Cách điều trị bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su dứt điểm

Bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su là loại bệnh thường gặp trên loại cây này vào mỗi mùa mưa tới, nguyên nhân là do nấm gây ra, phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt kéo dài, đặc biệt trong mùa mưa. Bệnh thường xuất hiện ở các vườn trồng dày, ít thông thoáng, lá rụng không được vệ sinh định kỳ, tạo môi trường thuận lợi cho nấm phát triển.

Nếu không phát hiện và có biện pháp can thiệp sớm, bệnh có thể khiến lá rụng diện rộng, làm giảm khả năng quang hợp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất của mủ cao su. Theo dõi bài viết dưới đây, để cùng Trung Tâm Sinh Học AQ để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, nhận biết các dấu hiệu và tìm ra các phòng trừ hiệu quả nhất cho loại cây này nhé.

Tìm hiểu về bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su

Bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su là mối đe dọa lớn đối với năng suất và sức khỏe vườn cây trong giai đoạn chuyển mùa. Lá cây cao su đóng vai trò then chốt trong quá trình quang hợp, nuôi dưỡng vỏ cây và duy trì sản lượng mủ ổn định.

Vào mùa mưa, độ ẩm không khí cao, mưa dầm kéo dài và tán lá rậm rạp tạo điều kiện lý tưởng cho nấm bệnh phát sinh, khiến cây dễ bị rụng lá hàng loạt ngoài chu kỳ sinh lý. Việc chủ động nhận biết và phòng trị bệnh kịp thời là yếu tố sống còn trong canh tác cao su bền vững.

Nguyên nhân gây ra bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su

Tác nhân chính gây ra bệnh vàng lá rụng lá trên cây cao su là do sự xâm nhập của nấm Phytophthora palmivora, Phytophthora botryosa. Loại nấm này sinh trưởng mạnh mẽ trong môi trường ẩm ướt. Chúng gây rụng lá, là nguyên nhân chính gây bệnh loét sọc mặt cạo.

Điều kiện phát sinh bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su

Bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su thường phát sinh mạnh khi thời tiết bước vào giai đoạn mưa nhiều, độ ẩm không khí cao liên tục trên 85%. Những đợt mưa dầm kéo dài, sương mù buổi sáng hoặc vườn nằm ở vùng trũng, kém thoát nước là môi trường lý tưởng cho nấm bệnh phát triển.

Ngoài ra, những vườn trồng quá dày, ít được cắt tỉa, tán lá rậm rạp cũng làm giảm sự thông thoáng, tạo điều kiện cho bào tử nấm lây lan nhanh chóng. Việc không thu gom lá bệnh rụng dưới gốc, bón thừa đạm hoặc phun phân bón lá sai thời điểm cũng góp phần làm cây dễ nhiễm bệnh hơn trong mùa mưa.

Dấu hiệu nhận biết ban đầu của bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su

▶️ Khi cây cao su mới chớm bị nhiễm nấm Phytophthora botryosa hoặc Phytophthora palmivora, bắt đầu có những dấu hiệu ban đầu của bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su, bà con sẽ quan sát thấy những đốm mủ nhỏ màu đen hoặc trắng xuất hiện ở cuống lá, ngay sau đó là vết bệnh chuyển dần sang nâu xám.

▶️ Lá thường có xu hướng rụng cả bộ ba lá chét cùng cuống, đây chính là dấu hiệu phân biệt rõ ràng với rụng lá sinh lý.

▶️ Ở giai đoạn khởi phát, mưa dầm và sương mù sẽ làm cho các đốm lan rộng, gây lụi lá non và vàng tán lá dưới, ảnh hưởng nghiêm trọng ngay cả trước khi thấy rụng hàng loạt .

Triệu chứng của bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su

Các triệu chứng khi đã hoàn toàn nhiễm bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su gồm các dấu hiệu điển hình như sau:

▶️ Lá cây bắt đầu chuyển màu vàng, nâu hoặc xám, trên bề mặt xuất hiện những đốm tròn hoặc bầu dục có viền sẫm đây là dấu hiệu đặc trưng của tổn thương do nấm gây ra.

