Hướng dẫn cách trồng cải ngồng xanh mướt, ăn hoài không hết

Cách trồng cải ngồng đúng kỹ thuật sẽ giúp vườn rau của bà con phát triển nhanh, hạn chế sâu bệnh và cho ra năng suất cao. Ở mỗi bước thực hiện đều sẽ ảnh hưởng đến chất lượng rau sau khi thu hoạch, từ khâu chọn giống, làm đất, xử lý hạt giống đến gieo trồng và chăm sóc. Trong bài viết dưới đây, Công ty sinh học AQ sẽ hướng dẫn bà con chi tiết từng bước thực hiện cách trồng cải ngồng bằng hạt đơn giản, đạt hiệu quả ngay tại nhà, cho thu hoạch nhanh chóng.

Tìm hiểu tổng quan về cách trồng cải ngồng

Cách trồng cải ngồng không quá phức tạp, nhưng để vườn rau phát triển tốt, ít sâu bệnh và đảm bảo sản lượng như mong muốn bà con vẫn phải áp dụng đúng kỹ thuật. Các bước tiến hành bao gồm: Chuẩn bị và xử lý hạt giống, cải tạo lại đất, mật độ trồng, các bước tiến hành trồng và kỹ thuật chăm sóc hiệu quả.

Trước khi đi vào các bước chuẩn bị và thực hiện kỹ thuật trồng rau cải ngồng. Hãy cùng AQ tìm hiểu về một số đặc điểm, công dụng và yếu tố sinh trưởng về loại rau này dưới các phần sau đây.

Đặc điểm hình dáng của cây cải ngồng

Cải ngồng thuộc họ nhà cải (Brassicaceae) có vị hơi cay nhẹ khi còn tươi, khi đã nấu chín sẽ có bị ngọt thanh. Loại rau cải này có thể trồng ở khắp nơi trên cả nước, có tính mát, đa dạng về thành phần dinh dưỡng.

▶️ Thân cây của cải ngồng mọc thẳng, có màu xanh non hoặc xanh đậm. Thân thường tròn, hơi mập, giòn và dễ gãy. Khi trưởng thành, cây có thể cao từ 30 – 50 cm, tùy theo điều kiện trồng và chăm sóc.

▶️ Lá cây có hình thuôn dài hoặc hơi tròn, kích thước trung bình. Lá có màu xanh tươi, bề mặt trơn nhẵn hoặc hơi nhám. Mép lá nguyên hoặc hơi lượn sóng nhẹ, với các đường gân lá rõ ràng chạy từ gốc đến đầu lá.

▶️ Ngồng cải là phần thân non mọc lên từ nách lá hoặc phần đỉnh cây. Ngồng thường có hình dáng dài, nhỏ, mềm và giòn. Đây là phần được thu hoạch để ăn khi còn non, nếu để lâu, ngồng sẽ già, cứng và không còn ngon.

▶️ Rễ cây thuộc loại rễ chùm, mọc lan rộng dưới đất. Hệ rễ này giúp cây hấp thụ nước và dinh dưỡng tốt, góp phần giúp cây phát triển khỏe mạnh.

▶️ Hoa cải ngồng có màu vàng tươi, mọc thành chùm trên ngọn cây. Những bông hoa nhỏ này thường thu hút nhiều côn trùng giúp thụ phấn. Khi cây ra hoa nhiều, ngồng sẽ già đi, làm giảm chất lượng và độ ngon của rau.

Lợi ích của cây cải ngồng đối với sức khỏe

✅ Rau cải ngồng chứa nhiều vitamin A, C, K, các khoáng chất như chất xơ, sắt và canxi. Giúp tăng cường sức khỏe, hỗ trợ hệ miễn dịch và cải thiện chức năng xương khớp.

✅ Nhờ hàm lượng chất xơ cao, cải ngồng giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và cải thiện sức khỏe đường ruột. Việc bổ sung loại rau này vào thực đơn hàng ngày giúp hệ tiêu hóa hoạt động ổn định hơn.

✅ Cải ngồng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp cơ thể loại bỏ độc tố. Đặc biệt, những người thường xuyên ăn thực phẩm dầu mỡ có thể sử dụng cải ngồng để cân bằng dinh dưỡng và giảm tải cho gan.

