Hướng dẫn cách trồng rau muống nước bằng hạt và dưới nước

Cách trồng rau muống nước đúng kỹ thuật giúp cây sinh trưởng nhanh, lá xanh mướt và cho thu hoạch liên tục quanh năm. Đây là loại rau dễ trồng, phù hợp với nhiều vùng khí hậu, đặc biệt ưa ẩm và phát triển tốt trong môi trường nước nông. Chỉ cần nắm rõ quy trình gieo trồng, chăm sóc và thu hoạch đúng cách, bà con hoàn toàn có thể tự trồng rau muống nước sạch tại nhà để sử dụng hằng ngày. Bài viết dưới đây, AQ Bio sẽ giúp bà con biết cách trồng và chăm sóc rau muống nước theo từng bước chi tiết nhằm tạo ra vườn rau muống xanh tốt, ăn giòn ngọt.

Tìm hiểu về cách trồng rau muống nước

Cách trồng rau muống nước là tập hợp các bước và kỹ thuật giúp người trồng gieo hạt, chăm sóc và thu hoạch rau muống đạt năng suất cao, chất lượng tốt. Tùy theo điều kiện trồng (trên cạn hay dưới nước), người trồng sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp như ngâm ủ hạt, làm đất tơi xốp, giữ ẩm thường xuyên và bón phân hợp lý. Mục tiêu của cách trồng rau muống nước tại nhà là giúp vườn rau phát triển nhanh, cho lá non, xanh mướt, ít sâu bệnh và cho thu hoạch nhiều đợt trong thời gian ngắn.

Đặc điểm hình thái của rau muống nước

Rau muống nước là loại rau xanh thân bò, thường phát triển được cả trong môi trường ngập nước và đất trồng, thuộc họ khoai lang (Convolvulaceae). Loại rau này rất dễ nhân giống, sinh trưởng tốt mà không cần chăm sóc quá cầu kỳ.

▶️ Về đặc điểm hình thái, rau muống nước có thân to, bò dài, rỗng ruột và có nhiều đốt. Có thể dài từ 1 – 3m, thường có hai màu phổ biến nhất là đỏ tía và xanh lá. Giữa mỗi các đốt của thân cây sẽ có chùm rễ màu trắng mọc ra, đốt càng già càng nhiều rễ và dài nên có thể cắt khúc và áp dụng cách giâm cành.

▶️ Lá có hình mũi mác hoặc hình trái tim, mọc so le nhau, có màu xanh đậm, phiến lá mỏng và mềm. Hoa rau muống có dáng hình phễu, màu trắng hoặc tím, thường mọc thành chùm nhỏ ở nách lá. Quả ở dạng nang nhỏ, bên trong chứa từ 3 – 4 hạt màu nâu đen, hạt này sẽ được thu hoạch để làm hạt giống.

Công dụng của cây rau muống nước

✅ Rau muống nước chứa nhiều vitamin A, C, sắt, canxi và chất xơ giúp tăng sức đề kháng, cải thiện thị lực và hỗ trợ tiêu hóa tốt.

✅ Theo y học dân gian, rau muống nước có tính mát, vị ngọt nhạt, giúp giải nhiệt, làm mát gan và hỗ trợ thải độc qua đường tiểu.

✅ Một số nghiên cứu cho thấy rau muống có khả năng giúp hạ đường huyết nhẹ, giảm táo bón và hỗ trợ kiểm soát huyết áp.

✅ Nhờ giàu chất chống oxy hóa, rau muống nước giúp làm chậm quá trình lão hóa và giữ da tươi sáng, mịn màng.

✅ Trong ẩm thực, rau muống nước là nguyên liệu của nhiều món ăn dân dã như luộc, xào tỏi, nấu canh chua, rau nhúng lẩu hoặc ăn sống kèm với món cuốn.

Những điều kiện để cây rau muống nước phát triển tốt

▶️ Rau muống nước ưa khí hậu ấm áp, nhiệt đới ẩm, sinh trưởng tốt quanh năm, đặc biệt trong mùa mưa hoặc thời tiết nóng ẩm.

▶️ Rau muống nước thích hợp trong khoảng 25 – 35°C; nếu nhiệt độ thấp dưới 20°C, cây phát triển chậm, thân lá nhỏ. Cây cần độ ẩm cao hoặc môi trường ngập nước nông để thân rễ phát triển và lan nhanh.

▶️ Rau muống nước ưa sáng, nhưng cũng có thể chịu bóng nhẹ; thiếu sáng lâu ngày cây vươn dài, lá nhạt màu, chúng phù hợp với đất thịt pha sét hoặc đất phù sa tơi xốp, giàu dinh dưỡng, giữ nước tốt.

Thời vụ để trồng rau muống nước

Cách trồng rau muống trong nước hay ngoài đất trồng đều nên lựa chọn thời điểm trồng là vào mùa mưa, nhưng cần tránh giai đoạn mưa lớn kéo dài để hạn chế cây bị ngập úng và hư thối cây con. Tốt nhất nên trồng vào cuối hoặc đầu mùa mưa, bởi vì lượng mưa lúc này sẽ điều chỉnh vừa phải và giúp đất trồng thoát nước nước dễ dàng hơn. Nếu trồng ở miền Bắc, bà con nên bắt đầu gieo trồng từ tháng 5 đến tháng 8, với miền Nam có thể trồng quanh năm, tốt nhất là từ tháng 4 – tháng 10.

