Các loại bệnh trên cây cao su thường gặp và Cách phòng trừ

Bệnh trên cây cao su luôn là mối lo ngại lớn đối với bà con, trong đó do sự tấn công của nấm khuẩn, côn trùng nên đã gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng đối với năng suất cây trồng. Các bệnh hại chính ở cao su như nấm hồng, phấn trắng, vàng rụng lá hay bệnh Botryodiplodia còn có thể khiến cây bị chết hàng loạt, giảm tuổi thọ vườn cây và sản lượng mủ khi thu hoạch. Do đó việc hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng, và áp dụng biện pháp phòng ngừa kịp thời sẽ giúp nhà vườn giảm thiểu các hậu quả nghiêm trọng. Với nội dung sau đây AQ Bice sẽ thông tin đến bà con về sâu bệnh hại trên cây cao su cùng hướng dẫn phòng trị hiệu quả và duy trì năng suất mủ cao su ổn định qua nhiều năm.

Tìm hiểu tổng quan về các bệnh trên cây cao su

Cây cao su là một trong những cây công nghiệp chủ lực có chu kỳ khai thác dài và giá trị kinh tế lớn từ sản phẩm mủ. Do đó khi canh tác cây cao su đòi hỏi quy trình chăm sóc kỹ lưỡng và bền vững. Tuy nhiên, trong quá trình sinh trưởng và khai thác mủ, cây cao su thường xuyên đối mặt với nhiều mối đe dọa từ các vấn đề nấm khuẩn, sâu hại đã gây ra nhiều bệnh nặng ở cây cao su.

Bệnh trên cây cao su có thể xuất hiện ở nhiều bộ phận khác nhau như lá, thân, rễ, mặt cạo. Một số bệnh đã làm giảm khả năng quang hợp, gây rụng lá hàng loạt, ảnh hưởng đến quá trình tạo mủ của cây. Các bệnh hại chính trên cây cao su như nứt vỏ chảy mủ, nấm hồng, vàng rụng lá hay bệnh Botryodiplodia,… và côn trùng như rệp, nhện trắng, sùng,… ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và khả năng sinh trưởng của cây.

Nguyên nhân và điều kiện nào dễ làm xuất hiện các loại bệnh hại trên cây cao su?

▶️ Bệnh cây cao su có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phổ biến nhất là các loại nấm gây tổn thất lớn cho vườn cây nếu không được kiểm soát kịp thời. Bên cạnh nấm thì các loại vi khuẩn, virus cũng là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh ở cây cao su, chúng thường khó điều trị, dễ lây lan và để lại hậu quả nghiêm trọng nếu không xử lý đúng cách.

▶️ Ngoài các tác nhân nấm khuẩn, yếu tố môi trường cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc thúc đẩy, tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh hại trên cây cao su phát triển. Điều kiện khí hậu như mưa kéo dài, độ ẩm cao, đất thoát nước kém hoặc thiếu hụt dinh dưỡng đều dễ làm suy yếu sức đề kháng của cây.

▶️ Các chế độ chăm sóc không hợp lý như không thường xuyên kiểm tra vườn hoặc sử dụng giống cây kém chất lượng cũng dễ khiến cho dịch bệnh trên cây cao su bùng phát mạnh mẽ.

▶️ Sâu bệnh cây cao su gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quang hợp, làm giảm mạnh năng suất mủ và khiến cây bị suy yếu nghiêm trọng nếu không có biện pháp kiểm soát ngay từ đầu.

Các bệnh trên cây cao su thường gặp và triệu chứng nhận biết

Nấm hại là một là một trong những nguyên nhân lớn khiến cho cây cao su mắc phải một số bệnh nguy hiểm, nếu như không kịp thời phát hiện và đưa ra các biện pháp phòng ngừa thì nấm sẽ lây lan và gây nên dịch bệnh tàn phá vườn.

Bệnh phấn trắng ở cây cao su

Nguyên nhân: Nấm Oidium Hevea là nguyên nhân chính khiến cho cao su bị mắc phải bệnh phấn trắng, những tế bào tử gây hại tấn công cây ở loại lứa tuổi từ vườn ươm cho đến vườn đang khai thác. Bệnh phát triển mạnh trong thời tiết nhiệt độ từ 20 – 25 độ C và độ ẩm hơn 90%.