✅ Hàm lượng calo trong cải ngồng rất thấp nhưng lại giàu chất xơ và nước, giúp tạo cảm giác no lâu. Đây là thực phẩm lý tưởng cho những ai đang ăn kiêng hoặc muốn duy trì vóc dáng.

✅ Cải ngồng chứa các chất chống oxy hóa giúp giảm cholesterol xấu, cải thiện tuần hoàn máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Thêm cải ngồng vào bữa ăn hàng ngày giúp tăng cường sức khỏe tim mạch một cách tự nhiên.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cây cải ngồng

• Đất trồng: Cây nên trồng ở nơi có đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Có thể sử dụng những loại đất như: Đất thịt nhẹ, đất pha cát hoặc đất hữu cơ. Trước khi trồng, bà con nên bón lót phân hữu cơ để cây phát triển nhanh và khỏe.
• Khí hậu: Cải ngồng thích hợp với khí hậu mát mẻ, sinh trưởng tốt vào mùa thu – đông. Tuy nhiên, cây vẫn có thể trồng quanh năm nếu được trồng và chăm sóc đúng cách.
• Độ ẩm: Cây cải ngồng cần độ ẩm từ trung bình đến cao, khoảng 70 – 80%, đất trồng cần có độ giữ ẩm tốt và không bị úng nước để tránh tình trạng thối rễ.
•  Ánh sáng: Là cây ưa sáng, nên bà con cần lựa chọn vườn trồng có ánh nắng mặt trời trực tiếp để cây phát triển khỏe mạnh. Nếu trồng nơi thiếu sáng, cây có thể cao vống và chậm ra ngồng.
• Nhiệt độ: Nhiệt độ lý tưởng để cây phát triển là từ 18 – 25°C. Nếu trời quá nóng trên 30°C, cây dễ bị còi cọc, ra hoa sớm và giảm năng suất.

Cách lựa chọn giống cây cải ngồng trước khi trồng 

Muốn cây cải ngồng phát triển tốt và cho năng suất cao, khâu chọn giống có vai trò quan trọng. Nếu lựa chọn giống tốt sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, ít sâu bệnh và đáp ứng tốt với điều kiện trồng trọt. Trước khi bắt tay vào cách trồng cải ngồng, bà con cần tìm hiểu và lựa chọn loại giống phù hợp nhằm đảm bảo hiệu quả canh tác như sau.

Các loại giống cải ngồng

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại rau cải ngồng mà bà con có thể lựa chọn đa dạng. Nhưng để đảm bảo năng suất, chất lượng bà con nên chọn trồng những loại phù hợp với khí hậu, đất trồng của khu vực đó. Dưới đây là một số loại giống cải ngồng chất lượng vừa đảm bảo chất lượng, năng suất cao còn dễ thích nghi với khí hậu ba miền tại Việt Nam: 

▶️ Cải ngồng xanh: Được trồng phổ biến nhất vì khả năng sinh trưởng mạnh và dễ chăm sóc. Thân cây mập mạp, xanh tốt, ngòng to và giòn. Ăn có vị ngọt nhẹ, mùi thơm đặc trưng, được chế biến thành nhiều món ngon. Phát triển tốt ở nơi có khí hậu mát mẻ, phát triển tốt vào mùa thu – đông.

▶️ Cải ngồng vàng: Thân và lá có màu xanh nhạt, ra hoa sớm hơn các loại rau khác. Cây có sức đề kháng tốt, phát triển nhanh, ít sâu bệnh và có vị ngọt tự nhiên, mềm hơn cải ngồng xanh. Thích hợp trồng vào mùa lạnh nhằm gia tăng năng suất.

▶️ Cải ngồng tím: Đây loại cải có thân và gân lá màu tím do chứa nhiều anthocyanin – là một chất chống oxy hóa rất tốt cho sức khỏe. Hương vị đậm đà, ăn giòn, trên thị trường loại này ít phổ biến hơn các loại khác khác thị trường.