▶️ Đặc biệt, cuống lá thường bị thối và xuất hiện mủ đen hoặc trắng, khiến cả bộ ba lá chét rụng xuống cùng lúc, khác biệt hoàn toàn so với hiện tượng rụng lá sinh lý.

▶️ Sau những đợt mưa kéo dài, tỷ lệ rụng lá tăng nhanh, làm tán cây thưa hẳn, thậm chí trơ trụi.

▶️ Ở những vườn nhiễm nặng, đọt non và cành nhỏ có thể bị teo khô do mất khả năng quang hợp đột ngột.

▶️ Cây bị suy yếu rõ rệt, phục hồi chậm, ảnh hưởng đến khả năng tái tạo vỏ và sản lượng mủ. Đây là thời điểm cần can thiệp ngay bằng các biện pháp phòng trị phù hợp để tránh thiệt hại lan rộng.

Tác hại của bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su

Những hậu quả nếu không xử lý kịp thời bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su rất là nghiêm trọng và ảnh hưởng lâu dài đến cả sức khỏe lẫn hiệu quả kinh tế của vườn cây:

• Trước hết, việc rụng lá hàng loạt khiến cây giảm mạnh khả năng quang hợp, dẫn đến suy yếu toàn thân và kéo theo sản lượng mủ sụt giảm rõ rệt.
• Khi lá rụng quá nhiều, cây không còn đủ dinh dưỡng để tái tạo vỏ, ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ khai thác mủ, thậm chí buộc phải tạm ngưng khai thác để cây phục hồi.
• Cây cao su bị stress sinh lý kém đi, từ đó dễ bị tấn công bởi các bệnh thứ cấp như cháy lá, thối cành, hoặc rệp, nấm khác.
• Nếu để tình trạng kéo dài, cây suy kiệt, tuổi thọ vườn giảm nhanh, chi phí phục hồi lớn và tiềm ẩn nguy cơ mất trắng trong những vụ sau.

Sự khác biệt của rụng lá sinh lý với rụng lá do nấm khuẩn

Hiện tượng rụng lá sinh lý và rụng lá do bệnh là hai hình thức khác nhau. Bà con cần phân biệt rõ để có hướng chăm sóc, phòng trị thích hợp. Về rụng sinh lý, hình thức này không gây hại đến cây trồng mà là giai đoạn bắt buộc trong quá trình sinh trưởng của cây.

Cao su rụng lá vào tháng mấy?

▶️ Mùa cao su rụng lá do sinh lý thường bắt đầu vào mùa khô diễn ra từ tháng 1 đến tháng 3 dương lịch, tùy theo từng vùng trồng.

▶️ Tại khu vực Đông Nam Bộ, cao su bắt đầu rụng lá mạnh từ cuối tháng 1 đến giữa tháng 2.

▶️ Ở Tây Nguyên, hiện tượng này có thể trễ hơn, từ tháng 2 đến đầu tháng 3, trong khi một số vùng lạnh hơn như miền Bắc có thể rụng sớm hơn, từ cuối tháng 12.

▶️ Đây là quá trình rụng lá sinh lý nhằm giúp cây tiết kiệm nước, nghỉ ngơi và chuẩn bị cho chu kỳ sinh trưởng mới.

▶️ Tuy nhiên, nếu cao su rụng lá vào mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10), kèm theo các dấu hiệu bất thường như đốm nâu, mủ ở cuống lá hay rụng hàng loạt, đó có thể là biểu hiện của bệnh rụng lá mùa mưa do nấm gây ra. Trường hợp này cần được theo dõi và xử lý kịp thời để tránh ảnh hưởng đến năng suất và sức khỏe của vườn cây.

Dấu hiệu của rụng lá sinh lý?

Các dấu hiệu nhận biết cây cao bắt đầu quá trình rụng sinh lý như sau:

▶️ Rụng lá sinh lý thường diễn ra vào mùa khô, từ tháng 1 đến tháng 3, là quá trình tự nhiên và lặp lại hằng năm theo chu kỳ sinh trưởng của cây.

▶️ Lá bắt đầu chuyển từ xanh sang vàng hoặc đỏ đồng loạt trên toàn cây, sau đó mới rụng, tạo nên cảnh tượng “trút lá mùa thu” rất rõ rệt.