Triệu chứng: Cây cao su khi bị nấm hại tấn công thì thời gian đầu lá non sẽ có màu đồng tím. Về dài lá bị nhăn nheo và có một lớp bột phấn trắng phủ lên trên (đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh). Khi nặng bệnh sẽ để lại những vết loang lổ màu vàng với nhiều hình dạng khác nhau trên mặt lá.

Bệnh nấm hồng ở cây cao su

Nguyên nhân: Nấm Corticium salmonicolor là tác nhân chính khiến cho cao su bị mắc phải bệnh nấm hồng. Bệnh phát triển mạnh mẽ trong mùa mưa và điều kiện thời tiết nóng ẩm. đặc biệt là ở các tháng mưa nhiều.

Triệu chứng: Giai đoạn đầu trên bề mặt của vỏ cây sẽ xuất hiện một lớp nấm phủ màu trắng, khi trở nặng chuyển sang màu hồng. Bệnh khiến cho vỏ cây bị hư, phần vỏ bị bệnh thường xuyên xuất hiện tình trạng xì mủ. Thân cành là những nơi thường xuyên bị nấm hại tấn công nhất.

Bệnh nứt thân xì mủ ở cây cao su

Nguyên nhân: Nấm Botriodyploidia theobromae là nguyên nhân chính khiến tình trạng nứt thân xì mủ xuất hiện trên cây cao su. Những tế bào tử nấm bệnh hình thành trên bề mặt cây và phát tán thông qua gió, nước mưa, côn trùng,…Bệnh phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn mùa mưa và có độ ẩm cao.

Triệu chứng: Triệu chứng nhận biết bệnh nứt thân xì mủ xuất hiện trên cao su rất đa dạng và phụ thuộc nhiều vào giai đoạn sinh trưởng của cây, đặc điểm giống và cả vị trí bệnh trên thân.

Với cây có phần vỏ thân đã hóa nâu thì triệu chứng xuất hiện ban đầu là những mụn nhỏ với kích thước 1 – 2mm về dần liên kết với nhau tạo nên từng cụm mụn lớn hơn và phát triển sang toàn bộ thân cành.

Lớp ngoại bì bị bong tróc ra khỏi vỏ, trung bì và nội bì sẽ trở nên cứng và dày hơn. Khi nấm Botriodyploidia theobromae xâm nhập vào nội bì và trung bì trong khoảng thời gian dài sẽ gây nên những vết nứt và thậm chí sẽ có mủ rỉ ra, gây tổn hại cây.

Bệnh héo đen đầu lá

Nguyên nhân: Bệnh héo đen đầu lá cây cao su thường gặp ở giai đoạn cây con và cây đang sinh trưởng mạnh. Tác nhân gây bệnh là nấm Colletotrichum gloeosporioides, chúng thường tấn công vào lá non.

Triệu chứng: Nấm tấn công bắt đầu từ phần chóp và mép lá nên gây hiện tượng khô héo và rụng sớm. Khi bệnh phát triển nặng ảnh hưởng đến cả bộ phận chồi và ngọn cây, có thể gây chết khô dẫn đến hậu quả cây chậm phát triển hoặc cây ngừng sinh trưởng. Đặc biệt nấm bệnh héo đen đầu lá cao su xuất hiện phổ biến vào mùa mưa hoặc trong điều kiện ẩm độ cao kéo dài.

Bệnh vàng rụng lá

Nguyên nhân: Bệnh vàng rụng lá cao su do nấm Corynespora cassiicola gây ra, xuất hiện quanh năm, không giới hạn theo mùa hay độ tuổi cây. Bệnh có thể phát sinh cả ở giai đoạn cây con cho đến giai đoạn cây trưởng thành, với khả năng lây lan nhanh trong điều kiện thời tiết ẩm ướt.

Triệu chứng: Dấu hiệu nhận biết là các vết bệnh có hình dạng như xương cá màu đen dọc theo gân lá. Sau đó, các vết bệnh này lan rộng làm toàn bộ lá chuyển vàng rồi rụng hàng loạt. Trên cuống lá và chồi thường có vết nứt dạng hình thoi, kèm theo hiện tượng rỉ mủ đen.

Bệnh Botryodiplodia

Nguyên nhân: Bệnh Botryodiplodia ở vườn cao su do nấm Botryodiplodia theobromae gây ra, phát triển mạnh trong mùa mưa, đặc biệt trên các vườn cây từ hai năm tuổi trở lên.