Chuẩn bị trước khi tiến hành cách trồng rau muống nước

Để thực hiện cách trồng rau muống nước đạt hiệu quả cao, khâu chuẩn bị ban đầu là bước không thể xem nhẹ. Bà con cần chọn giống khỏe, chuẩn bị đất hoặc giá thể phù hợp, đảm bảo nguồn nước sạch và dụng cụ trồng đầy đủ. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ đầu sẽ giúp rau muống bén rễ nhanh, phát triển đồng đều và hạn chế sâu bệnh trong suốt quá trình trồng.

Chuẩn bị giống rau muống nước

➡️ Về giống rau muống nước bà con có thể mua hạt giống tại các cơ sở bán giống uy tín, gieo riêng vào khay trước đến khi hình thành cây con có từ 4 – 5 lá thì đánh cây sang khu vực trồng khác, chú ý khi cấy ngoài ruộng hay trồng ngoài vườn đều giữ khoảng cách giữa các hàng và các cây từ 10 – 15cm.

➡️ Hoặc đơn giản hơn và cách này cũng được đa số nhà vườn áp dụng để nhân giống đó là sử dụng cành giâm. Bà con chuẩn bị những đoạn cành dài từ 50 – 60cm, sau đó cắt nhỏ thành các khúc dài tư 15 – 20cm là tốt nhất. Chọn cành rau muống nước, bà con cần chú ý không chọn cành quá non cũng không già quá nhằm đảm bảo tỷ lệ ra rễ và sống tốt cả dưới nước và trên cạn.

Xử lý đất trồng rau muống

➡️ Về đất trồng rau muống nước không quá kén chọn, rau muống có thể trồng được ở hầu hết các loại đất miễn sau duy trì độ ẩm tốt để cây phát triển. Tuy vậy, để đảm bảo tỷ lệ sống cũng chất lượng rau sau này bà con vẫn nên chọn những loại đất đạt các tiêu chí như sau: Tơi xốp, đủ dinh dưỡng, sạch bệnh, pH dao động từ 5,3 – 6,5. Các loại đất phù hợp để trồng rau muống nước gồm: Đất pha cát, đất cát, đất sét, đất ẩm giàu mùn.

Trước khi tiến hành cách trồng rau muống nước trong chậu, bà con cần cày xới lại đất trồng, phun hoặc tưới đều dung dịch gồm Bio Soil + Padave Cha lên đất trồng nhằm loại bỏ hoàn toàn nấm bệnh, tuyến trùng trong đất, giúp đất trở nên tơi xốp, giàu mùn hơn.

➡️ Nếu chọn cách trồng rau muống dưới nước, bà con chỉ cần lựa chọn nguồn nước sạch, chọn những ao, sông không bị đen nước hay bị ô nhiễm do chất thải từ sinh hoạt hoặc từ các nhà máy. Trồng ở ruộng nước, bà con cần chú ý chọn đất thoát nước, không bị tù đọng, có rãnh để thay nước thường xuyên.

Dựng khung hoặc tạo giàn che bảo vệ cây

➡️ Cây rau muống nước rất dễ bị dập nát, gãy đổ nếu gặp mưa lớn hay gió bão, gây ảnh hưởng đến công sức chăm sóc và gieo trồng của nhiều nhà vườn trồng rau để kinh doanh. Để khắc phục tình trạng này, bà con cần dụng khung lưới hoặc giàn che mưa bằng nilon, các loại lưới đen hay màng phủ nông nghiệp.

➡️ Với những vườn trồng trực tiếp ngoài ruộng cần phủ luống bằng màng nông nghiệp sẽ giúp hạn chế bị trôi phân, giữ ẩm gốc, ngăn ngừa cỏ dại sinh sôi.

➡️ Đầu tư hơn, bà con nên xây dựng luôn nhà màng, nhà lưới hoặc bạt di động để che phủ rau muống khi có bão hay mưa lớn bất ngờ.

Hướng dẫn cách trồng rau muống nước chi tiết từng bước

Tiến hành cách trồng rau muống nước bằng hạt hay trồng xuống mặt đều là những phương pháp trồng rau đơn giản nhưng vẫn cần tuân thủ đúng kỹ thuật để cây phát triển đều và cho năng suất cao. Chi tiết hướng dẫn từng cách trồng sẽ được trình bày dưới các phần sau.

Hướng dẫn cách trồng rau muống nước bằng hạt

✅ Trước khi đem hạt đi gieo cần ngâm hạt vào nước ấm khoảng 2 – 4 tiếng giúp hạt nảy mầm đều và nhanh hơn. Chuẩn bị thùng xốp hoặc chậu, sau đó đổ đất và tiến hành gieo hạt.