▶️ Cải ngồng Nhật Bản: Được sử dụng để làm các món như salad, lẩu, các món xào,…Kích thước nhỏ, lá mỏng, thân mềm và có vị ngọt thanh. Rau cải ngồng phát triển tốt trong điều kiện khí hậu ôn đới.

▶️ Cải ngồng Đài Loan: Là loại cải ngồng cao cấp với thân dài, vị ngọt đậm, ăn giòn rất thích hợp để trồng thương mại. Cây có khả năng chịu được sâu bệnh tốt và thời tiết, mang lại năng suất cao.

Tiêu chí chọn giống cải ngồng

Các tiêu chí khi chọn giống cải ngồng bà con cần phải đảm bảo:

✅ Chọn các loại giống có khả năng sinh trưởng mạnh, ít sâu bệnh và cho năng suất cao. Những giống này giúp tối ưu thời gian trồng và thu hoạch, mang lại hiệu quả kinh tế tốt.

✅ Giống cải ngồng cần phù hợp với từng khu vực. Vì từng vừng sẽ có điều kiện thời tiết khác nhau nên cần chọn giống thích nghi tốt với khu vực đó nhằm nâng cao năng suất, đảm bảo chất lượng rau.

✅ Với loại rau này phần quan trọng nhất đó là ngồng. Ngồng cần to, giòn, ít xơ, ngọt và không có vị đắng.

✅ Khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, chọn giống có sức đề kháng cao.

✅ Thời gian sinh trưởng ngắn chỉ khoảng 30 – 45 ngày, nhằm tăng số vụ trong năm, nâng cao tính thương mại.

✅ Có nguồn gốc rõ ràng, đơn vị cung cấp giống  uy tín nhằm đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao, cây phát triển đồng đều và hạn chế những rủi ro cao trong quá trình trồng.

Chuẩn bị trước khi tiến hành cách trồng cải ngồng

Trước khi bắt đầu tiến hành cách trồng cải ngồng, ngoài lựa chọn giống bà con cần nắm vững được thời gian gieo trồng là khi nào, xử lý lại đất trồng và chuẩn bị những dụng cụ cần thiết. Chi tiết hướng dẫn sẽ có trong các phần sau:

Cải ngồng trồng tháng mấy?

➡️ Cải ngồng nên trồng vào những mùa mát mẻ, đặc biệt giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 2 năm sau. Đây là khoảng thời gian phù hợp nhất (18 – 25°C), cây sẽ sinh trưởng, phát triển tốt, ít sâu bệnh và giúp cho ngồng giòn, ngọt hơn.

➡️ Để trồng được quanh năm, cần áp dụng các biện pháp như che nắng vào mùa hè, xây dựng nhà kính để kiểm soát nhiệt độ, cây phát triển bình thường.

Xử lý đất trồng rau cải ngồng

➡️ Cải ngồng thuộc loại cây mọng nước, khá nhạy cảm với điều kiện đất trồng. Nếu đất không phù hợp, cây dễ bị còi cọc hoặc thậm chí chết. Loại đất lý tưởng để trồng cải ngồng là đất thịt pha cát, đất giàu mùn, đất bazan, đất phù sa hoặc đất màu tơi xốp.

➡️ Trước khi trồng, nên bổ sung phân chuồng hoai mục để cải thiện độ tơi xốp và cung cấp dinh dưỡng giúp cây phát triển khỏe mạnh.

Các dụng cụ cần thiết

Một số dụng cụ cần thiết để thực hiện kỹ thuật trồng cải ngồng bao gồm:

▶️ Cuốc, xẻng dùng để tạo luống, cày xới cho đất.

▶️ Xây dựng hệ thống tưới nước hoặc sử dụng bình tưới.

▶️ Lưới che dùng để hạn chế sâu, côn trùng phá hoại.

▶️ Phân bón: Các loại phân như phân chuồng đã ủ hoai mục, phân NPK hoặc các loại phân hữu cơ khác.

▶️ Khay ươm hoặc sử dụng thùng xốp vật liệu này rất phù hợp với cách trồng cải ngồng trong thùng xốp trên sân thượng hoặc không gian trồng nhỏ.

