Cách trồng cây xà cừ và chăm sóc cho cây xanh tốt, đứng cây

Cách trồng cây xà cừ được thực hiện ra sao để cây khỏe mạnh, cho gỗ chất lượng, đây chính là câu hỏi được nhiều bà con quan tâm và tìm hiểu đến. Bài viết hôm nay, bà con cùng AQ đi tìm hiểu về kỹ thuật trồng cây xà cừ lấy gỗ đơn giản, dễ dàng thực hiện nhé!

Tìm hiểu về cách trồng cây xà cừ

Cây xà cừ có tên khoa học là Swietenia microphylla thuộc họ Xoan (Meliaceae). Là một trong những loại cây thân gỗ lớn và có tình quan trọng trong ngành lâm nghiệp tại Việt Nam.

Xà cừ là loại cây bản địa ở khu vực châu Á, đặc biệt phổ biến ở khu vực Đông Nam Á, một số quốc gia như: Ấn Độ, Nepal, Trung Quốc,….

Đặc điểm về hình dáng của cây xà cừ

• Cây xà cừ có dáng thẳng đứng, đường kính khoảng 1 – 2m, chiều cao khoảng 20 – 50m.
• Thân cây có lớp vỏ màu xám đen, sần sùi.
• Cây xà cừ có nhiều cành, nhánh, tán lá rộng nên được để che bóng mát.
• Rễ cây xà cừ có dạng rễ cọc, chắc khỏe và đâm sâu xuống đất. Đây là loại cây lấy gỗ mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Đặc tính của cây gỗ xà cừ

Gỗ xà cừ thuộc nhóm 1 là nhóm gỗ quý hiếm, vẫn gỗ đẹp, mang đến giá trị kinh tế cao. Loại gỗ này thường được dùng để đóng tàu thuyền, làm đồ gia dụng, đồ ngoại thất,… nhờ cây xà cừ có thân gỗ to, rắn chắc, thớ gỗ mịn.

Gỗ xà cừ có 2 màu đặc trưng đó là: màu đỏ nhạt ở viền và màu đỏ thẫm ở bên trong lõi các thớ gỗ, màu gỗ sáng nhẹ, đường vân khá mịn và liền nhau.

Trồng cây xà cừ bao lâu thu hoạch lấy gỗ và quả

Thời gian để thu hoạch cây xà cừ phụ thuộc vào còn phù thuộc vào yếu tố trồng, điều kiện và phương pháp chăm sóc. Từ đó mà thời gian có thể thu hoạch cây xà cừ cũng bị ảnh hưởng. Sau đây là thời gian thu hoạch và các yếu tố ảnh hưởng.

Trồng xà cừ bao lâu thu hoạch lấy gỗ và cách xử lý gỗ

Thông thường cây xà cừ cần khoảng từ 15 – 30 năm kể từ khi trồng đến khi có thể khai thác để lấy gỗ. Trong những năm đầu tiên, thì việc chăm sóc cây kỹ lưỡng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển bộ rễ và thân cây.

Khi đến giai đoạn khai thác gỗ, cây xà cừ có kích thước, độ cứng phù hợp thì có thể thu hoạch và làm nguyên liệu trong ngành gỗ.

Sau khi thu hoạch thì bà con cần biết cách xử lý đúng cách để có thể có thể bảo quản gỗ được lâu hơn cũng như để chế tác gỗ thành các sản phẩm đẹp mắt nhé:

➡️ Thực hiện xử lý gỗ tươi bằng cách phơi nắng: Đây là biện pháp thủ công mà nhiều bà con áp dụng khi công nghệ chưa phát triển. Biện pháp này phải phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết. Bà con cần phơi gỗ xà cừ ở dưới ánh nắng mặt trời, qua thời gian gỗ sẽ tự động khô lại, thời gian khô sẽ phụ thuộc vào độ dày của gỗ.

➡️ Thực hiện xử lý gỗ xà cừ bằng cách sấy gỗ: Biện pháp này dựa vào nhiệt độ cao là chủ yếu, không sử dụng trực tiếp ánh sáng mặt trời mà sử dụng sấy bằng lò than, khí đốt hoặc củi. Phương pháp này giúp tiết kiệm thời gian, nhưng chi phí lại khá đắt đỏ.

➡️ Khi thực hiện xong cách xử lý gỗ xà cừ thì thành phẩm cho ra sẽ đảm bảo được độ bền, độ đẹp và chất lượng của gỗ xà cừ.

Trồng xà cừ bao lâu thu hoạch lấy quả

Trồng từ hạt giống: Cây xà cừ được trồng từ hạt giống đến khi cho ra quả thu hoạch được, mất khoảng 6 – 8 năm để cây ra trái lần đầu.

Trồng cây ghép giống: Đối với cây xà cừ ghép giống chỉ mất từ 3 – 4 năm để cây cho ra trái lần đầu.

Những yếu tố ảnh hưởng đến thời gian thu hoạch xà cừ

Việc cây xà cừ trồng khoảng bao lâu thu hoạch còn phụ thuộc vào yếu tố môi trường tự nhiên, điều kiện khí hậu và kỹ thuật canh tác.

Khí hậu: Khu vực có nhiệt độ từ 25 – 35 độc C và độ ẩm cao là nơi thích hợp để trồng cây xà cừ, như khu vực nhiệt đới.

Đất trồng: Yêu cầu về loại đất trồng xà cừ phải có độ pH từ 6 – 7, đất tơi xốp, khả năng thoát nước tốt và giàu dinh dưỡng.

Kỹ thuật chăm sóc:

• Vào thời gian cây non phát triển và thời tiết khô hạn cần đảm bảo lượng nước cung cấp đủ cho cây.
• Cung cấp đủ dưỡng chất cho cây bằng cách bón phân hữu cơ và vô cơ cho cây xà cừ.
• Thường xuyên tỉa cành để tạo sự thông thoáng cho sự phát triển của cây.
• Phòng ngừa nấm khuẩn gây bệnh ở cây và nhanh chóng xử lý khi cây có biểu hiện bị bệnh, tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của cây và chất lượng quả khi ra sau này.

Quy trình kỹ thuật ươm mầm tạo giống cây xà cừ từ hạt

Trước khi tiến hành trồng cây xà cừ lấy gỗ thì bà con cần tiến hành trồng cây con trước. Hiện nay, phương pháp gieo hạt vào luống tạo cây con được nhiều bà con áp dụng nhất. Phương pháp này chính là khi gieo hạt vào luống tạo cây con, khi cây có khoảng 2 – 3 lá rồi tiến hành bứng cấy vào bầu đất. Phương pháp tạo cây con được thực hiện như sau:

Chuẩn bị luống trồng cây con

Bà con cần chọn những nơi bằng phẳng, có khả năng thoát nước tốt, đất có thành phần cơ giới nhẹ. Thực hiện cày bừa kĩ, cần loại bỏ hết cỏ rác, các loại đất đá. Thực hiện lên luống rộng từ 1 – 1,2m;  cao 10-15 cm; dài 5-10m.

Xử lý hạt giống xà cừ nảy mầm

Bà con cần ngâm hạt giống trong nước vôi trong khoảng 3 – 4 giờ. Vớt ra ngâm vào nước ở nhiệt độ 40 – 45 độ C trong vòng 30 phút. Sau đó, vớt ra để ráo, ủ hạt trong túi vải, rửa chua hàng ngày cho đến khi nứt nanh.

Thực hiện gieo hạt giống xà cừ

Bước 1: Tiến hành xẻ rạch ngang luống, rạch cách nhau khoảng 15cm, sâu 3cm.

Bước 2: Cần cắm hạt nằm nghiêng trên rạch, hạt cách hạt 3 – 4cm, lấy đất dày khoảng 1 – 2cm.

Bước 3: 1kg hạt được gieo cho 100m2 luống, có thể có khoảng 6.000 – 8.000 cây con

Tiến hành cấy cây xà cừ con

• Cần tạo cây con rễ trần để trồng phân tán: Cày bừa kỹ, lên luống giống như làm đất gieo, thực hiện bón lót 2kg phân chuồng đã hoai mục/1m2 mặt luống.
• Vỏ bầu bằng PE có đường kính 9 – 10cm; cao 14 – 15cm, cần đục lỗ ở đấy và xung quanh bầu cây. Đất trong ruột bầu được trộn bằng đất với 10% phân chuộng và 2% supe lân được tính theo khối lượng bầu.
• Thực hiện tưới nước ẩm cho cả luống đất gieo, cấy cây con trên luống với khoảng cách phù hợp đó là: 30 x 30cm hoặc 40 x 40cm, cự ly cây trên bầu theo đường kính bầu 10 x 10cm.