✅ Tưới nước giữ ẩm sau gieo, đến khi cây con phát triển và có từ 4 – 5 lá, bà con tiến hành đánh cây con sang vườn trồng mới hoặc ngoài ruộng để cây có không gian phát triển. Bà con cần chú ý mật độ trồng giữa các cây và các hàng, mỗi cây cách nhau từ 10 – 15cm, mỗi hàng cách nhau từ 20 – 25cm.

Hướng dẫn cách trồng rau muống trên mặt nước

✅ Cách trồng rau muống bằng nước thường sẽ chọn cành giâm để ươm trồng. Sau khi cắt cành giâm xong, bà con dùng sợi lạc hoặc sợi lát để bó chặt các cành giâm lại với nhau và mang đi ủ. Ủ bó rau vào đống rơm, trồng rơm và cành bó không cao quá 1,5m.

✅ Khi đã hoàn thành việc ủ xong, dùng mảnh chiếu cũ hoặc bạt để che phủ lên đống rau ủ. Thời gian ủ từ 2 – 3 ngày, mở ra quan sát thấy cành giâm chuyển sang vàng là có thể đem đu trồng dưới nước.

✅ Thả trực tiếp cành giâm xuống mặt sông, ao, hồ, mương gần nhà. Bà con có thể dùng tre buộc lại với nhau để tạo thành khung có hình chữ nhật, hình vuông, sau đó mới thả xuống tạo thành bè rau. bà con nhớ dùng dây hoặc đóng cọc để khung tre không bị đánh trôi.

✅ Khi thả cành giâm xuống, không nên thả quá dày vì sẽ ảnh hưởng đến các mâm không thể phát triển. Sau 5 – 7 ngày, cá cành giâm sẽ ra mầm và rễ mới, trồng khoảng 1 tháng đã có thể thu hoạch được rau.

Kỹ thuật chăm sóc sau khi trồng rau muống nước

Các bước thực hiện cách trồng rau muống nước đã xong, giai đoạn tiếp theo đó là chăm sóc để giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh và cho năng suất cao. Chăm sóc tốt sau trồng không chỉ giúp rau xanh mướt, lá non mềm mà còn đảm bảo thu hoạch đều, rau sạch và an toàn cho bữa ăn hằng ngày.

Bón phân cho vườn rau muống nước

Lượng phân bón cho rau muống nước cần điều chỉnh tùy theo diện tích trồng, tuy nhiên trung bình có thể áp dụng như sau: 

✅ Trước khi trồng, tiến hành bón lót với khoảng 1,5 – 2 tấn phân chuồng hoai mục, kết hợp 10 – 15 kg phân lân và 3 – 4kg kali để tăng độ phì cho đất và giúp cây phát triển rễ khỏe.

✅ Sau mỗi vụ thu hoạch, nên bón thúc từ 15 – 20kg urê để kích thích rau ra lá non nhanh hơn. Tuy nhiên, cần tránh sử dụng quá nhiều urê và phải ngừng bón ít nhất một tuần trước khi thu hoạch để đảm bảo rau an toàn, không tồn dư chất độc hại cho sức khỏe.

Phòng trừ sâu bệnh cho rau muống nước

Cây rau muống nước ít khi bị sâu bệnh tấn công, nhưng thường bị theo dịch, 1 cây bị thì sẽ khiến toàn vườn bị ảnh hưởng. Thường bị một số dịch hại tấn công như: Bệnh gỉ trắng, đốm lá, tuyến trùng, ốc bươu vàng, sâu khoang, rầy,…

✅ Để phòng ngừa bà con cần thường xuyên kiểm tra vườn, vạch từng luống để kiểm tra. Vệ sinh vườn sạch sẽ, dọn cỏ mọc xung quanh, nếu phát hiện ổ ốc cần bắt và tiêu diệt các ổ trứng, sâu khoang bám trên cây.

✅ Vào mùa mưa, cần che phủ bạt nilon để tránh tạo điều kiện nấm bệnh sinh sôi, tuyến trùng hoạt động, bón phân để cung cấp dinh dưỡng giúp có đủ sức để chống lại sâu bệnh.

✅ Nên sử dụng các chế phẩm sinh học để phun phòng trừ cho vườn, vừa giúp trừ sâu bệnh hiệu quả mà còn bảo vệ sự an toàn cho môi trường, sức khỏe con người. Các dòng chế phẩm sinh học bà con có thể tham khảo như: Phy Fusaco giúp diệt trừ các loại nấm, Padave Cha tiêu diệt tận gốc tuyến trùng trong đất và Mebe Pa giúp loại trừ các sâu, côn trùng xâm nhập.

Như vậy, với những hướng dẫn cụ thể về cách trồng rau muống nước đã được Sinh học AQ trình bày chi tiết trong bài viết trên từ khâu chuẩn bị, gieo trồng đến chăm sóc và thu hoạch, bà con hoàn toàn có thể tự trồng rau sạch ngay tại nhà bằng nhiều phương pháp khác nhau. Việc áp dụng đúng kỹ thuật không chỉ giúp rau phát triển nhanh, năng suất cao mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe.