Bệnh khô cành trên cây điều: Nguyên nhân và Cách điều trị

Bệnh khô cành trên cây điều là một loại bệnh nguy hiểm do nấm gây ra, chúng làm ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng, năng suất và tuổi thọ của vườn điều. Khi mắc bệnh, cành bị khô dần, lá rụng sớm và khả năng ra hoa, kết trái giảm mạnh. Bài viết dưới đây, AQ Bice sẽ giúp bà con nhận biết sớm dấu hiệu bệnh, xác định nguyên nhân và áp dụng biện pháp xử lý kịp thời là yếu tố then chốt nhằm hạn chế thiệt hại và duy trì vườn điều khỏe mạnh, cho năng suất ổn định.

Tìm hiểu về bệnh khô cành trên cây điều

Bệnh khô cành trên cây điều là tình trạng các cành trên cây bị khô dần, từ phần ngọn xuống phía dưới, làm lá héo vàng, rụng sớm và cành chết từng đoạn. Nguyên nhân chủ yếu do nấm gây hại tấn công, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết ẩm, mưa kéo dài hoặc vườn điều chăm sóc kém thông thoáng. Nếu bệnh chuyển biến nặng có thể khiến cây khó ra hoa, đậu quả, năng suất từ đó giảm kéo theo đó sức đề kháng của cây dễ suy kiệt.

Nguyên nhân gây ra bệnh khô cành trên cây điều

Cây điều bị khô cành nguyên nhân chủ yếu là loài nấm có tên Corticium salmonicolor gây ra hay còn được gọi là nấm hồng. Tấn công và phát sinh chủ yếu vào mùa mưa, khi điều kiện thời tiết có độ ẩm cao, đặc biệt với những vườn rậm rạp, kém thông thoáng. Khi xâm nhập, nấm bám lên vỏ cành và lan dần, làm mô gỗ bị tổn thương, khiến cành khô chết từ phần ngọn và lây lan sang các bộ phận khác nếu không xử lý kịp thời.

Dấu hiệu nhận biết bệnh khô cành trên cây điều

Những triệu chứng giúp quý bà con dễ dàng nhận biết bệnh khô cành thường xuất hiện rõ ràng trên cành và lá, cụ thể có những biểu hiện như sau:

▶️ Ban đầu, trên cành xuất hiện các mảng nấm màu trắng hồng hoặc hồng nhạt bám trên vỏ. Sau đó, khu vực nhiễm bệnh lan rộng, làm vỏ cành đổi màu, khô dần và dễ gãy.

▶️ Lá trên cành bệnh thường bị vàng, héo rũ rồi rụng sớm. Khi bệnh nặng, cành khô chết từ ngọn xuống, đôi khi khô cả một mảng lớn, phàn tán trên cây, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh trưởng và khả năng ra hoa kết trái.

Tác hại mà bệnh khô cành trên cây điều gây ra

• Những tác hại mà bệnh khô cành trên cây điều gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và năng suất của cây.
• Khi cành bị nấm tấn công, mô gỗ dần bị phá hủy khiến cành khô chết, làm giảm diện tích tán lá và khả năng quang hợp. Điều này khiến cây sinh trưởng chậm, suy yếu và dễ mắc thêm các bệnh khác.
• Đặc biệt, bệnh kéo theo việc giảm mạnh khả năng ra hoa, đậu trái, dẫn đến năng suất thấp và chất lượng hạt kém.
• Nếu không được xử lý kịp thời, bệnh có thể lan rộng, gây chết từng mảng lớn hoặc làm cây suy kiệt lâu dài, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả canh tác của vườn điều.