Chăm sóc cây xà cừ con

• Bà con cần tưới nước đủ ẩm cho cây, khi ở nơi nắng nóng thì cần làm giàn che để che 50 – 60% ánh sáng (thực hiện dỡ bỏ ràng hoặc dàn che khi cây đã ổn định).
• Làm cỏ phá váng định kỳ từ 3 – 4 tuần/lần.
• Sau khi cấy cây con khoảng 1 tháng thì bà con cần tưới thúc bằng phân chuồng đã hoai mục, lượng tưới 2 lít/m2
• Thực hiện ngừng tưới nước và chăm sóc trước khi trồng cây chính thức trước 1 tháng.

Hướng dẫn cách trồng cây xà cừ chi tiết qua từng bước

Sau khi đã tiến hành xong bước tạo cây con thì bà con cần thực hiện mang cây con xà cừ đi trồng nhé:

Tiêu chuẩn cây con để mang đi trồng

• Cây con có khoảng 4 – 5 tháng tuổi và cây 8 – 10 tháng tuổi, chiều cao khoảng 0,8 – 1m và 1,5 – 2,0 m, cây sinh trưởng tốt, không bị cong quẹo, sâu bệnh hay bị cụt ngọn.
• Thời vụ trồng phù hợp là từ tháng 9 đến tháng 12 dương lịch.

Chọn nơi trồng cây xà cừ

• Lựa chọn những khu vực có nhiệt độ bình quân năm từ 20 – 30 độ C, lượng mưa 500mm – 1.800mm.
• Đất trồng là đất phù sa đồng bằng, ven sông, đất chân đồi, đất đỏ bazan,… đất cần có tầng dày trên 50cm, thành phần cơ giới đạt trung bình.
• Đất cần ít chua đến gần trung bình, có độ thoát nước tốt và độ dốc dưới 150.

Khoảng cách trồng cây xà cừ

Nếu bà con lựa chọn trồng phân tán thì cự ly cây cách cây khoảng 5m x 5 m.

Nếu trồng tập trung thì được bố trí trồng hai loại mật độ như sau: 

• Mật độ 500 cây/ha thì cự ly cây cách cây 4 mét, hàng cách hàng 5 mét.
• Mật độ 425 cây/ha thì cự ly cây cách cây 4 mét, hàng cách hàng 6 mét.

Hàng cây được bố trị chạy song song theo đường đồng mức, cây xà cừ trồng trên hàng được bố trí đều nhau, cây trồng trên lô thì được bố trí theo hình nanh sấu.

Xử lý đất trước khi trồng cây xà cừ

• Tiến hành đào hố với kích thước 40 x 40 x 40cm, bón lót cho mỗi hố 2kg phân chuồng đã hoai mục hoặc 0,2 kg phân NPK.
• Những nơi có cỏ dại, thực bì dày, rậm rạp thì cần dọn sạch sẽ trước khi làm đất. Những nơi đất bằng thì có thể cày xới đất toàn diện để trồng xen canh cây hoa màu trong khoảng 2 – 3 năm đầu.

Tiến hành trồng cây xà cừ

✅ Thực hiện cuốc một lỗ ở giữa hố lớn hơn bầu cây con. Cần bóc bỏ vỏ bầu cây đi, đặt cây ở giữa hố, mặt bầu thấp hơn miệng hố từ 5 – 10cm.

✅ Đối với bề mặt đất dốc thì cần giữ ẩm để lấp đất kín mặt bầu ém chặt từ ngoài vào trong, tránh làm vỡ bầu trong quá trình thực hiện.

✅ Khi đã trồng xong thì cần dùng cọc tre có chiều dài khoảng 40-50cm, đường kính 4-6mm cắm sâu vào đất, cách gốc 5 – 7cm để cột chặt vào thân cây vào cọc để ổn định cây trồng không bị nghiêng ngã.

✅ Sau khi trồng khoảng 15 – 20 ngày thì nên dọn sạch bì thực, rác thải xung quanh và tiến hành trồng dặm lại những cây đã chết, chỉnh sửa lại những gốc cây đã bị nghiêng ngã.