Các bước thực hiện cách trồng cải ngồng ngay tại nhà

Sau khâu chuẩn bị xong, tiếp theo bà con đã có thể tiến hành các bước thực hiện cách trồng cải ngồng. Trước khi trồng cần xử lý hạt giống và đảm mật độ, khoảng cách sao cho phù hợp.

Xử lý hạt giống trước khi thực hiện cách trồng cải ngồng tại nhà

⏩ Khi mua hạt giống về bà con cần ngâm hạt vào dung dịch trừ nấm mốc và một số loại bệnh khác.

⏩ Ngâm thuốc xong, cần đem hạt giống tiếp tục ngâm vào nước ấm khoảng 50°C trong vòng 2 giờ. 12 giờ tiếp theo tiếp tục mang hạt đi ủ trong vải ẩm nhằm giúp hạt nứt vỏ đã có thể đem đi gieo.

Chi tiết cách trồng rau cải ngồng bằng hạt

⏩ Bắt đầu gieo hạt đã ngâm ủ lên bề lớp đất trong thùng xốp hoặc khay ươm, khi đã gieo xong tiếp tục phủ một lớp đất mỏng lên hạt giống vừa gieo, sau đó tưới nhẹ nhàng nhằm tạo độ ẩm, hạt mau nảy mầm phát triển thành cây. Khi tưới tránh tưới mạnh vì sẽ khiến đất bị úng, xê dịch đất và hạt giống.

⏩ Cải ngồng có thể được gieo trồng trực tiếp trên mặt đất. Tuy nhiên, nếu muốn canh tác theo luống, bà con có thể lên luống giống như các loại rau cải khác trồng cải ngồng tại nhà. Luống trồng nên cao khoảng 20 – 25cm, rộng 45cm. Mỗi luống có thể trồng 3 hàng cải, với khoảng cách giữa các cây trong cùng một hàng khoảng 15cm để cây có đủ không gian sinh trưởng.

Chăm sóc sau khi thực hiện cách trồng cải ngồng

Các bước thực hiện cách trồng cải ngồng đã xong, để cấy phát triển tốt sau này, đảm bảo năng suất vượt trội cần tiến hành các cách chăm sóc phù hợp, kỹ thuật chăm bón phân, tưới nước, cắt tỉa và phòng trừ sâu bệnh phù hợp.

Tưới nước

✅ Cải ngồng là cây mọng nước, do đó cần duy trì độ ẩm hợp lý trong suốt quá trình sinh trưởng. Khi gieo trồng, nên tưới nước 2 lần/ngày vào buổi sáng sớm và chiều mát để giữ ẩm cho đất.

✅ Lượng nước tưới phù hợp là khoảng 0,5 – 1 lít/m²/lần, tùy vào độ ẩm của đất và điều kiện thời tiết. Tuy nhiên, cải ngồng cũng dễ bị úng thối nếu tưới quá nhiều, vì vậy cần điều chỉnh lượng nước hợp lý để tránh cây bị chết do dư thừa độ ẩm.

✅ Ngoài ra, không nên tưới nước khi trời nắng gắt, vì sự thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa đất và không khí có thể khiến cây bị sốc nhiệt, dẫn đến héo úa hoặc chết. Việc tưới đúng thời điểm và đúng lượng nước sẽ giúp cải ngồng phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao.

Bón phân

✅ Khi cải ngồng được 7 ngày kể từ lúc ra lá thật, cần tiến hành bón thúc để cung cấp dinh dưỡng giúp cây phát triển khỏe mạnh. Giai đoạn này, nên sử dụng phân NPK tỷ lệ 20-20-15 với liều lượng 2-3g/m², hòa loãng với nước rồi tưới hoặc rải đều quanh gốc, sau đó tưới nước để phân thấm vào đất.

✅ 🚨 Việc bón phân được lặp lại vào ngày thứ 10 và 20 trong quá trình sinh trưởng. Ngoài NPK, có thể kết hợp bổ sung phân chuồng hoai mục (khoảng 1-2kg/m²) hoặc phân bón sinh học như Vi Amen (25ml/40 – 80 lít nước) để cải thiện độ tơi xốp và dinh dưỡng cho đất.