Phương pháp xử lý bệnh khô cành trên cây điều

Nếu như trong quá trình kiểm tra cây phát hiện những dấu hiệu bất thường của bệnh khô cành trên cây điều, ngay lập bà con cần tiến hành áp dụng các phương pháp xử lý như sau:

✅ Khi phát hiện cành điều xuất hiện nấm hồng hoặc khô từ phần ngọn, cần nhanh chóng cắt bỏ phần cành nhiễm bệnh. Việc cắt phải thực hiện cách vùng bệnh ít nhất 20 – 30 cm để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn mầm nấm còn sót lại.

✅ Sau khi cắt, toàn bộ cành bệnh phải được thu gom và đốt bỏ ngay để tránh nấm lan sang cây khác hoặc lây ngược lại lên cây.

✅ Vệ sinh vườn, tạo sự thông thoáng ngay vì vườn điều rậm rạp, ẩm thấp là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển. Cần cắt tỉa bớt cành dư thừa để ánh sáng xuyên vào tán cây, giúp hạ độ ẩm. Đồng thời, phải dọn sạch lá rụng, cỏ dại và cải thiện hệ thống thoát nước trong mùa mưa nhằm hạn chế sự phát triển của nấm bệnh.

✅ Sau khi xử lý xong các cành bị nhiễm bệnh, cần tiến hành quét vôi lên vết cắt hoặc sử dụng keo liền sẹo chuyên dụng để bề mặt vết cắt nhanh khô, tránh tạo cơ hội cho nấm xâm nhập trở lại, bảo vệ mô cây và giảm nguy cơ tái nhiễm bệnh hiệu quả.

✅ Phun trị bằng các loại thuốc chuyên điều trị nấm nhằm giúp cây mau chóng hết bệnh, đặc biệt với những cây bị nhiễm nặng.

✅ Sau khi xử lý bệnh, cây thường suy yếu và cần được phục hồi dinh dưỡng. Chính vì vậy, cần mau chóng bổ sung phân bón hữu cơ, phân chuồng đã ủ hoai nhằm để cải thiện đất, đồng thời bón cân đối phân NPK với các trung vi lượng nhằm kích thích cây ra chồi, lá mới.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh khô cành trên cây điều

Để hạn chế tái nhiễm hay bệnh phát sinh trên cây điều, trong quá trình canh tác bà con cần tiến hành áp dụng các phương pháp chăm sóc để ngừa bệnh khô cành trên cây điều như sau:

✅ Thường xuyên tỉa bỏ các cành rậm rạp, giao nhau hoặc cành sâu bên trong tán để ánh sáng có thể xuyên vào, tạo tán cây thông thoáng sẽ giảm độ ẩm.

✅ Dọn sạch lá rụng, cỏ dại và các phần cây bị bệnh quanh gốc. Những vật liệu này giữ ẩm và là nơi nấm lưu trú, vì vậy việc vệ sinh thường xuyên giúp giảm đáng kể nguy cơ bùng phát bệnh.

✅ Quản lý nước tưới, giữ vườn luôn khô ráo vào mùa mưa, hạn chế tình trạng ứ đọng nước bằng cách tạo ra các hệ thống thoát nước trong vườn cây.

✅ Bón phân định kỳ và đủ liều lượng giúp tăng cường sức đề kháng để cây có thể chống chịu nấm bệnh tốt hơn.

✅ Thường xuyên kiểm tra cây điều, đặc biệt vùng tán là và cành định kỳ giúp phát hiện kịp thời các vệt nấm hồng nhỏ hoặc dấu hiệu bất thường. Khi phát hiện sớm, chỉ cần cắt bỏ vùng nhiễm nhẹ là có thể ngăn bệnh lan rộng.

✅ Những vết thương trên thân cành là nơi nấm dễ xâm nhập. Vì thế khi cắt tỉa hoặc chăm cây, nên thao tác nhẹ nhàng và quét vôi lên vết cắt để bảo vệ cây.

✅ Khi bệnh khô cành trên cây điều phát triển mạnh và lan nhanh trên nhiều cành, bà con có thể cân nhắc sử dụng các loại thuốc hóa học đặc trị nấm để nhanh chóng khống chế tác nhân gây bệnh và ngăn ngừa việc lây lan sang các cành khỏe.