Kỹ thuật chăm sóc cây xà cừ sau khi trồng khỏe mạnh, không bị sâu bệnh

✅ Trước khi thực hiện trồng thì bà con lựa chọn những giống xà cừ khỏe mạnh để có năng suất thu hoạch tốt nhất nhé.

✅ Vào mỗi năm thì cần chăm sóc kỹ vào 2 lần vào tháng 2 – 3 và tháng 8 – 9.

✅ Thực hiện dọn sạch bì thực, cỏ dại xung quanh và tém đất vào gốc cây.

✅ Cần rong tỉa cành nhánh từ mặt đất đến độ cao từ 1/3-1/2 thân cây, để tạo điều kiện cho cây xà cừ sinh trưởng tốt về chiều cao.

✅ Bón thúc bằng phân bón NPK với liều lượng 100g – 200g/gốc/ năm. Thực hiện bón liền 2 năm đầu sau khi trồng vào tháng 2 và tháng 7 (khi trồng thì cần kiểm tra xem thử đất có đủ ẩm chưa).

✅ Khi cây dưới 5 – 6 tuổi thì bà con cần thường xuyên tỉa bỏ bớt các chồi, cành trên thân ở tầm cao khoảng dưới 5 – 6m, để hỗ trợ cho cây mọc thẳng, đoạn thân dưới cành cao.

✅ Khi vào giai đoạn 10 – 15 tuổi thì cần tỉa bớt 1 phần cành nhánh ở dưới và giữa tán để chống gió lay mạnh, sẽ làm đổ gốc.

✅ Đối với cây xà cừ 3 năm đầu thì bà con cần chú ý phòng trừ sâu đục thân trên cây. Khi cây còn nhỏ thì thực hiện phun thuốc phòng trừ sâu bệnh thường xuyên.

✅ Khi cây đã lớn thì vào tháng 2, 8 thì cần phun hoặc tưới thuốc quanh gốc cây để tiêu diệt ấu trùng trên cây, sản phẩm mà bà con có thế sử dụng đó là: Ola insect in99.

Trồng xà cừ bao lâu thu hoạch cách xử lý gỗ hiệu quả

Thông thường cây xà cừ cần khoảng từ 15 – 30 năm kể từ khi trồng đến khi có thể khai thác để lấy gỗ. Trong những năm đầu tiên, thì việc chăm sóc cây kỹ lưỡng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển bộ rễ và thân cây.

Khi đến giai đoạn khai thác gỗ, cây xà cừ có kích thước, độ cứng phù hợp thì có thể thu hoạch và làm nguyên liệu trong ngành gỗ.

Sau khi thu hoạch thì bà con cần biết cách xử lý đúng cách để có thể có thể bảo quản gỗ được lâu hơn cũng như để chế tác gỗ thành các sản phẩm đẹp mắt nhé:

➡️ Thực hiện xử lý gỗ tươi bằng cách phơi nắng: Đây là biện pháp thủ công mà nhiều bà con áp dụng khi công nghệ chưa phát triển. Biện pháp này phải phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết. Bà con cần phơi gỗ xà cừ ở dưới ánh nắng mặt trời, qua thời gian gỗ sẽ tự động khô lại, thời gian khô sẽ phụ thuộc vào độ dày của gỗ.

➡️ Thực hiện xử lý gỗ xà cừ bằng cách sấy gỗ: Biện pháp này dựa vào nhiệt độ cao là chủ yếu, không sử dụng trực tiếp ánh sáng mặt trời mà sử dụng sấy bằng lò than, khí đốt hoặc củi. Phương pháp này giúp tiết kiệm thời gian, nhưng chi phí lại khá đắt đỏ.

➡️ Khi thực hiện xong cách xử lý gỗ xà cừ thì thành phẩm cho ra sẽ đảm bảo được độ bền, độ đẹp và chất lượng của gỗ xà cừ.

Trên đây là những chia sẻ của AQ về cách trồng cây xà cừ, cũng như kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh tấn công. Hy vọng rằng thông qua bài viết trên, bà con sẽ có thêm nhiều thông tin hữu ích về cách trồng và chăm cây xà cừ. Từ đó, áp dụng và sở hữu cho mình một vườn cây gỗ xà cừ to, khỏe, mang đến hiệu quả kinh tế cao nhé.