🚨 Lưu ý: Vòng đời của cải ngồng kéo dài từ 30 – 50 ngày, vì vậy sau ngày thứ 20, cần ngừng bón phân hóa học để đảm bảo khi thu hoạch, cây không còn tồn dư chất hóa học, giúp rau sạch và an toàn hơn khi sử dụng.

Cắt tỉa

✅ Khi cải ngồng phát triển, bà con nên tỉa bớt những gốc lá bị vàng úa. Khi cây đã lớn tầm 10 – 15cm, bà con có thể tỉa lá để ăn.

✅ Vào giai đoạn nụ đã ra hoa và dần sinh trưởng lớn hơn, cần hạn chế việc ngắt hoa để cây không vươn quá nhanh. Để cây hạn chế bị xơ và già đi tốt nhất bà con nên thu hoạch những cây đã ra hoa bảo quản vào tủ lạnh để ăn dần.

Kiểm soát sâu bệnh và cỏ dại

📢 Cải ngồng ưa khí hậu ẩm, mát trời, hơi lạnh, mà khí hậu này rất dễ hình thành sâu bệnh gây hại vào cây, đặc biệt sự xuất hiện của loài sâu xanh, sâu ăn lá, ốc sên, rầy rệp, bọ ăn lá,…Chúng khiến lá rau bị thủng lỗ chỗ, ăn trụi chỉ còn cọng, làm ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng rau.

📢 Vậy nên cần tiến hành phòng trừ từ sớm, để chúng không xuất hiện trong vườn hoặc làm giảm mật độ tấn công trong vườn. Bà con cần thực hiện các phương pháp phòng trừ như sau:

✅ Trước khi trồng, nên luân canh cây trồng để hạn chế sâu bệnh tích trong đất, có thể bón vôi với liều lượng 8 – 10kg/100m² hoặc có thể thay thế bằng dung dịch Bio Soil giúp ức chế tiêu diệt nguồn bệnh trong đất một cách an toàn.

✅ Sử dụng lưới che và trồng với khoảng cách phù hợp nhằm giúp cây thông thoáng và hạn chế lây lan. Dọn cỏ, dọn dẹp vườn thường xuyên để giảm thiểu mật độ tấn công và xuất hiện trong vườn.

✅ Có thể dùng phương pháp tự nhiên bằng dung dịch gừng, tỏi, ớt. Xay nhuyễn mỗi nguyên liệu là 1kg, ngâm vào 3 lít rượu trong 7 – 10 ngày. Khi dùng để phun, cần lấy 100ml thuốc hòa vào 10 lít nước, phun vào vườn rau từ 2 lần/tuần.

✅ Còn nếu bệnh có dấu hiệu phát triển lên, để bảo vệ sức khỏe cũng như hạn chế tồn đọng các chất hóa học trong rau bà con nên áp dụng biện pháp sinh học như Ola insect in99 (100ml/100 lít nước).

Thu hoạch rau cải ngồng

✅ Thời gian thu hoạch rau cải ngồng là vào khoảng 30 – 50 ngày từ lúc gieo trồng. Bà con có thể tỉa lá để ăn hoặc đợi cây phát triển nhổ cả cây để ăn. Khi cây có dấu hiệu nở hoa để đảm bảo chất lượng, độ tươi ngon cần cắt toàn bộ và đem bảo quản vào tủ lạnh.’

✅ Nên chọn ngày thu hoạch khô ráo, nhằm tránh nước dính vào lá hoặc vết cắt làm cả cây bị úng thối.

Tóm lại, để thu hoạch những cây rau cải đảm bảo chất lượng, đạt năng suất cao cần tuân thủ đúng cách trồng cải ngồng và chăm sóc kỹ lưỡng. Hy vọng với những chia sẻ của Sinh học AQ ở bài viết trên, sẽ giúp quý bà con có thêm nhiều kiến thức trồng trọt và có được nguồn rau xanh, sạch mỗi ngày. Nếu gặp khó khăn trong quá trình trồng và quản lý các loại nấm, sâu hại trên vườn rau cải ngồng thì bà con hãy gọi ngay đến tổng đài trực tuyến của công ty chúng tôi để được hỗ trợ và tư vấn nhanh nhất nhé.