🚨 Cảnh báo: Không nên lạm dụng quá mức thuốc hóa học bởi những rủi ro, hậu quả mà loại thuốc gây ra trực tiếp ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe của chúng ta. Nguy cơ tồn dư hóa chất trong đất và trên cây điều, ảnh hưởng tiêu cực đến vi sinh vật có lợi và hệ sinh thái vườn. Có thể gây ô nhiễm nguồn nước, tác động xấu đến sức khỏe con người nếu không sử dụng đúng cách và đúng liều lượng.

✅ Vì vậy, để hạn chế các rủi ro kể trên, bà con nên ưu tiên kết hợp thuốc sinh học an toàn, đồng thời áp dụng song song với các biện pháp canh tác như tỉa cành tạo tán, vệ sinh vườn, cải thiện thoát nước trong mùa mưa.

Phòng trừ bệnh khô cành trên cây điều bằng thuốc sinh học Phy Fusaco

Để hạn chế những rủi ro do thuốc hóa học và cũng như tăng tính hiệu quả trong việc điều trị bệnh khô cành trên cây điều bà con nên áp dụng phun phòng trừ bằng thuốc sinh học. Điển hình là loại thuốc sinh học chuyên diệt trừ các loại nấm phổ rộng gây ra các loại bệnh trên cây trồng trong đó có bệnh khô cành. Thuốc không chỉ có tác dụng điều trị bệnh mà còn giúp bảo vệ cây, tăng cường sức đề kháng để cây xanh khỏe hơn.

Thành phần thuốc trị bệnh khô cành trên điều

✅ Chaetomium spp: 1 x 10^6CFU/ml

✅ Dung môi (nước cất) vừa đủ

✅ pH(H2O): 5; Tỷ trọng: 1,14.

Công dụng của thuốc trị bệnh khô cành ở cây điều

✅ Hạn chế mạnh sự tấn công của các nhóm nấm bệnh như: Corticium salmonicolor, Collectotrichum, Fusarium, Phytophthora… là những tác nhân gây nên hàng loạt bệnh nguy hiểm trên cây như nứt thân, xì mủ, thán thư, thối gốc, thối thân, ghẻ loét, chết dây hay bệnh sương mai.

✅ Tăng cường khả năng đề kháng cho cây, giúp cây chịu đựng tốt hơn trước nhiều tác nhân gây hại như nấm hồng, các loại đốm lá, ghẻ sẹo, bệnh do vi khuẩn gây loét hay hiện tượng héo rũ, sương mai.

✅ Kích hoạt hệ miễn dịch tự nhiên của cây, tạo hiệu quả phòng trị nhanh và kéo dài, đồng thời bao phủ nhiều nhóm nấm bệnh khác nhau.

✅ Góp phần nâng cao chất lượng nông sản, đảm bảo tính an toàn cho người sử dụng và thân thiện với môi trường.

Hướng dẫn cách dùng thuốc trừ bệnh khô cành trên cây điều

✅ Phun trị: Hòa tưới 250ml thuốc vào 400 – 600 lít nước sạch, phun đều lên cây, dùng cách nhau từ 5 – 7 ngày/lần.

✅ Phun phòng: Hòa tưới 250ml vào 800 – 1000 lít nước, phun định kỳ từ 15 – 30 ngày/lần.

Trong quá trình canh tác, việc chủ động nhận diện sớm và xử lý đúng cách bệnh khô cành trên cây điều sẽ quyết định trực tiếp đến năng suất và sức khỏe vườn điều lâu dài. Hy vọng những thông tin chia sẻ trong bài viết từ AQ Bice sẽ giúp bà con có thêm kiến thức thực tiễn để quản lý bệnh hiệu quả, hạn chế thiệt hại và duy trì vườn điều phát triển ổn định.