Triệu chứng: Ban đầu vỏ cây chuyển nâu, xuất hiện các mụn nhỏ kích thước 1–2 mm, sau đó lan rộng gây hiện tượng nứt vỏ và thối thân. Mủ cây thường rỉ ra từ các vết nứt và có màu nâu đen đặc trưng. Bệnh khiến thân cây bị cong, từ đó khó mở miệng cạo, dẫn đến khô miệng cạo, thậm chí cây có thể chết nếu không can thiệp kịp thời, ảnh hưởng đến năng suất cả vườn, gây tổn thất kinh tế đáng kể.

Một số bệnh trên cây cao su do côn trùng gây ra

Côn trùng, sâu bọ luôn là nỗi lo lắng của không ít bà con trong công việc canh tác, chúng không chỉ mang đến bệnh hại cho vườn mà còn tấn công tác động khiến lá, thân, quả của cao su bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Cùng AQ tìm hiểu một số bệnh thường gặp trên cây cao su do côn trùng gây ra như sau.

Rệp sáp gây hại cây cao su

Đặc điểm: Rệp sáp là loại gây hại với sức tấn công mạnh mẽ, với khả năng bùng dịch cao và xuất hiện vườn cao su quanh năm. Những con cái trưởng thành có kích thước từ 2,5 – 5mm. chúng không có cánh và được phủ một lớp trắng lên trên. Con đực với màu xám nhạt, cánh mỏng trong suốt và có chiều khoảng 1mm.

Cách thức gây hại: Loài rệp sáp này tấn công vườn cao su bằng cách hút chích nhựa của cây, khiến lá bị vàng, cây phát triển kém và còi cọc. Mật độ rệp sáp trong vườn càng cao sẽ dẫn đến hiện tượng khô cành và khô ngọn. Nếu không kịp thời phòng ngừa thì hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.

Nhện trắng tấn công gây hại cây cao su

Đặc điểm: Những con nhện cái trưởng thành có hình ô van, màu trắng vàng, 4 chân và chiều dài khoảng 1 – 1,5 mm. Những con nhện đực thì trông nhỏ hơn và hai đầu hơi nhọn. Vòng đời của chúng diễn ra theo 4 giai đoạn: Trứng – Ấu Trùng – Thành Trùng – Con trưởng thành/

Cách thức gây hại: Những con nhện trưởng thành và các con non thường tập trung dưới mặt lá non và tiến hành hút chích nhựa tạo nên những vệt màu nâu dọc theo gân lá, chúng khiến phiến lá bị nhăn d0i, uốn cong và cụp xuống. Sự lớn mạnh của nhện cũng sẽ hoa và cây không thể phát triển.

Sùng, mối tấn công hại cây cao su

Đặc điểm: Sâu non của các loài bọ rầy cánh cứng hay còn được gọi là sùng. Những loại sùng gây hại này thường có vòng đời diễn ra khá ngắn chỉ trong một năm. Sâu non thân cong chữ C, màu trắng ngà và dài khoảng 2 – 5cm, sống dưới đất. Khi trưởng thành thì chúng có màu nâu, dài 1 – 3cm.

Cách thức gây hại: Chúng tấn công và gây hại đến cao su trong nhiều giai đoạn. Những con trưởng thành thì cắn gặm lá và ăn trụi hết lá cây, còn con non thì sinh sống dưới đất lấy rễ non làm nguồn thức ăn chính.

Hậu quả do bệnh trên cây cao su gây ra cho cây trồng?

• Trong quá trình trồng và khai thác, các bệnh thường gặp trên cây cao su đã ảnh hưởng không nhỏ đối với sản lượng mủ thu hoạch.
• Khi bị nhiễm nấm bệnh, lá cao su thường vàng úa, rụng sớm làm giảm khả năng quang hợp, kéo theo thiệt hại lớn về kinh tế do giảm sản lượng mủ.
• Đặc biệt, những bệnh hại chính không chỉ làm hư hại lớp vỏ, mà còn gây tắc nghẽn mạch dẫn mủ, gây ra hiện tượng khô miệng cạo, làm giảm mủ hoặc thậm chí mất trắng hoàn toàn năng suất. Trong nhiều trường hợp nghiêm trọng, cây cao su có thể bị chết hàng loạt, mất khả năng khai thác.
• Ngoài việc ảnh hưởng đến sản lượng mủ trong ngắn hạn, nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, các bệnh này sẽ lan rộng hơn gây tốn kém chi phí phục hồi hoặc trồng lại.

