùa xuân là thời điểm lý tưởng để trồng bơ ở miền Bắc, khi thời tiết mát mẻ, đất đủ ẩm và cây có thời gian thích nghi trước mùa hè.

Những thách thức khi trồng bơ ở miền Bắc

Dù có tiềm năng, nhưng mùa đông lạnh sâu, sương muối và rét đậm kéo dài ở miền Bắc là trở ngại lớn đối với cây bơ, nhất là với những giống không chịu lạnh tốt. Thời tiết ẩm thấp, mưa phùn kéo dài cũng dễ gây bệnh nấm, thối rễ và rụng quả non.

Ngoài ra, nếu chọn giống bơ không phù hợp khí hậu, cây có thể chết rét, ra hoa không đúng thời điểm, cây xanh tốt nhưng không thể ra hoa hoặc không đậu quả, dẫn đến thất bại trong sản xuất, trồng như không.

Các giống bơ phù hợp trồng ở miền Bắc

Miền Bắc có trồng được cây bơ không và các giống bơ nào phù hợp? Cây bơ vẫn trồng được ở một số tỉnh ngoài Bắc, nhưng để trồng bơ mang lại hiệu quả việc lựa chọn giống bơ phù hợp là yếu tố then chốt. Dưới đây là một số giống bơ được đánh giá là thích nghi tốt với điều kiện khí hậu miền Bắc:

✅ Bơ Booth: Là giống bơ nổi tiếng có khả năng chịu lạnh tốt, vỏ dày, bảo quản lâu, năng suất cao và chất lượng quả ổn định. Phù hợp với các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc.

✅ Bơ Cuba: Giống bơ có sức sống mạnh, dễ thích nghi với điều kiện khắc nghiệt như rét, mưa phùn kéo dài hoặc đất nghèo dinh dưỡng. Quả to, cơm dẻo và ít xơ.

✅ Bơ Tứ Quý: Là giống bơ trái vụ, cho quả quanh năm, phù hợp với những vùng khí hậu có sự dao động lớn. Cây dễ trồng, ít sâu bệnh, thích hợp với hộ gia đình và vườn nhỏ.

✅ Bơ 034: Nhiều nhà vườn thắc mắc cây bơ 034 có trồng được ở miền Bắc không. Loại giống này hoàn toàn có thể trồng được, loại bơ này cho trái sớm, cơm vàng, dày thịt, dẻo và thơm. Mặc dù ít chịu lạnh hơn Booth nhưng có thể trồng ở những vùng có đông không quá khắc nghiệt như Hòa Bình, Thanh Hóa, Nghệ An.

🚨 Chú ý: Nên chọn cây bơ ghép thay vì cây trồng từ hạt, vì cây ghép thích nghi tốt hơn, kháng bệnh cao và cho trái sớm (sau 2 – 3 năm). Đồng thời, cần mua giống tại các cơ sở uy tín để đảm bảo đúng chủng loại và chất lượng cây giống.

Kinh nghiệm trồng bơ tại miền Bắc

Không giống như các tỉnh trong Nam hay khu vực Tây Nguyên, miền Bắc có khí hậu chưa phải phù hợp để trồng bơ, chính vì vậy càng đòi hỏi người làm vườn phải chủ động áp dụng các cách chăm sóc cây bơ ở miền Bắc sao cho phù hợp, đặc biệt ứng phó với thời tiết lạnh, ẩm kéo dài. Một số kinh nghiệm mà AQ muốn chia sẻ đến bà con để áp dụng thành công như sau:

✅ Thời điểm trồng lý tưởng là đầu mùa xuân (tháng 2 – 3) hoặc đầu thu (tháng 8 – 9). Đây là lúc thời tiết ổn định, giúp cây bơ non có đủ thời gian bén rễ và phát triển trước khi bước vào mùa đông lạnh.

✅ Chọn vị trí trồng khuất gió, nhưng vẫn đảm bảo ánh sáng đầy đủ từ 6 – 8 giờ/ngày. Không nên trồng ở nơi trũng thấp, dễ đọng nước vào mùa mưa hoặc có gió mùa đông bắc thổi trực tiếp.

✅ Che chắn chống rét cho cây bơ non trong 1 – 2 năm đầu là rất cần thiết. Có thể dùng lưới, bạt nilon, rơm rạ hoặc túi nhựa khoét lỗ để quây quanh gốc, vừa giữ ấm vừa tránh sương muối làm cháy lá.

✅ Bón phân cân đối, kết hợp phân hữu cơ, vô cơ giúp cây phát triển khỏe mạnh. Vào mùa mưa nồm, cần lưu ý thoát nước tốt, không để cây bị úng rễ. Có thể lên luống, đào rãnh hoặc dùng rơm phủ gốc giữ ẩm và tránh nấm bệnh.

Cây bơ có trồng được ở miền Tây không?

Ngoài thắc mắc về cây bơ có trồng được ở miền Bắc không, nhiều nhà vườn cũng có câu hỏi tương tự với khu vực miền Tây. Câu trả lời là có, tuy nhiên cần áp dụng đúng kỹ thuật và chọn giống phù hợp.

Miền Tây Nam Bộ có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nắng ấm quanh năm với nhiệt độ trung bình từ 25 – 30°C, khá lý tưởng cho cây bơ phát triển. Một số địa phương như Vĩnh Long, Bến Tre, Cần Thơ, Đồng Tháp… nhiều nơi đã bắt đầu triển khai mô hình trồng bơ và cho kết quả khả quan. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất ở miền Tây là mùa mưa kéo dài, nền đất thấp và dễ ngập úng, trong khi cây bơ lại rất nhạy cảm với úng nước, dễ thối rễ và chết cây.

Muốn trồng bơ tại miền Tây, bà con cần chú ý lên luống cao, thiết kế hệ thống thoát nước hợp lý, đặc biệt vào mùa mưa. Một số giống bơ phù hợp để trồng khu vực miền Tây như: Bơ Cuba, bơ Tứ Quý, bơ 034. Không chỉ vậy, cũng cần chú ý đến việc bón phân, đặc biệt với những loại phân hữu cơ nhằm để cải thiện hệ vi sinh trong đất, hạn chế mầm bệnh nguy hiểm.

Phía trên là toàn bộ nội dung để trả lời cho câu hỏi cây bơ có trồng được ở miền bắc không, đã được AQ Bice trình bày cụ thể những khu vực nào được trồng phổ biến và giống nào phù hợp với điều kiện khí hậu ngoài Bắc. Việc trồng bơ ngoài Bắc hoàn toàn có thể tiến hành được nếu như bà con tuân thủ đúng việc lựa chọn giống, xuống giống hợp lý và có biện pháp chăm sóc kỹ lưỡng trước điều kiện thời tiết khắc nghiệt.