▶️ Lá không có dấu hiệu đốm nâu, đốm đen, chảy mủ hay hoại tử, cuống lá không thối, không bị nấm tấn công.

▶️ Toàn bộ cây hoặc cả vườn rụng lá một cách đồng đều và từ từ, không rụng theo kiểu cụm lác đác như khi bị bệnh.

▶️ Sau khi rụng lá sinh lý, cây sẽ bắt đầu ra chồi non, lá mới đồng loạt, cho thấy cây vẫn trong trạng thái sinh trưởng tốt, không bị suy yếu.

Các biện pháp phòng trừ bệnh rụng lá mùa mưa mưa trên cây cao su

Những tác hại mà bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su gây ra càng giúp bà con nhận ra việc áp dụng các biện pháp phòng trừ là rất quan trọng. Để bảo vệ vườn cao su luôn xanh tốt, hạn chế thiệt hại trong mùa mưa, bà con cần chủ động áp dụng các biện pháp quản lý từ canh tác, sinh học đến hóa học.

Biện pháp canh tác phòng ngừa bệnh rụng lá mùa mưa cây cao su

✅ Biện pháp canh tác đóng vai trò nền tảng trong việc phòng ngừa bệnh rụng lá mùa mưa một cách bền vững và tiết kiệm chi phí. Thực hiện đúng ngay từ đầu sẽ giúp cây cao su có sức đề kháng tốt, giảm nguy cơ phát sinh nấm bệnh khi bước vào mùa mưa kéo dài.

✅ Tán lá rậm rạp là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển nhờ độ ẩm cao và thiếu ánh sáng. Việc cắt tỉa cành nhánh bên trong tán giúp tăng lưu thông không khí, giảm độ ẩm trên lá, cành sau mưa và giúp ánh sáng xuyên vào tán nhằm ức chế bào tử nấm. Nên cắt tỉa định kỳ vào cuối mùa khô, trước mùa mưa khoảng 1 – 2 tháng để cây có thời gian phục hồi.

✅ Cần dọn sạch lá bị nhiễm bệnh, vệ sinh vườn trước mùa mua. Gom và tiêu hủy lá bệnh (tốt nhất là đốt hoặc ủ nóng). Vệ sinh cỏ dại, tàn dư cây mục quanh gốc để giữ vườn sạch, thoáng.

✅ Trong quá trình canh tác, bà con chú ý bón phân đúng liều lượng, đặc biệt cần hạn chế bón quá nhiều đạm vào mùa mưa. Vì bón quá nhiều vào mùa mưa sẽ kích thích cây ra chồi non mềm yếu, đây chính là mục tiêu dễ bị tấn công bởi nấm bệnh. ưu tiên cân đối với phân lân và kali. Tăng cường sử dụng phân hữu cơ hoai mục để ổn định dinh dưỡng và tăng vi sinh có lợi.

✅ Vào mùa mưa cần làm rãnh thoát nước quanh gốc. Nên trồng theo luống, tạo độ dốc nhẹ để nước không đọng quanh rễ.

✅ Tiến hành luân canh hoặc trồng xen canh cây che phủ đất.Việc luân canh cây họ đậu (đậu mèo, muồng, cỏ vetiver…) mang lại nhiều lợi ích: Cải tạo đất, bổ sung đạm tự nhiên, cạnh tranh với cỏ dại, giảm công làm cỏ, tạo môi trường cân bằng vi sinh, hạn chế nấm gây bệnh trong đất.

Biện pháp hóa học điều trị bệnh rụng lá trên cây cao su

Áp dụng điều trị bệnh rụng lá trên cây cao su bằng cách phun thuốc hóa học cũng là phương pháp để diệt trừ mầm bệnh gây hại. Ưu điểm của thuốc hóa học là điều trị bệnh nhanh khỏi nhờ vào các hoạt chất mạnh có trong thành phần.

🚨  Cảnh báo: Nhưng nhược điểm là có nguy cơ tồn động chất hóa học trong môi trường rất cao, là nguyên nhân hàng đầu khiến hệ sinh thái bị ô nhiễm, sức khỏe của con người bị đe dọa.