Hướng dẫn cách phòng trị bệnh trên cây cao su hiệu quả

Hiểu được niềm cực khổ của người nông dân khi phải tự mình chống chịu đủ các loại bệnh ở cây cao su, AQ đã tổng hợp giúp một số các biện pháp phòng ngừa hữu ích, hiệu quả cao mà nhà nông có thể tham khảo thêm sau đây:

Phương pháp chăm sóc phòng ngừa bệnh hại ở cây cao su

✅ Chọn giống cao su kháng bệnh: Việc sử dụng các giống cao su có khả năng kháng bệnh tốt sẽ giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Tuy nhiên mọi người cần chọn giống phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ở địa phương để đảm bảo hiệu quả khi canh tác.

✅ Canh tác đúng kỹ thuật: Bà con cần chú ý trồng cây với mật độ hợp lý, thường xuyên tỉa cành, tạo tán định kỳ để cây quang hợp tốt. Vệ sinh vườn cây sạch sẽ, tiêu hủy tàn dư bệnh, đồng thời luân canh cây trồng để hạn chế nguồn bệnh trong đất.

✅ Bón phân hiệu quả: Cần đảm bảo cung cấp đủ các nguyên tố đa lượng, trung vi lượng tùy theo giai đoạn sinh trưởng của vườn cao su. Đồng thời kết hợp sử dụng phân bón hữu cơ và chế phẩm sinh học sẽ giúp cải thiện chất lượng đất và tăng cường hệ vi sinh vật có lợi trong đất.

✅ Quản lý nước tưới hiệu quả: Chú ý về quá trình tưới nước, nhất là vào mùa khô và mùa mưa. Bởi vì các tình trạng ngập úng hoặc khô hạn đều có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trên cây cao su. Vườn cao su cần có hệ thống thoát nước tốt để tránh tình trạng nước ứ đọng gây thối rễ, nấm bệnh phát triển mạnh.

✅ Kiểm tra vườn cây thường xuyên: Thường xuyên kiểm tra cây trồng sẽ giúp phát hiện sớm dấu hiệu sâu bệnh cây cao su. Khi phát hiện các triệu chứng bất thường trên lá, thân, cành hoặc mặt cạo, cần xác định đúng bệnh và áp dụng biện pháp xử lý kịp thời để tránh lây lan nhanh chóng trên diện rộng.

Dùng thuốc hóa học xử lý bệnh hại ở cây cao su

Đối với những vườn cao su mà tình trạng nấm hại, côn trùng tấn công một cách mạnh mẽ, tốc độ bị nhiễm bệnh quá nhanh khiến bà con không thể kiểm soát kịp thời. Thì thuốc hóa học sẽ là giải pháp hữu ích lúc này, đặc tính mạnh trong thuốc sẽ giúp vườn khỏe mạnh một cách nhanh chóng.

⚠️ Cảnh báo: Khi sử dụng thuốc hóa học bà con không nên quá lạm dụng vào nó vì sẽ khiến cho sức khỏe người nông dân bị ảnh hưởng xấu và vùng đất canh tác trở nên khô cằn, cạn dinh dưỡng trong thời gian dài.

Thuốc phòng trị nấm gây bệnh trên cây cao su Phy FusaCo

Nhằm giúp bà con bảo vệ vườn cao su của mình khỏi tác nhân nấm hại gây nên. AQ xin giới thiệu thuốc đặc trị Phy FusaCo với các thành phần bên trong sẽ tiêu diệt nấm bệnh một cách an toàn và hiệu quả.

Thành phần của thuốc trị nấm bệnh ở cây cao su Phy FusaCo

✅ Chaetomium spp: 1,5×10^6 CFU/ml, dung môi (nước cất) vừa đủ, pHH2O: 5, tỷ trọng: 1,14.

Công dụng của thuốc trị nấm bệnh ở cây cao su Phy FusaCo

✅ Giúp ngăn ngừa các loại bệnh do nấm gây hại như Fusarium, Colletotrichum, Phytophthora,… gây ra bệnh nứt vỏ xì mủ, thán thư, thối gốc, sương mai, trên cây cao su.

✅ Tăng cường sức đề kháng tự nhiên cho cây cao su, nâng cao sức chống chịu, cây khỏe mạnh hơn trước các tác nhân gây bệnh và điều kiện thời tiết bất lợi.