Vậy nên, chỉ nên dùng thuốc hóa học khi tình trạng bệnh ở mức độ báo động, không thể kiểm soát bằng các biện pháp thủ công thông thường. Sử dụng liều lượng phù hợp, không lạm dụng quá mức tránh ảnh hưởng đến môi trường, thay vào đó là kết hợp xen kẽ cùng với các dòng thuốc sinh học an toàn và áp dụng các phương pháp canh tác từ sớm.

Biện pháp sinh học xử lý hiệu quả bệnh rụng lá mùa mưa mưa trên cây cao su

Ngoài các biện pháp canh tác và phun trừ bằng thuốc hóa học, xu hướng áp dụng các giải pháp sinh học để điều trị bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su ngày càng được ưa chuộng nhờ tính an toàn, bền vững và thân thiện với môi trường. Phy Fusaco chính là sản phẩm sinh học được nhiều nhà vườn tham khảo áp dụng để phòng và điều trị bệnh hiệu quả.

Thành phần thuốc trị bệnh rụng lá trên cây cao su Phy Fusaco

✅ Sản phẩm chứa mật độ vi sinh vật cao, bao gồm các chủng nấm đối kháng như Chaetomium spp, Trichoderma spp và vi khuẩn có lợi Bacillus subtilis với nồng độ đạt 1,5×10⁸ CFU/ml.

✅ Công nghệ sản xuất ứng dụng phương pháp phối hợp giữa bào tử gốc của các loài nấm có khả năng kháng nấm bệnh tự nhiên với enzym ngoại bào, hoạt chất kháng sinh sinh học và Nano chitosan, giúp tăng hiệu quả ức chế tác nhân gây bệnh, đồng thời kích thích hệ miễn dịch tự nhiên của cây cao su.

Công dụng thuốc trị bệnh vàng lá rụng lá trên cây cao su Phy Fusaco

✅ Hiệu quả trong việc kiểm soát các bệnh nguy hiểm do nấm như Phytophthora, Colletotrichum, Fusarium, nguyên nhân chính gây nên các triệu chứng rụng lá,  nứt thân, xì mủ, thán thư, thối gốc, thối thân, thối nhũn, ghẻ loét, chết dây, sương mai…

✅ Giúp cây tăng cường khả năng đề kháng tự nhiên, hạn chế sự tấn công của các bệnh phổ biến như nấm hồng, đốm lá, ghẻ sẹo, loét vi khuẩn, héo rũ và sương mai.

✅ Thúc đẩy hệ miễn dịch của cây hoạt động mạnh hơn, mang lại hiệu quả phòng trừ nhanh, bền vững và có thể tác động đến nhiều loại mầm bệnh khác nhau.

✅ Góp phần nâng cao năng suất và chất lượng nông sản, đồng thời đảm bảo an toàn cho người sử dụng và thân thiện với môi trường.

Hướng dẫn dùng thuốc trị bệnh rụng lá mùa mưa cây cao su Phy Fusaco

✅ Phun trị: Pha 250ml chế phẩm với 400 – 600 lít nước, sau đó phun đều lên toàn bộ tán lá, thân, cành và vùng gốc cây. Lặp lại sau mỗi 5 – 7 ngày để duy trì hiệu quả bảo vệ.

✅ Phun phòng: Pha 250ml chế phẩm với 800 – 1000 lít nước, phun đều lên toàn bộ tán lá, thân, cành và vùng gốc cây, định kỳ từ 15 – 30 ngày/lần.

Qua bài viết này, có thể thấy rằng bệnh rụng lá mùa mưa trên cây cao su là vấn đề không thể chủ quan, đặc biệt trong điều kiện thời tiết ẩm ướt kéo dài. Vì vậy, cần áp dụng đúng kỹ thuật chăm sóc và kết hợp sử dụng các giải pháp sinh học phù hợp để giúp nhà vườn có thể kiểm soát bệnh tốt. Với những chia sẻ trong bài, AQ Bice hy vọng bà con thêm kinh nghiệm để xử lý bệnh tốt hơn, góp phần giữ vườn cao su luôn khỏe mạnh, xanh tốt.