✅ Giúp cây tăng sức miễn dịch, có thời gian hiệu lực kéo dài và độ phủ rộng lớn.

✅ Nâng cao chất lượng cây cao su mà không gây ảnh hưởng tới môi trường xung quanh.

Hướng dẫn sử dụng thuốc trị nấm bệnh ở cây cao su Phy FusaCo

✅ Phun trị nấm hại gây nên các loại bệnh trên cây cao su: Trộn đều hỗn hợp dung dịch gồm 400 lít nước sạch cùng 250ml Phy FusaCo sau đó phun kỹ vùng gốc và lá – thân – cành của cây cao su. Sử dụng 5 – 7 ngày cách 1 lần để đạt được hiệu quả trị bệnh tốt nhất.

✅ Phun phòng nấm hại gây nên các bệnh trên cây cao su: Pha 250ml sản phẩm cùng 600 lít nước rồi định kỳ phun với chu kỳ 15 – 30 ngày/ lần.

Xử lý xì mủ ở cây cao su

✅ Đầu tiên bà con tiến hành làm sạch vết xì mủ trên cây cao su bằng nước hoặc giẻ lau, và loại bỏ đi các phần đã bị hư hỏng.

✅ Bà con tiến hành pha bộ đôi Phy FusaCo và Nano Cu Gold như sau:

✅ Pha 250ml Phy FusaCo cùng với 250ml Nano Cu Gold hòa cùng tỷ lệ 20-25 lít nước. Thực hiện quét (phun) trực tiếp lên vết bệnh trên cây cao su từ 2-3 lần, cách nhau 3-4 ngày/lần.

✅ Hòa 50ml Phy FusaCo với 20-25 lít nước để phun lên thân, vùng quanh gốc cao su nhằm để phòng lây lan, tái phát nấm bệnh ở vị trí khác.

Thuốc phòng trừ sâu hại gây bệnh trên cây cao su Mebe Pa

Sâu hại là tác nhân gây bệnh nghiêm trọng cần phải được mau chóng loại bỏ khỏi vườn, nếu không chúng sẽ nhanh chóng phát triển và sinh sản tàn phá cả vườn cao su lẫn những vườn lân cận. Mebe Pa với nhiều thành phần sẽ giúp ích nhiều bà con trong công cuộc tiêu diệt chúng.

Thành phần của thuốc trị sâu hại ở cây cao su Mebe Pa

✅ Metarhizium spp, Paecilomyces spp, Beauveria sp, Verticillium sp,.. chiếm tổng số 1×10^8 CFU/g trong thành phần thuốc (Gồm nấm 4 màu: xanh, trắng, tím và xám).

Công dụng của thuốc trị sâu hại ở cây cao su Mebe Pa

✅ Kiểm soát ký sinh và tiêu diệt các loại côn trùng hiệu quả từ giai đoạn trứng cho tới những con trưởng thành hại cây.

✅ Vi nấm trong thuốc nhiễm vào côn trùng và sinh ra các bào tử khiến chúng ngừng ăn rồi từ từ lăn ra chết. Ngoài ra, thuốc còn có tác dụng tự phát tán lên bầy đàn của chúng.

✅ Thuốc không chỉ có hiệu quả cao mà còn đảm bảo an toàn cho vườn.

Hướng dẫn sử dụng thuốc trị sâu hại ở cây cao su Mebe Pa

✅ Phun trị côn trùng gây nên các loại bệnh ở cây cao su: Pha hỗn hợp gồm 20 lít nước sạch cùng 20g Mebe Pa rồi phun kỹ đều các bộ phận cây. Cách 5 – 10 ngày thì sử dụng 1 lần để đạt hiệu quả tốt nhất.

✅ Phun phòng côn trùng gây nên các loại bệnh ở cây cao su: Pha hỗn hợp chứa 20 lít nước với 10g Mebe Pa rồi định kỳ phun 15 – 30 ngày/ lần với tần suất 3 – 5 lần/ vụ.

Việc nắm vững thông tin mà AQ Bice đã nêu trên về các bệnh trên cây cao su từ nguyên nhân, biểu hiện đến cách phòng ngừa là điều kiện cần thiết để bà con duy trì hiệu quả canh tác cho vườn cao su ổn định qua nhiều năm. Do đó cần chủ động phòng bệnh, chăm sóc cây đúng kỹ thuật và thường xuyên kiểm tra vườn để bảo vệ cây cao su khỏi sâu bệnh hại hiệu quả hơn.